(۸۵۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آیه
<div style="width:-webkit-fill-available;height:60px;margin:5px;display:flex;align-items:center;justify-content:center;font-family:'QuranTaha';font-size:1.5em;border-radius:8px;box-shadow:0 2px 5px rgba(0,0,0,0.1);background:linear-gradient(135deg, #ffffff, #00a693);">ویکی رسانه دانشنامه ای علمی و عمومی</div>
در اینجا با مجموعه‌ای منظم و هدفمند از دروس حوزه علمیه روبه‌رو هستید؛ جایی که می‌توانید محتوای آموزشی را بر اساس نیاز و علاقه خود مرور و انتخاب کنید.<br><br>
| عنوان = آیه ۲۱۷ بقره و غدیر
دسته‌بندی‌های متنوعی از جمله:<br>
| سوره = بقره
- بر اساس کتاب‌های رسمی حوزه<br>
| آیه = ۲۱۷
- بر اساس اساتید برجسته و صاحب‌نظر<br>
| جزء = ۲
- دوره‌های فشرده برای یادگیری سریع و مؤثر<br>
| شأن نزول =
همه‌ی این‌ها گردآوری شده‌اند تا مسیر مطالعه‌ی شما روشن، آسان و هدفمند باشد. با ما همراه شوید تا با یک کلیک وارد دنیایی از علم، بینش، و تعالی معنوی شوید 🌟
| مکان نزول = مدینه
| موضوع =
| صوت = صوت ۲۱۷ بقره.mp3
| ترجمه صوتی = ترجمه ۲۱۷ بقره.mp3
}}
==آیه‌ای درباره دشمنان غدیر==
آیه ۲۱۷ سوره بقره از جمله آیات استفاده‌شده در رخداد غدیر است. بستر استفاده از این آیه از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: على بن ابىطالب عليه السلام آن امامى است كه پيامبر صلى الله عليه و آله او را سبب [[امتحان الهى با اميرالمؤمنين عليه السلام|امتحان]] امت قرار داد: {{متن عربی|لَوْ لا انْتَ يا عَلِىُّ لَمْ يُعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدى|ترجمه=اى على، اگر تو نبودى، مؤمنان بعد از من شناخته نمىشدند}}.<ref>مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۲۰۶.</ref>
پيامبر صلى الله عليه و آله قسمتی از مراسم غدير را به توصیف دشمنان ائمه عليهم السلام اختصاص داد و آینده آنان قرار داد. اقتباس از چند آيه و تضمين آياتى ديگر براى اين منظور، روى هم ۱۵ آيه را زیر عنوان اين بخش قرار داده است. در اين آيات از يک سو اوصاف و رفتار [[دشمنان اهل بیت و غدیر|دشمنان اهل بیت علیهم السلام]] در دنيا مطرح شده، از سوى ديگر جزاى اعتقاد و عملشان در دنيا و آخرت بيان شده كه سقوط ارزش اعمالشان از جمله آنهاست.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۶۱.</ref>
این آیات ۱۵ آیه هستند که از جمله آنها آيه ۲۱۷ سوره بقره است: {{قرآن|يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّه وَ كُفْرٌ بِهِ وَ إِخْراجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّه وَ الْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَ لا يَزالُونَ يُقاتِلُونَكُمْ حَتَّى يَرُدُّوكُمْ عَنْ دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطاعُوا وَ مَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَ هُوَ كافِرٌ فَأُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ|ترجمه=از تو درباره ماه حرام و جنگ در آن سؤال مىكنند؛ بگو جنگ در آن كار بزرگى است و ايجاد مانع بر سر راه خدا و كفر به اوست؛ و خارج‌كردن اهلش از آن نزد خدا بالاتر است، و فتنه از قتل هم بالاتر است. آنان همچنان با شما جنگ مىكنند تا اگر بتوانند شما را از دينتان باز گردانند. هركس از شما از دين خود باز گردد و در حالى بميرد كه كافر باشد، چنين كسانى همانانى هستند كه اعمالشان در دنيا و آخرت سقوط مىكند و آنان اصحاب آتش هستند كه براى هميشه در آنند}}.
----
[[:رده:کتابخانه حضرت مهدی(عج)|کتابخانه حضرت مهدی (عج)]] * [[:رده:مقالات حضرت مهدی(عج)|مقالات]] * کلیپ و صوت ها * ادعیه و زیارات * بیشتر
== آیه در متن خطبه ==
'''شخصیت شناسی'''
آیه ۲۱۷ سوره بقره در متن [[خطبه غدیر]] چنین گزارش شده است: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، انَّما اكْمَلَ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ دينَكُمْ بِامامَتِهِ. فَمَنْ لَمْ يَأْتَمَّ بِهِ وَ بِمَنْ يَقُومُ مَقامَهُ مِنْ وُلْدى مِنْ صُلْبِهِ الى يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ الْعَرْضِ عَلَى اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ فَاولئِكَ الَّذينَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِى الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ فِى النَّارِ هُمْ خالِدُونَ »لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ|ترجمه=اى مردم، خداوند دين شما را با امامت او كامل نمود. پس هركس اقتدا نكند به او و كسانى كه جانشين او از فرزندان من از نسل او هستند تا روز قيامت و روز رفتن به پيشگاه خداوند عزوجل، چنين كسانى اعمالشان در دنيا و آخرت از بين رفته و در آتش دائمى خواهند بود. عذاب آنان تخفيف نمىيابد و به آنان مهلت داده نمىشود}}.<ref>اسرار غدیر، ص۱۴۶، بخش۵.</ref>
----
علامه مجلسی * علامه حلی * میرزای شیرازی * آیت الله وحید خراسانی * آیت الله تبریزی
== موقعیت تاریخی استفاده از آیه ==
موقعیت تاریخی استفاده از آیه ۲۱۷ سوره بقره در خطبه غدیر چنین ترسیم شده است: لحظاتى پس از بلندكردن اميرالمؤمنين عليه السلام بر فراز منبر و معرفى او به عنوان ولی منصوب الهی و پس از پایان اقرار گرفتن از مردم، پيامبر صلى الله عليه و آله اولين برخورد درباره انكار چنين ولايتى را با قاطعيت نشان داد. او اعمال منکران [[امامت]] دوازده امام عليهم السلام را بىارزش خواند و آنان را به جهنم بشارت داد.
پيامبر صلى الله عليه و آله اين هدف را با اقتباس از دو آيه (آیه ۲۱۷ بقره و آیه ) كه درباره مرتدان از اسلام است و ارتباط كاملى به موضوع دارد مطرح فرمود و با استفاده از فقره آخر هر دو آيه -كه نتيجه ارتداد است- كلام خود را كامل کرد. آيه سوره بقره با افزودن {{متن عربی|الَّذينَ}} به‌صورت {{متن عربی|فاولئك الَّذِينَ حَبِطَتْ...}} آمده و به‌جاى {{قرآن|أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ}} اختصاراً جمله {{متن عربی|وَ فِى النَّارِ هُمْ خالِدُونَ}} ذكر شده است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۸۳.</ref>
== موقعیت قرآنی آیه ==
<nowiki>-----</nowiki>
از سوی برخی محققان، موقعیت قرآنی آیه ۲۱۷ سوره بقره چنین ترسیم شده است: این آیه درباره جنگ و حرمت آن در ماه‌هاى حرام است. از اواسط آيه سخن به مقايسه قتل و فتنه‌انگيزى منتقل مى‌شود و اينكه «فتنه‌انگیزی از قتل بزرگ‌تر است» و در پى آن مسئله ارتداد (بازگشت از دين) مطرح مى‌شود و اینکه كسى كه با حال ارتداد بميرد به سقوط اعمال و آتش همیشگی جهنم جزا داده مى‌شود.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۸۳.</ref>
== تحليل اعتقادى آیه ==
'''احکام'''
درباره آمدن آیه ۲۱۷ سوره بقره در [[خطبه غدیر]] از نظر اعتقادی چنین گفته شده است: در بُعد تفسيرى كلام پيامبر صلى الله عليه و آله در اين قسمت از خطبه نسبت به این آیه اين نكته حائز اهميت است كه در این آیه موضوع سخن از كسانى است كه پس از شناخت برهان‌ها و پذيرفتن دين الهى مرتد و كافر مىشوند و از اسلام باز مى‌گردند. اين افراد در كلام حضرت به كسانى تأويل شده‌اند كه پس از اعلام كمال دين با [[امامت]] دوازده امام عليهم السلام، باز هم از پذيرفتن امامت آنان سر باز مى‌زنند و با اين كار خود مرتد و كافر مىشوند. نكته فوق را پيامبر صلى الله عليه و آله در سه مرحله بيان فرموده است:
----
طبق رساله
===امامت دوازده امام يعنى دين كامل===
---
با در نظر گرفتن اينكه اين قطعه از كلام پيامبر صلى الله عليه و آله دقيقاً پس از بلندكردن و معرفى اميرالمؤمنين عليه السلام ادا شده، اولين كلام حضرت آن است كه «خداوند عزوجل دين شما را با امامت او كامل نموده است». اين يک اتمام حجت براى كسانى است كه ادعاى اسلام دارند، ولى با نپذيرفتن امامت تصريح مىكنند كه «ما دين كامل نمىخواهيم»، در حالی که از قرآن استفاده می‌شود که «دين ناقص مانند بىدينى است».
در تکمیل این مطلب گفته شده که مسئله فقط بر سر [[امامت]] اميرالمؤمنين عليه السلام نيست، بلكه شرط دين كامل پذيرفتن امامت بلافصل [[معصومین علیهم السلام|دوازده امام معصوم عليهم السلام]] پس از پيامبر صلى الله عليه وآله است. روشنترين راه براى فهماندن اين باقيمانده سخن عبارت {{متن عربی|بِمَنْ يَقُومُ مَقامَهُ|ترجمه=كسانى كه جانشين او می‌شوند}} است؛ يعنى اگر تعيين امام الزاماً بايد از سوى خدا باشد، طبعاً بعد از على بن ابىطالب عليه السلام هم بايد تا آخر دنيا امامانى از سوى خداوند معين شده باشند كه با عبارت «از فرزندان من از صلب علی علیه السلام» آنان را تعيين فرموده است.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۸۴-۳۸۵.</ref>
در اين قسمت از خطبه غدير تأكيد خاصى بر مسئله قيامت با دو عبارت كنار يكديگر شده است: «تا روز قيامت و روز رفتن به پيشگاه خداوند عزوجل». از نظر ادبى اين «جار و مجرور» متعلق به يكى از دو فعل متقدم ({{متن عربی|«لَمْ يَأْتَمَّ»|ترجمه=اقتدا نکند}} و {{متن عربی|يَقُومُ|ترجمه=به‌پا ایستاد}}) مى‌تواند باشد و هر دو معناى صحيح دارد: اگر متعلق به فعل دوم باشد منظور از آن استمرار [[امامت]] دوازده امام عليهم السلام تا روز قيامت است. اگر متعلق به فعل اول باشد منظور از آن عموم منكران امامت دوازده امام عليهم السلام از روز رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله تا برپايى قيامت است و اختصاصى به بيعت‌شكنان روزهاى اول خلافت نخواهد داشت.
background-color: #329799;
color: white;
عبارت «روز رفتن به پيشگاه خداوند عزوجل» را مىتوان شاهدى بر احتمال دوم، يعنى متعلق‌بودن به {{متن عربی|لَمْ يَأْتَمَّ}} دانست؛ زيرا عرضه بر خداوند نوعى اشاره به آمادگى براى پاسخ‌گويى است و حضرت به این وسيله به منكران امامت هشدار مىدهد. اگر چه با پذيرفتن احتمال اول هم باز اطلاق عبارت شامل همه منكران امامت در گستره زمان و مكان خواهد بود.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref>
text-align: center;
padding: 20px;
===جزاى منكرين امامت ائمه عليهم السلام===
margin: 20px auto;
مسئله ارتداد و بازگشت از دين الهى نزد خداوند از كفر بالاتر است. اكنون كه نپذيرفتن امامت [[معصومین علیهم السلام|ائمه عليهم السلام]] نزد خداوند ارتداد و بازگشت از اسلام است، در اين قسمت خطبه با استناد به آيه دو جزاى مهم براى اين انسانهاى بىپروا نسبت به دينشان در نظر گرفته شده است:
width: 95%;
====حبط اعمال====
font-size: 0.8em;
border-radius: 8px;
حَبْط اعمال بىارزششدن و بطلان آنهاست؛ يعنى آنچه به‌عنوان اسلام انجام دادهاند طبعاً بايد براى آنان در دنيا و آخرت نتيجه داشته باشد، اما خداوند صريحاً بر اعمالشان خط بطلان مىكشد و آنها را در دنيا و آخرت بىارزش مىخواند. اين به آن معناست كه كفار در اثر برخى نيكىهايشان لااقل در دنيا جزاى آنها را خواهند ديد، ولى منكران [[امامت]] نه‌تنها در آخرت دست خالى خواهند بود كه در دنيا هم به‌عنوان جزاى خيراتشان چيزى به آنان داده نمىشود و اين به خاطر حبط اعمالشان در اثر انكار [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولايت]] است.
box-shadow: 0 4px 8px rgba(0, 0, 0, 0.3);
line-height: 1.6;
====آتش جهنم====
">
این عذاب سزاى كسى است كه پس از عمرى مسلمانى مرتد شود. ولى توصيف اين عذاب در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله حاكى از غضب فوقالعاده الهى نسبت به چنين كسانى است. آن حضرت سه نكته درباره عذاب اين گروه با اقتباس از قرآن فرموده است:
* قسمتی از توقیع شیخ مفید
* {{متن عربی|خالِدُونَ}}: هميشه در جهنم خواهند بود و از آن خلاصى ندارند، يعنى هيچ دستمايه‌اى براى [[بهشت]] ندارند.
* {{متن عربی|لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ}}: در عذاب آنان تخفيف داده نمىشود و گويا هيچ شفاعتى درباره آنان پذيرفته نخواهد شد.
* {{متن عربی|وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ}}: به آنان مهلت داده نمىشود؛ چه در رفتن به‌سوى جهنم كه به آنان اجازه هيچ‌گونه توقفى داده نمىشود و چه در داخل [[جهنم]] كه لحظهاى عذاب قطع نمىشود.
<p>اگر شیعیان ما (که خداوند توفیق طاعتشان دهد) در راه ایفای پیمانی که بر دوش دارند، هم‌دل می‌شدند، میمنت ملاقات ما از ایشان به تاخیر نمی‌افتاد، و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان می‌گشت، دیداری بر مبنای شناختی راستین و صداقتی از آنان نسبت به ما؛ علّت مخفی شدن ما از آنان چیزی نیست جز آن چه از کردار آنان به ما می‌رسد و ما توقع انجام این کارها را از آنان نداریم.»</p>
== پانویس ==
</div>
{{پانویس}}
----
درگاه ها : [[درگاه:قرآن کریم|قرآن کریم]] -
==منابع==
----
{{منابع}}
* '''اسرار غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، تهران: نشر تک، ۱۳۸۴ش.
* '''غدیر در قرآن، قرآن در غدیر'''؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
* '''مناقب آل ابی‌طالب'''؛ محمد بن علی بن شهرآشوب مازندرانی، تحقیق: محمدحسین آشتیانی و سید هاشم رسولی محلاتی، قم: مؤسسه انتشارات علامه، ۱۳۷۹ق.
{{پایان منابع}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
نسخهٔ کنونی تا ۶ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۰۵
ویکی رسانه دانشنامه ای علمی و عمومی
در اینجا با مجموعه‌ای منظم و هدفمند از دروس حوزه علمیه روبه‌رو هستید؛ جایی که می‌توانید محتوای آموزشی را بر اساس نیاز و علاقه خود مرور و انتخاب کنید.
دسته‌بندی‌های متنوعی از جمله:
- بر اساس کتاب‌های رسمی حوزه
- بر اساس اساتید برجسته و صاحب‌نظر
- دوره‌های فشرده برای یادگیری سریع و مؤثر
همه‌ی این‌ها گردآوری شده‌اند تا مسیر مطالعه‌ی شما روشن، آسان و هدفمند باشد. با ما همراه شوید تا با یک کلیک وارد دنیایی از علم، بینش، و تعالی معنوی شوید 🌟
قال مولانا الامام المهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف): «وَلَوْ اَنَّ اشْیاعَنا ـ وَفَّقَهُمُ اللّهُ لِطاعَتِهِ ـ عَلَی اجْتِماع مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَما تَاَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنَ بِلِقائِنا، وَلَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعادَةُ بِمُشاهَدَتِنا عَلی حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَصِدْقِها مِنْهُمْ بِنا، فَما یَحْبِسُنا عَنْهُمْ اِلاّ ما یَتَّصِلُ بِنا مِمّا نَکْرَهُهُ وَلا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ؛
اگر شیعیان ما (که خداوند توفیق طاعتشان دهد) در راه ایفای پیمانی که بر دوش دارند، هم‌دل می‌شدند، میمنت ملاقات ما از ایشان به تاخیر نمی‌افتاد، و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان می‌گشت، دیداری بر مبنای شناختی راستین و صداقتی از آنان نسبت به ما؛ علّت مخفی شدن ما از آنان چیزی نیست جز آن چه از کردار آنان به ما می‌رسد و ما توقع انجام این کارها را از آنان نداریم.»
