پرش به محتوا

از غدیر تا ظهور : ابوالفضل سبزی (کتاب)

از ویکی ضحی
اسم کتاب: از غدیر تا ظهور
نویسنده: ابوالفضل سبزی

مشخصات کتاب

سرشناسه : سبزی، ابوالفضل، 1359 -

عنوان قراردادی : غدیرخم خطبه . فارسی - عربی

عنوان و نام پدیدآور : از غدیر تا ظهور : به همراه متن کامل خطبه غدیر همراه با ترجمه موضوعی /ابوالفضل سبزی.

مشخصات نشر: قم شبنم باران ، 1401

مشخصات ظاهری: 240 ص

شابک: 6-73-7919-600-978

وضعیت فهرست نویسی : فیپا

یادداشت : فارسی-عربی

يادداشت : کتابنامه

موضوع: محمد صلی الله علیه وآله پیامبر اسلام 53 قبل از هجرت - 11ق. - خطبه ها

موضوع : Muhammad, Prophet -- *Public speaking

موضوع : علی بن ابی طالب علیه السلام، امام اول 23 قبل از هجرت - 40 ق -- اثبات خلافت

موضوع : Proof of caliphate* .

Ali ibn Abi-talib, Imam I, 600-661--

موضوع : غدیر خم، خطبه، Ghadir surmon

رده بندی کنگره: BP223/5

رده بندی دیویی: 297/452

شماره کتابشناسی ملی: 8914273

خیراندیش دیجیتالی: کانون فرهنگی اندیشه اصفهان

ویراستار کتاب : خانم نرگس قمی


صفحه: 1

اشاره


صفحه: 2

از غدیر تا ظهور

به همراه متن کامل خطبه غدیر همراه با ترجمه موضوعی

ابوالفضل سبزی


صفحه: 3

سرشناسه : سبزی، ابوالفضل، 1359 -

عنوان قراردادی : غدیرخم خطبه . فارسی - عربی

عنوان و نام پدیدآور : از غدیر تا ظهور : به همراه متن کامل خطبه غدیر همراه با ترجمه موضوعی

ابوالفضل سبزی.

مشخصات نشر: قم شبنم باران ، 1401

مشخصات ظاهری: 240 ص

شابک: 6-73-7919-600-978

وضعیت فهرست نویسی : فیپا

یادداشت : فارسی-عربی

يادداشت : کتابنامه

موضوع: محمد صلی الله علیه وآله پیامبر اسلام 53 قبل از هجرت - 11ق. - خطبه ها

موضوع : Muhammad, Prophet -- *Public speaking

موضوع : علی بن ابی طالب علیه السلام، امام اول 23 قبل از هجرت - 40 ق -- اثبات خلافت

موضوع : Proof of caliphate* .

Ali ibn Abi-talib, Imam I, 600-661--

موضوع : غدیر خم، خطبه، Ghadir surmon

رده بندی کنگره: BP223/5

رده بندی دیویی: 297/452

شماره کتابشناسی ملی: 8914273

انتشارات شبنم باران

مؤسسه فرهنگی هنری : آسمان مهر منجی

از غدیر تا ظهور

نام کتاب : از غدیر تا ظهور

نویسنده: ابوالفضل سبزی

صفحه آرایی: قاسم نوراحمدی

طرح جلد: محمد صادق ملایری

حروف نگار .ه- . جودکی

ناشر: شبنم باران

شمارگان: 500 نسخه

چاپ: اول / 1401

شابک: 2-71-7919-600-978

تلفن ناشر و مرکز پخش: 09199759621

آدرس کانال مؤسسه در ایتا و تلگرام و سروش: baranetrat@


صفحه: 4

فهرست

سرآغاز 13

فصل اول (از غدیر تا ظهور) 19

عرفه 21

عرفان واقعی 24

اگر با معرفت به غدیر آیی می شوی سلمان رحمه الله 25

عید قربان 29

چه خوش است من دهم جان 31

حقیقت قربان 32

ولایت شرط قبولی اعمال 32

حدیث جان 40

رسیدن به غدیر عشق و بندگی 45

عهدنامه غدیر و پیمان ولایت همان پیمان عالم ذر است 48

روز غدیر روز معارفۀ اول نبود بلکه روز تجدید پیمان بود 52

مقابله شیطان و شیطان سیرتان با غدیر و ظهور 55

حدیث غدیر حدیثی متواتر و غیر قابل انکار 57

معنی واژه «ولی» و «مولا» 58

گیریم ولایت را از مولا علی علیه السلام گرفتید، چه کسی بهتر سراغ دارید که به او بسپارید؟ 60

تا وقت داریم به امام زمانمان لبیک بگوییم 63

فصل دوم (ماه ولایت و احیای غدیر و امر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف) 67

ماه ذى الحجة ماه ولايت 69

دهه اول ماه و نماز دهه اول ذى الحجة 69

روز ترویه روز سیراب شدن از کوثر ولایت 70

روز نهم ذی الحجه روز عرفه و جریان سد ابواب 70

پیام خدا در سد الابواب 71

دهم ذی الحجه و عید قربان 72

یازدهم ذی الحجه و حدیث ثقلین 72

روز چهاردهم ذی الحجه روز امیرالمؤمنین علیه السلام ، روز ودایع امامت و روز فدک 73

روز پانزدهم ذی الحجه و ولادت امام هادی علیه السلام 74

روز هفدهم ذی الحجه روز آیه محبت و حدیث منزلت 74

هجدهم ذى الحجه 76

حدیث کساء و نزول آیه تطهیر 78

روز بیست و چهارم ذی الحجه روز خاتم بخشی و نزول آیه ولایت و آیه مباهله 78

روز بیست و پنجم ذى الحجه روز نزول سوره انسان 81

آداب عید 81


صفحه: 5

ما که شیعه ایم برای عید غدیر چه کرده ایم؟ 82

پاسخ شنیدنی علامه امینی رحمه الله 86

چرا باید برای احیاء غدیر کاروان جشن راه بیاندازیم و اظهار سرور کنیم؟ 86

برخی از آداب عید غدیر 87

فصل سوم (متن کامل خطبه غدیر همراه با ترجمه) 91

حمد و ستایش خدای یگانه 93

او دیده ها را می بیند و دیده ها او را نمی بینند 93

خدا در انتقام و عذاب افراد شتاب نمی کند 95

آگاه به نیت ها و درون افراد 95

خداشناسی به همان اندازه ممکن است که خودش راهنمایی کرده باشد 95

آفرینش هستی بدون هیچ الگو و یار و یاوری 97

گرداننده آسمان ها و زمین 97

یکتایی که خیر و خوبی ها از اوست 99

شکر و ستایش خدا در همه حال 99

اقرار به بندگی و مقدمه سازی برای بیان ولایت 101

اگر ولایت علی علیه السلام را تبلیغ نکنم پیغمبری ام پذیرفته نیست 101

ولایت مولا را بگو خدا تو را از شرّ حسودان حفظ می کند 103

رهبر شما مولایی است که در حال رکوع بخشش نمود 103

دلیل احتیاط پیامبر صلی الله علیه وآله در گرفتن بیعت 105

اذیت و آزار و کنایه منافقان 107

کرامت اخلاقی پیامبر صلی الله علیه وآله در اسم نبردن منافقان 109

با تمام دشمنی ها باید از علی بگویی 109

اطاعت امام علی بر همگان واجب است 111

کسی که ولایت مولا را نپذیرد ملعون است 111

اعلام امامت امامان از نسل مولا علی علیه السلام تا قیامت 113

دین خدا و حلال و حرام الهی را باید از امامان آموخت 113

مولا علی علیه السلام امام مبین و آگاه به تمام دانش ها 115

امام علی علیه السلام میزان حق و باطل 115

اولین اظهارکننده ایمان و اولین نمازگزار در کنار پیغمبر صلی الله علیه وآله 115

فداکاری مولا در شب هجرت 117

نصب امامت او از جانب خداست 117

توبه منکران ولایت پذیرفته نمی شود و اهل عذاب ابدی اند 117

کسی که یک امام را نپذیرد تمام امامت و رسالت را نپذیرفته 119

مولا علی علیه السلام برترین آفریده خدا بعد از پیغمبر صلی الله علیه وآله 119

مولا على علیه السلام همجوار خداست 121

مولا على علیه السلام مفسر حقیقی قرآن 123


صفحه: 6

من كنت مولاه فهذا على مولاه 123

قرآن و عترت ثقلین پیامبرند 123

امنای خدا و حاکمان الهی در زمین 125

اتمام حجت پیامبر صلی الله علیه وآله بر مردم در تبلیغ امر امامت 125

امیرالمؤمنین فقط علی علیه السلام است 125

هرکه من مولای اویم این علی مولای اوست 125

خدایا یاوران علی را یاری کن و دشمنانش را خوار فرما 127

برادر، وصی، جانشین پیامبر صلى الله عليه وسلم مفسر قرآن و راهنمای مردم 127

پیکار کننده با ناکثین و قاسطین و مارقین 127

دعا برای دوستان مولا و نفرین بر دشمنانش 129

اکمال دین و اتمام نعمت و اسلام با ولایت 129

تمام اعمال انسان بدون ولایت باطل است و مورد نظر خدا نیست 131

مولا علی علیه السلام عزیزترین عزیز رسول خداست 131

قرآن در مدح و ستایش امام علی علیه السلام نازل شده است 133

یار دین و پیامبر و هدایت گری الهی 133

بهترین پیامبر و بهترین امامان 133

حسادت به امام علی علیه السلام باطل کننده اعمال آدمی 135

دوست علی علیه السلام مؤمن باتقوا است و دشمنش بدبخت جنایتکار 135

سوره عصر در مورد امام علی علیه السلام است 137

ولایت حقیقت رسالت است 137

نمیرید مگر مسلمان واقعی 137

عذابی دردناک برای منکران ولایت 137

پیامبر از نیت منافقان آگاه است میزان اعمال محبت مولاست 139

نور خدا و پیامبر صلی الله علیه وآله در وجود مولا علی علیه السلام تا حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 139

انکار ولایت و امامت یعنی برگشت به زمان جاهلیت 139

کمال صبر و شکر دو ویژگی اهل بیت علیهم السلام 141

اسلام خود را به رخ نکشید و بر خدا منت نگذارید 141

اشاره به رهبران دروغین و غاصبان حق امام 141

بدترین جای جهنم برای غاصبان جایگاه ولایت و امامت است 141

خبردادن پیامبر از طومارنویسان و فتنه گران 143

امامت تا روز قیامت برای دوازده امام معین شده 145

تبلیغ امامت و ولایت بر همگان واجب است به خصوص بر والدین نسبت به فرزندان 145

خبردادن پیامبر صلی الله علیه وآله به غصب ولایت 145

وعده خداست که جهان در اختیار امام زمان علیه السلام قرار گیرد 147

هلاکت برای کسی است که حقیقت (امامت و ولایت) را انکار کند 147

سلامتی و رشد و هدایت در اطاعت از ولایت مولا علی علیه السلام 149

صراط مستقیم یعنی صراط پیامبر صلی الله علیه وآله و امامان علیهم السلام 149


صفحه: 7

اهل بیت علیهم السلام همان اولیاء خدا هستند که بیم و اندوهی ندارند 151

دشمنان امامان دست های شیطان اند 151

شیعه واقعی، دشمنان ولایت را دوست نمی دارد 153

پیروان امامان ایمان خود را با ظلم و ستم، خراب نمی کنند 153

ورود شیعیان و پیروان امامان به بهشت 155

بهشت و روزی بی حساب برای پیروان امامان 155

عذاب جهنم برای دشمنان امامان 155

دشمنان امامان در جهنم خود را لعن می کنند 157

دشمنان ولایت، حرف حق را نمی شنوند و تعقل نمی کنند 157

فاصله جایگاه دشمنان امامان و دوستان آن ها 159

دشمن اهل بیت علیهم السلام نفرین شده است و دوست آن ها محبوب خداست 159

من هشداردهنده ام و علی علیه السلام بشارت دهنده 159

امامان از نسل علی علیه السلام هستند 161

معرفی امام زمان روحی فداه در خطبه غدیر 161

آخرین امام از اهل بیت علیهم السلام 161

جهانی شدن دین اسلام توسط امام زمان علیه السلام 161

نابودی ظالمان و ستمگران به دست امام زمان علیه السلام 161

پیروزی بر مشرکان و هدایت آنان توسط امام زمان علیه السلام 161

امام زمان علیه السلام منتقم خون مظلومان و یاور دین خدا 163

امام زمان علیه السلام دریای علم و رحمت خدا 163

درجه دادن به افراد به اندازه فضیلت و ارزش آنان در حکومت امام زمان علیه السلام 163

امام زمان علیه السلام برگزیده و منتخب خدا 163

امام زمان علیه السلام وارث تمام علوم 163

امام زمان علیه السلام سخنگوی خدا و به پادارنده آیات او 163

امام زمان علیه السلام رشید و استوار 165

امام زمان علیه السلام صاحب اختیار جهانیان 165

انبیاء گذشته مژده ظهور امام زمان علیه السلام را داده اند 165

امام زمان علیه السلام آخرین حجت که پس از او حجتی نخواهد آمد 165

امام زمان علیه السلام نور خدا و طریق حق 165

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را شکستی نیست و بر همگان پیروز است 165

امام زمان علیه السلام ولی خدا و داور عدل گستر پروردگار در زمین 167

دین را باید از طریق مولا علی علیه السلام فهمید 167

دعوت پیامبر صلی الله علیه وآله برای بیعت با امام علی علیه السلام 167

بیعت با پیامبر صلی الله علیه وآله و مولا علی علیه السلام بیعت با خداست و پیمان شکنان بیچاره اند 169

دستور به حج و عمره و کارهای نیک از روی شوق و اشتیاق 169

از آثار حج، بی نیاز شدن و چشم روشنی گرفتن از خداست 169

اعمال حج پاک کننده انسان از گناهان 171


صفحه: 8

عنایت خدا به حاجیان و جبران هزینه های سفرشان 171

حج واقعی با دین کامل که همان پذیرش ولایت است درست است 171

زیارت فرصتی برای توبه و بازگشت واقعی 171

امام علی علیه السلام صاحب اختیار دین و دنیای ما 173

من از علی علیه السلام و علی علیه السلام از من است و امامان جوابگوی سؤالات شمایند 173

بیعت کنید با امامانی که از من هستند و من از آن هایم 173

امامت دوازده امام و حضرت مهدی علیهم السلام تا قیامت ادامه دارد 175

حلال و حرام خدا را تغییر ندهید 175

نماز و زکات و امر به معروف و نهی از منکر 175

سفارش به ولایت در رأس همه امربه معروف هاست 177

امر به معروف و نهی از منکر با پذیرش ولایت معنا دارد 177

سفارش قرآن به امامت امامان و سفارش پیامبر صلی الله علیه وآله به ثقلین 177

تقوا و ترس از قیامت 179

زندگی دوباره و حساب و کتاب الهی 179

اشاره به جمعیت زیاد حاضر در غدیر و پیمان همگان 179

متن پیمان نامه غدیر که همگان قرائت کردند 181

آگاه بودن خدا و پیامبرش به زمزمه های شیطانی و حسادت های پنهان 183

مهربانی خدا به وفاداران در پیمان ولایت و امامت امامان 183

سلام دادن به امام علی علیه السلام با لقب امیرالمؤمنین 183

شکر خدا به خاطر نعمت هدایت و ولایت 185

فضائل و مناقب امام علی علیه السلام نزد خداست 187

سعادت و رستگاری در اطاعت از امامان است 187

رستگاری و بهشت برای سبقت گیرندگان در بیعت با امام 187

سخن از امامت و ولایت مایه خشنودی خدا 187

دعای پیامبر برای مؤمنان به ولایت و نفرین او بر انکارکنندگان کافر 189

توضیح دو عبارت از خطبه 190

فراز 13 ؛ علت جمع آوردن افعال در آیه ولایت 190

فراز 34؛ منظور از ثقل اکبر و اصغر 193

فصل چهارم (امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و غدیر) 197

معرفی امام زمان علیه السلام و برنامه آن حضرت در خطبه غدیر 199

غدیر روز فرج جهانیان است 201

تا امام زمان علیه السلام ظهور نکند اطاعت خدا معنا پیدا نمی کند 203

پیوند غدیر با ظهور 205

به کجا می روید و چرا برنمی گردید؟! 206

احیای شب قدر و روز غدیر و تعظیم شعائر الهی با «لبیک یا مهدی» ممکن است 209

رأس امر به معروف تبلیغ امام زمان علیه السلام است 210


صفحه: 9

غدیر عشق 211

افتادن نام امام زمان علیه السلام بر زبان ها قبل از ظهور 211

تبلیغ امام زمان علیه السلام از صد سال عبادت با ارزش تر است 213

لبیک یا صاحب الزمان! 214

خدا را شکر که قلبم پر از محبت شماست! 216

فصل پنجم (غدیریه) 217

غديريه 219

فهرست موضوعی 236

معرفی آثار 237


صفحه: 10

تقدیم به:

شیعیان امیرمؤمنان علیه السلام و منتظران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به ویژه روح مرحوم علامه امینی رحمه الله که با عشق و ارادت به اهل بیت علیهم السلام عمری را صرف نگارش کتاب شريف الغدير نمود و نقل می کنند که گاه در گرمای 50 درجه نجف به خاطر شدت گرما یک لنگ به خود می پیچید و در سرداب خانه می نشست و الغدیر را می نوشت.


صفحه: 11

کاش من هم وقف مولایم شوم

کاش من هم وقف مولایم شوم *** بر در این خانه دائم خم شوم

هر چه او می بخشدم افزون ز لطف *** پیش پایش من دمادم کم شوم

قطره ای باشم که در جریان عشق *** جاری اندر جاری این یم شوم

یا چو موسی عشقش بشكفم *** یا چو عیسی مونس مریم شوم

یا ز شوقش در بیابان پر زنم *** یا به مثل هاجر و زمزم شوم

یا چو یعقوب از فراق یوسفش *** قصه ای شیرین و پر ماتم شوم

بهتر از این ها چو یونس بایدم *** در بر دریا چو شبنم، نم شوم

دانم اندر این حکایت های باز *** چون تو را بینم رها از غم شوم

سبزی اندر باغ گل هایت سرود *** خاک گل گردم، شمیم شم شوم


صفحه: 12

سرآغاز

باز سخن از عزیز عزیزان و آقای آقایان و بزرگ بزرگان، امام زمان روحی فداه است، وجود مبارکی که هر چه از او بگوییم و بنویسیم کم است، ما را چه به گفتن و نوشتن در مورد آقایی که خدای بزرگ در مورد او و ولایت او فرموده است: «اگر درخت ها قلم و دریاها هفت

برابر شده و جوهر شوند فضائل او تمامی ندارد». [۱]

پس هر چه از او بگوئیم و بنویسم کم است. اصلاً ما غیر او چه داریم که بخواهیم به غیر او بیندیشم، همه چیز ما اوست و ما هر چه داریم از او داریم، « مَاذَا وَجَدَ مَنْ فَقَ-دَكَ وَ مَا الَّذِي فَقَدَ مَنْ وَجَدَك» [۲]؛ کسی که او را دارد چه کم دارد و کسی که او را ندارد چه دارد؟

از چه باید گفت ؟ از سیمای یار *** غیر از آن سیما چه می آید به کار؟

ما همه مهمان باغ دلبریم *** پس چرا سر در حصار دیگریم! [۳]

جان به فدای آن آقای عزیزی که عزّت ما همه از اوست و او معزّ الاولیاء است، جان به فدای آن آقایی که هدایت گر همه امت هاست


صفحه: 13


و او را از این جهت «مهدی» خوانده اند که همه را به سوی حقیقت انسانیت فرا می خواند؛ «فَيَحْكُمُ بَيْنَ أَهْلِ التَّوْرَاةِ بِالتَّوْرَاةِ، وَ بَيْنَ أَهْلِ الْإِنْجِيلِ بِالْإِنْجِيلِ وَ بَيْنَ أَهْلِ الزَّبُورِ بِالزَّبُورِ، وَ بَيْنَ أَهْلِ الْفُرْقَانِ بِالْفُرْقَانِ»؛ [۴] او برای اهل تورات با تورات و برای اهل انجیل با انجیل و برای اهل زبور با زبور و برای اهل قرآن با قرآن هدایتگری می کند.

سلام بر او که معدن سلام و سلامتی است و صلح و دوستی را برای جهانیان به ارمغان می آورد.

جان به فدای آن امامی که بیچارگان را رهایی می بخشد و درماندگان را در می یابد و گره از کار گرفتاران می گشاید و دل های غمدیده را صفا می بخشد.

جان به فدای آن عزیزی که ولایت و محبّتش همه جا را پر کرده و آسمان بر اساس ولایت او برپاست و فرشتگان و مدبّران زمین و آسمان، همه تحت فرمان او هستند و پیامبران الهی به ولایت او مبعوث شده اند تا جایی که نه تنها شیعه بلکه اهل تسنن هم نقل

کرده اند که به رسول خدا صلی الله علیه وآله در معراج گفتند: یا محمد! از پیامبران بپرس که برای چه مبعوث شدهاند؟ حضرت پرسید و آنها پاسخ دادند: «برای گواهی دادن به توحید و اقرار به پیامبری تو و ولایت امیرمؤمنان علی علیه السلام». [۵]


صفحه: 14


جان به فدای آن سروری که تمام پیامبران به او افتخار نموده اند و حضرت خضر نبی علیه السلام مفتخر است که در رکاب آن حضرت خدمت نماید و حضرت عیسی علیه السلام افتخار آن را دارد که در زمان ظهور به آن حضرت اقتدا کند و آن امام مهربان را یاری نماید. [۶]

همان آقایی که پیامبر رحمت صلی الله علیه وآله او را در خطبه غدیر مکرر معرفی نموده و برای امامت و ولایتش بیعت گرفته است و خدای عزیز او را نه تنها ولی ما زمینیان بلکه ولی و سرپرست و محبوب اهل آسمان ها قرار داده است تا جایی که تصریح نموده اند: «فَهوَ وَلِيُّهُ في سَماواتِه » [۷]

جان به فدای آن سالاری که نور خداست و نور دل همه انبیاء و اولیاست و به ولایت او نور خدا کامل است، اگر در غدیر خداوند عزیز متعال فرمود: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلامَ دِينا»؛ [۸] اكمال دين به ولایت اهل بیت علیهم السلام است که با ظهور حضرت ولی عصر ؟ روحی؟ به صورت علنی و کامل نشان داده می شود تا جایی که در ذیل آیه شریفه « وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ» امام صادق علیه السلام می فرمایند: « وَ اللهُ مُتِمُّ نُورِهِ بِوَلَايَةِ الْقَائِمِ عجل الله تعالی فرجه الشریف وَ لَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ بِوَلَايَةِ عَلِيّ علیه السلام» [۹]


صفحه: 15


و خدا نورش را با ولایت قائم آل محمد صلى الله عليه وسلم تمام می کند ولو کافران از ولایت مولا علیه السلام خوششان نیاید.

او حقیقت غدیر است و او چشمه جوشان ولایت است و ولایتش همه ذرات هستی و ماسوی الله را فرا گرفته و مایه آرامش جهانیان

است و اگر کسی خودش را از این بحر رحمت و نور فروزان دور می کند تیرگی و بدبختی و بیچارگی خودش است وگرنه چه معنا دارد که انسان از روشنایی فرار کند، چه معنا دارد که تشنه ای از آب خوشش نیاید و خسته ای از آرامش بگریزد؟

او چشمه حیات است و ما تشنگان آب حیاتش، او کشتی نجات است و ما گرفتاران و ره جویان نجاتش و او دست خداست و ما افتادگان سر راهش پس بر ماست که او را بیابیم و ولایتش را بپذیریم و با ولایتش به همه خوبی ها برسیم.

این کتاب، بیان کننده پیوند غدیر تا ظهور است. تمام تیرگی ها و گرفتاری های عالم به خاطر بی وفایی به غدیر است همان طور که امام صادق علیه السلام فرمودند: «تا روز قیامت به اندازه خون حجامت، خونی در اسلام ریخته نشود و ظلمی صورت نپذیرد و مال حرامی کسب نگردد و عمل زشت و فحشایی انجام نگیرد مگر این که همه به گردن آن هاست (که پیمان غدیر را شکستند و جای ولایت را غصب کردند) و ما از بزرگ و کوچکمان می خواهیم که آنان را لعن


صفحه: 16

کنند و از آنها بیزار باشند.» [۱۰] پس تنها راه نجات از تمام فسادها و تیرگی ها برگشت به پیمان غدیر و بیعت با ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشريف است. ما به خورشید پشت کرده ایم و دنبال سایهی خود در حال دویدنیم و هرگز به سایهی خود نمی رسیم در حالی که اگر به سوی خورشید ولایت رو کنیم سایه ی ما که همان آرزوهای ماست پشت سر ما افتاده و هر چه به سمت خورشید پیش رویم خودش به دنبال ما می آید. راه نجات و سعادت ما رو کردن به خورشید آل محمد صلی الله علیه وآله است.

اگر الان پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله قرار باشد برنامه ی غدیر را تکرار کند قطعا در حضور امیرمؤمنان علیه السلام و تمام امامان علیهم السلام دست حضرت حجت بن الحسن؟ روحی؟ را بلند می کند و از همه می خواهد که با او بیعت کنند چون در حال حاضر ولی عصر و صاحب امر و امام زمان ما، وجود نازنین حضرت مهدی علیه السلام است. پس اگر ما می خواهیم غدیر را احیا کنیم، و اگر خواهان برافراشتن پرچم ولایتیم و دوست داریم مولای عزیزمان حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام را از خود خشنود نماییم راهش بیعت با امام زمان علیه السلام و تبلیغ نام و یاد او و زمینه سازی برای ظهور ایشان است. وقت آن است که دریابیم بیعت با ولایت در زمان ما یعنی بیعت با امام زمان علیه السلام و تبلیغ غدیر در زمان ما یعنی تبلیغ امام زمان علیه السلام و طبق فرموده پیامبر


صفحه: 17


مهربان عجل الله تعالی فرجه الشریف در خطبه غدیر این تبلیغ بر همگان واجب است.

لازم به ذکر است حقیقت غدیر که ولایت است همچون نماز مقدماتی دارد، اگر مقدمات نماز وضو و طهارت است مقدمه غدیر هم عرفه و قربان است و ما در این کتاب از سکوی عرفه که عرفان و معرفت است به سوی آسمان ولایت، پر می گشاییم و با بال اخلاص و عشق و بندگی به سوی کهکشان ظهور و سربازی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف پرواز می کنیم. امیدوارم این کتاب برای دلدادگان امیرمؤمنان علیه السلام و محبّان امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف مفید باشد و خدای عزیز به حق چهارده نور پاکش ما را از باوفایان به پیمان امامت و ولایت قرار دهد. تابستان 1398، ابوالفضل سبزی


صفحه: 18

فصل اول : از غدیر تا ظهور

اشاره


صفحه: 19


صفحه: 20

عرفه

عرفه به معنای شناخت است، تمام اساس هستی بر مبنای شناخت و عرفان است، عرفان و معرفت در افراد، یک امر نسبی است یعنی هر کس به اندازه ای از حقیقت خودش و خالق و آفریدگار خودش شناختی دارد و به همان اندازه عارف است، اما عارفان واقعی خدا وجود مقدّس چهارده معصوم علیهم السلام می باشند که تمام تشنگان معرفت باید از جویبار حوض کوثر آن بزرگواران به عرفان واقعی دست یابند.

اگر شخصی از بدو تولد در یک جنگل زندگی کند و از همه علوم و اطلاعات دور باشد و در آن جا عده ای باشند که به او القاء کنند پدر تو یکی از این درختان است یا پدر تو یکی از این میمون هاست آن شخص این گفته ها را باور می کند و تا این شخص بخواهد فکرش را به کار بیندازد و تحقیق کند که آیا این واقعیت دارد یا نه، عمرش به از غدیر تا ظهور سر آمده و با همین تفکر باطل عمرش را سپری کرده است. بدترین افراد کسانی هستند که از خودشان نظر می دهند و القاءات غلط خود را به دیگران تلقین می کنند و افراد را به دست اندازی های


صفحه: 21

فکری فرو می برند به طوری که اشخاص فریب خورده، گاهی اوقات تا بخواهند از دست اندازی فکری بیرون بیایند عمرشان گذشته است.

آیا خالقی که ما را خلق کرده خودش به فکر تربیت فکری ما نبوده است؟ آیا خودش راهی برای رسیدن به شناخت صحیح ترسیم نکرده و ما را به حال خود رها کرده است؟

خدای عزیز در قرآن کریم می فرماید :

«أَيَحْسَبُ الْإِنْسَانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدًى»؛ [۱۱] «آیا انسان گمان می کند که ما او را (بدون راهنما و بدون برنامه) به حال خود رها کرده ایم؟!» خیر، هرگز این طور نیست، بلکه خدای عزیز انبیاء و امامان و کتب آسمانی را فرستاده و شناخت و عرفان حقیقی را از طریق فرستادگان معصوم خود به ما رسانده تا نیاز به القاءات مسموم افراد غیر معصوم نداشته باشیم. پس عرفان واقعی همان معرفتی است که معصومان علیهم السلام به ما القاء کنند و غیر از آن، هر چه هست حدس و گمان است و قابل اعتماد نیست. با این توضیح بسیار تأسف بار است که خیلی ها در زمان ما پیرامون مسائل دنیایی خود تحقیق می کنند اما با وجود امکانات تحقیقی روز و دسترسی آسان به کتاب ها و علما و اندیشمندان، در مورد دین و عقیده خود تحقیقی نمی کنند؟! مثلا در مورد این که چه نوع لباسی بپوشند تحقیق


صفحه: 22


می کنند، اما در مورد تغذیه روح و خوراک فکرشان تحقیقی نمی کنند و به آن اهمیت نمی دهند!

به نظر من قدم اول برای شخصی که می خواهد به حقیقت برسد اهمیت دادن به روح و تحقیق پیرامون دین و عقیده اش می باشد، همچنین قدم اوّل برای کسی که می خواهد سرباز امام عصر ؟ روحی؟ باشد همین است. اهل بیت علیهم السلام مکرر سفارش کرده اند که دین خود را با فهم و بصیرت و تحقیق بپذیرید، مثلا امام باقر علیه السلام فرموده اند: «کمال انسان و بلکه تمام کمالات در سه چیز است: اوّل تفقه در دین، دوم: تقدیر معیشت که همان تدبیر در زندگی و برنامه ریزی برای امور مادی و معنوی خود و خانواده است، و سوم: استقامت در سختی ها.» [۱۲]

بنابراین طبق فرموده امام باقر علیه السلام اولین پایه کمال انسان، فقاهت در دین است، فقاهت یعنی فهمیدن عمیق و دقیق، یعنی اگر دین دار هستی دین دار فهیم باش، دین و عقاید و باورهایت را بفهم و با درک و فهم و اندیشه خدا را بندگی کن. هر کاری می کنی بر اساس فهم درست دینی باشد زیرا خود اهل بیت علیهم السلام فرموده اند: «الفقه وعاء العَمَل» [۱۳] یعنی عملت را در ظرف فقاهت و فهم قرار بده و به عبارت دیگر کارهایت فهیمانه و دین محور باشد.


صفحه: 23


عرفان واقعی

سرباز امام زمان علیه السلام باید فهیم باشد و همواره دقت کند که عقایدش صحیح و مطابق صراط مستقیم دین باشد، سرباز امام زمان علیه السلام باید هم خودش را بشناسد هم خالقش را و باید عقایدش را از سرچشمه زلال وحی که همان قرآن و کلمات معصومین علیهم السلام است دریافت کند و به افکار و اوهام پریشان دیگران توجهی نکند.

عرفان غیر از این معنا ندارد، عرفان را باید در عرفه امام حسین علیه السلام یافت که می فرماید: «عمِيَتْ عَيْنُ لا تَراك»؛ [۱۴] کور است چشمی که تو را نبیند، مگر می توان خدا را نادیده گرفت در حالی که نشانه های خدا بودنش و قدرت الهی اش در تمام ذرات هستی پیداست به طوری که تک تک سلول های ما و عصب های ما و رگ و ریشه و مغز و ظاهر و باطن ما و تمام ذرات هستی و زیبایی گل ها و درختان و ستارگان و دریاها و امثال آن، همه و همه فریاد می کنند ما خدایی زیبا و دانا و حکیم و قدرتمند داریم.

عرفان راباید از قرآن کریم آموخت که در مورد خداشناسی می فرماید: «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ» [۱۵]؛ هرگز چیزی مثل او نیست.

عرفان را باید از امیرمؤمنان علیه السلام آموخت که فرمودند: «هرگز در ذات خدا تفکر نکنید که جز سردرگمی و حیرانی چیزی برایتان


صفحه: 24


ندارد.» [۱۶]

چون ظرف کوچک و محدود فکر ما ظرفیت درک معرفت خدای نامحدود را ندارد، [۱۷] و ما نباید در ذات خدا فکر کنیم بلکه باید در صفات و آیات پرورگار بیندیشیم.

عرفان یعنی نشستن در کلاس درس امام باقر و امام صادق علیهما السلام که معدن کوثر و معرفت اند نه پیروی از کسانی که عقاید خود را از منبع قرآن و عترت دریافت نمی کنند و به افکار غیر معصومین تکیه می کنند یا با صوفی گری و انحرافات واضحی که دارند خود را عارف بالله می خوانند!

اگر با معرفت به غدیر آیی می شوی سلمان رحمه الله

با این توضیح اگر در ظاهر، عید عرفه در کنار عید قربان و عید غدیر قرار گرفته برای ما این پیام را دارد که ما با معرفت، خود را به چشمه غدیر برسانیم. زیرا اگر انسان با شناخت و معرفت، خود را به غدیر برساند می شود سلمان فارسی که پیامبر عزيز صلی الله علیه وآله مدال «سلمانُ مِنّا أهلَ البَيتِ» [۱۸] را به او می دهد و امام صادق علیه السلام در موردش می فرماید: «نگویید سلمان فارسی بگویید


صفحه: 25


سلمان محمدی» [۱۹] ولی اگر بدون شناخت به عرصه غدیر پا نهد شخصی همچون حارث فهری می شود که به ولایت امیرمؤمنان علیه السلام از روی بغض و حسد نگاه می کند و حتی در مقابل پیامبر خدا صلی الله علیه وآله نیز می ایستد و معترضانه می گوید: «خدایا! اگر واقعاً آنچه محمد می گوید حق است و از جانب توست، سنگی از آسمان بر من ببار یا عذاب دردناکی بر من بفرست!» و در همان حال سنگی از آسمان به سوی او می آید و او را هلاک می کند. [۲۰]

اگر با معرفت وارد غدیر شوی می شوی مقداد که همواره چشم و گوش به فرمان امام زمان علیه السلام داری و یک لحظه از مولا و اطاعتش غافل نمی شوی همان طور که در مورد مقداد فرموده اند:

«مقداد بن أسود رحمه الله همواره دست بر قبضه ی شمشیر و چشم در چشم مولا علی علیه السلام منتظر امر آن حضرت بود» و او را از مطیع ترین یاران مولا خوانده اند. [۲۱]

او آنچنان ذوب در ولایت بود که نامش رمزی برای استجابت دعا در درگاه خدا شد تا جایی که وقتی جابر بن عبدالله انصاری درباره سلمان، مقداد و ابوذر از پیامبر صلی الله علیه وآله سؤال کرد و حضرت در مورد هر کدام سخنانی گفتند در مورد مقداد نیز فرمودند: «مقداد از ماست. خداوند دشمن است با کسی که دشمن اوست


صفحه: 26


و دوست است با کسی که دوست اوست. ای جابر! هرگاه خواستی دعایی کنی و مستجاب شود، خدا را به نام سلمان و مقداد و ابوذر بخوان، زیرا این نام ها نزد پروردگار، از بهترین ها هستند.» [۲۲]

اگر انسان، با معرفت به سوی غدیر برود نتیجه اش می شود ابوذر که وقتی با امام زمانش دست می دهد تا آخرین نفس، پای بیعت خود می ماند تا جایی که حتی وقتی او را در بیابان بی آب و علف تبعید می کنند تا لحظه آخر علی علی می گوید و دست از مولای خود برنمی دارد اما انسانی که بی معرفت وارد غدیر شود می شود همان «بخ بخ: گفتن های توخالی و پوشالی که پس از مدتی کوتاه به دشمنی و حسادت و کفر و نفاق مبدل می گردد.

اگر با معرفت بیایی این گونه است ولی اگر بی معرفت وارد حریم پیغمبر و امام شوی بر شتر سرخ موی هوای نفس خود و دیگران سوار می شوی و به روی امام زمانت تیغ می کشی.

اگر با معرفت وارد شوی می شوی اویس قرن که ندیده به پیامبر و دین و قرآن و ولایت ایمان آورد و پیامبر صلی الله علیه وآله با کمال عشق رو به يمن می کرد و می فرمود: «بوی بهشت از سوی یمن می وزد و من چقدر مشتاق دیدنت هستم ای اویس قرن!» [۲۳] اما اگر بی معرفت وارد شوی می شوی همان صاحبان ریش و تسبیح و محرابی که با


صفحه: 27


جیرینگ جیرینگ درهم و دینار معاویه امام خود را فروختند و به سپاه معاویه پیوستند.

پس عزیزم در این وادی با معرفت بیا که مولایمان امیرالمومنین علیه السلام فرموده است: «شِمَّةٌ مِنَ المَعرِفَةِ خَيْرٌ مِن كَثِيرِ العَمَل ؛ یک جو معرفت داشتن بهتر است از سال ها عمل بدون معرفت!» [۲۴] با معرفت بیا که غدیر، وادی معرفت است، با معرفت بیا که خدا حبيب العارفین است، با معرفت بیا تا شیرینی بندگی و طعم زندگی را بچشی، آن هم چنان معرفتی که امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «مَعرِفَتى بِالنّورانيّة معرفةُ الله عَزَّوَجَلّ» [۲۵] اگر این معرفت را به دست آوری و امام زمانت را درست بشناسی غرق معرفت و نور خدا می شوی، اگر به این عرفان برسی از لشکر جهل بیرون می آیی و همچون حُر صدای امام زمانت را میشنوی و تا ابد نامت در کنار مولایت، غرق سلام و درود خواهد بود.

اگر انسان با معرفت به سوی غدیر برود می فهمد که این جا چشمه سار عشق است، چشمه سار دلدادگی و محبت است، اینجاست که انسان با دست دادن به ارباب دل خویش می تواند در آسمان بندگی پروردگار پرواز کند و به تمام زیبایی ها دست یابد.


صفحه: 28


عید قربان

چقدر زیباست که بعد از عرفه عید قربان قرار گرفته است، یعنی اگر کسی امام زمانش را بشناسد و بفهمد که او چه شخصیتی است و چه مقام والایی دارد و چقدر عزیز است حاضر است جان ناقابل خود را در راه او بدهد، نه تنها جان خود را بلکه جان پدر و مادر و فرزند و عزیزان خود را هم می دهد.

همان طور که در دعای شریف ندبه وقتی ما نام مبارک حضرت را می بریم و دنبال آن بزرگوار می گردیم و او را با صفات زیبایش یادمی کنیم و می فهمیم که آن حضرت خورشید تابان و ماه درخشان و ستاره فروزان عالم هستی است، آقای دین و پایه علم و دانش است، حجّت باقی مانده از خاندان عترت است، قطع کننده ریشه ستمگران است، راست کننده همه کژی ها و مایه امید دل مستضعفان و نابودگر ظلم و طغیان است، اوست که واجبات و آداب دین و اهل دین را احیا می کند، اوست که کتاب و قوانین الهی را به پا می دارد، اوست که شرک و نفاق و فسق و گناه و سرکشی را از بین می برد، اوست که شاخه های گمراهی و اختلاف را می چیند، اوست که رشته های دروغ و تهمت را قطع می کند، اوست که خوبان را عزیز می کند و ستمگران و دشمنان را ذلیل می سازد، او وجه خداست که همه اولیاء الهی حیران جمال او هستند، او راه رسیدن به خداست، او واسطه بین زمین و آسمان است، اوست که تمام شایستگی ها


صفحه: 29

و زیبایی ها را در جهان منتشر می کند و اوست که انتقام خون مظلومان عالم به خصوص حضرت سیدالشهداء علیه السلام را می گیرد، او کسی است که دعایش مستجاب است، او سرور مخلوقات عالم و صاحب همه خوبی ها و پاکی هاست، او فرزند محمد مصطفی صلی الله علیه وآله و علی مرتضی علیه السلام و خدیجه کبری علیها السلام و فاطمه زهرا علیها السلام است، وقتی این ویژگی ها را یاد می کنیم ناخودآگاه به آن حضرت عرض می کنیم: « بأبى أنْتَ وَ أُمّى وَ نَفْسي لَك الوقاءُ وَالحِمی» یعنی آقا جان! خودم و پدر و مادر و بچه هایم به فدایتان» [۲۶]

آری! وقتی ما بشناسیم که آن آقا چه آقایی است و چه ویژگی هایی دارد حاضریم خود را فدای آن حضرت کنیم، این نتیجه شناختاست، در سراسر دنیا هر آدمی که فطرتش زنده باشد وقتی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را بشناسد و کمی از زیبایی های وجود آن حضرت را درک کند حتی اگر مسلمان نباشد با تمام وجود حاضر است خودش را فدای آن عزیز کند. شناخت و معرفت خیلی مهم است، حتی شناخت خدا نیز باید در مسیر ولایت باشد، اگر کسی خدا را از طریق ولایت اهل بیت علیهم السلام که باب الله هستند بشناسد حاضر است جان خود را بدهد تا به رضایت و خشنودی پروردگار عزیزش دست یابد، البته در دنیا خیلی ها هستند که حاضرند جان خود را قربانی کنند اما تحت ولایت نیستند مثل خوارج و داعشی ها و امثال آن ها که این جان


صفحه: 30


دادن ها در مسیر باطل است. پس شناخت باید از طریق ولایت باشد تا اگر جان هم می دهی در مسیر درست و ماندگار باشد. اصلاً عرفه هست تا راه گم نشود، غدیر هست تا راه گم نشود، اگر جان را برای ولایت بدهی ارزش دارد و الا خیلی ها در رکاب عمر سعد جان دادند!

در خدمت سیدالشهداء علیه السلام جان دادن ارزش دارد، این جان دادن آنقدر گرانبهاست که اولیاء الهی هر روز آرزو می کنند و می گویند: « وَ اجْعَلْنا مِنَ الْمُسْتَشْهَدينَ بَيْنَ يَدَيْهِ»؛ خدایا ما را از شهیدان در رکاب امام زمانمان قرار بده.

چه خوش است من دهم جان

چه خوش است من بریزم همه جان به پایت ای دوست *** چو کبوتران عاشق بپرم برایت ای دوست

چه خوش است من دهم جان که تو زنده باشی ای جان *** من و بندگی چه گویم چو تو بنده باشی ای جان

زدم حیات بخشت، همه مرده زنده گردد *** بت بی نوا و بی پر، ز دَمت پرنده گردد

نشود که من بمیرم و رُخ تو را نبینم *** که به شوق روی ماهت، همه عمر در زمینم

توبیا و رو نشان ده، ثمری به این خزان ده *** نفسی به بینوایان و دمی به این جهان ده


صفحه: 31

همه آرزویم این شد، که به دامنت نهم سر *** وَنهم به روی چشمم کمی از غبار این در

نبود به شعر سبزی به جز از تو منتهایی *** که تو اوّلی و آخر، تو امام و مقتدایی

حقیقت قربان

قربان یعنی تقرب جستن به خدا ما هر کاری می کنیم سمت و سویش و رنگ و بویش باید خدایی باشد، پس اگر در عید قربان یا سایر ایام، قربانی می کنیم برای تقرب و نزدیک شدن به خداست، هر کاری که مایه رضایت خدا باشد مایۀ تقرّب به خداست و ما می توانیم مُهر «قربة الی الله» روی آن بزنیم، مثلا نماز عبادتی است که باید ما را به خدا و رضای او نزدیک و نزدیک تر کند و مایه ی تقرب ما شود. همان طور که فرموده اند: «اَلصَّلاَةُ قُرْبَانُ كُلِّ تَقِي؛ نماز مایه تقرّب اهل تقواست ». [۲۷]

ولایت شرط قبولی اعمال

طبق روایت فوق، نماز بال پرواز برای تقرب به خداوند است اما این تقرّب شرایطی دارد که یکی از آن ها، تقوا و پرهیزگاری است، یعنی اگر کسی نماز بخواند ولی مال مردم بخورد، یا حق مردم را ضایع کند،


صفحه: 32


یا با آبروی دیگران بازی کند یا دل دیگران را بشکند این نماز برای چنین شخصی که تقوا را رعایت نمی کند هیچ گونه تقربی حاصل نمی کند یا مثلا طبق فرموده امام صادق علیه السلام که فرمود: «مَن نَظَرَ إِلى أَبَوَيهِ نَظَرَ ماقِتٍ وَ هُما ظَالِمانِ لَهُ، لَم يَقبَلِ اللَّهُ لَهُ صَلاةً»، [۲۸] اگر کسی به چهره پدر و مادرش با تندی و کینه نگاه کند خدا نماز او را قبول نمی کند. پس با این بی تقوایی ها، نماز انسان، بال معراج و پرواز او نمی شود چون خود اهل بیت علیهم السلام به صراحت فرموده اند: «نماز مایه تقرّب برای کسانی است که تقوا را رعایت می کنند» و خدای عزیز به صراحت فرموده: « يَتَقَبَّلُ اللهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ»؛ [۲۹] خدا عمل اهل تقوا را می پذیرد، پس نمازی که با بی تقوایی همراه باشد پذیرفته نیست. یکی دیگر از شرایط پذیرش نماز و بلکه سایر اعمال، ولایت است، یعنی با ولایت اهل بیت علیهم السلام است که نماز انسان قبول می شود.

پس اگر فرموده اند: «اَلصَّلاةُ عَمودُ الدِّين، فَإِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا وَ إِنْ رُدَّتْ رُدَّ مَا سِوَاهَا؛ نماز پایه و ستون دین است، اگر در درگاه الهی قبول شود، سایر اعمال انسان نیز پذیرفته می شود و اگر قبول نشود همه حسنات و اعمال دیگر نیز مردود است» [۳۰]

منظور این است که اگر ولایت باشد این نماز ما پذیرفته می شود و به دنبال آن بقیه ی اعمال ما نیز قبول می شود ولی اگر ولایت


صفحه: 33


نباشد نماز هم پذیرفته نمی شود و لذا سایر اعمال هم قبول نمی شود. این مطلب در روایات متعدد ثابت است، از جمله وقتی از امام سجاد علیه السلام پرسیدند که سبب قبولی نماز چیست؟ حضرت به صراحت فرمودند: « ولايتُنا وَالبَراءَةُ مِن أعدائنا؛ ولايت ما و برائت از دشمنان ما سبب قبولی نماز است.» [۳۱]

در روایت دیگری عبد الحميد بن ابو العلاء می گوید: «در مسجد الحرام چشمم به امام صادق علیه السلام افتاد که در حال سجده بود. خیلی منتظر ماندم و سجده ایشان طولانی شد. برخاستم و چند رکعت نماز خواندم ولی حضرت همچنان در حال سجده بود. از همراه ایشان پرسیدم: امام علیه السلام چند وقت است که به سجده رفته؟ او گفت: پیش از آنکه شما به نزد ما بیایی حضرت به سجده رفته است. همین که امام علیه السلام صدای مرا شنید سر از سجده برداشت و فرمود: «ای ابا محمد! نزد من بیا» من نزدیک حضرت رفتم و سلام دادم، حضرت سلام داد و فرمود: «ای ابا محمّد! به خدا سوگند اگر شیطان پس از آن نافرمانی و تکبّری که کرده به اندازه عمر دنیا برای خداوند سجده کند سودی برایش نخواهد داشت و خدا سجده او را قبول نمی کند مگر این که طبق دستور خدا در برابر آدم به سجده افتد. همین گونه است حال این امت گنه کار که پس از پیامبر صلی الله علیه وآله در مورد امام و رهبری که آن حضرت برایشان معین کرد به فتنه


صفحه: 34


افتادند. پس خدای تعالی عملی از آنها را نمی پذیرد و حسنه ای از آن ها را بالا نمی برد مگر از همان مسیری به درگاهش روند که او مقرر کرده، و از همان امامی پیروی کنند که به پیروی از او مأمور شده اند، و از همان دری که خدا و پیامبر به روی آن ها گشوده اند درآیند.» آنگاه حضرت فرمود: «يَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَى أُمَّةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ خَمْسَ فَرَائِضَ الصَّلَاةَ وَالزَّكَاةَ وَالصِّيَامَ وَ الْحَجَّ وَ وَلَايَتَنَا فَرَخَّصَ لَهُمْ فِي أَشْيَاءَ مِنَ الْفَرَائِضِ الْأَرْبَعَةِ وَلَمْ يُرَخّصْ لِأَحَدٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ فِي تَرْكِ وَلاَيَتِنَا لَا وَ اللَّهِ مَا فِيهَا رُخْصَةٌ؛ اى ابا محمد! همانا خداوند عزیز پنج فریضه را بر امت پیامبرش واجب ساخته است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت ما، و در چهار فریضه اول به ایشان رخصت هایی داده ولی در ترک ولایت ما برای هیچ یک از مسلمانان رخصتی داده نشده است، نه! به خدا سوگند در ترک ولایت ما رخصتی نیست.» [۳۲]

همچنین در روایتی دیگر امام صادق علیه السلام فرمودند: «فإن أقر بولايتنا ثمَّ ماتَ عَليها قُبِلَت مِنهُ صَلاتُه وصومُه وزَكاتُه وحَبُّه ، وإن لَم يُقرَّ بولايتنا بَينَ يَدي الله جل جلاله لَم يَقبل اللهُ عزَّ وجل مِنهُ شيئاً من أعماله؛ اگر کسی به ولایت ما اقرار کند و با این عقیده بمیرد خدا نماز و روزه و زکات و حجّش را قبول می کند ولی اگر در درگاه خدا به ولایت ما اقرار نکند هیچ یک از اعمالش پذیرفته


صفحه: 35


نیست.» [۳۳]

با توجه به این روایات و روایات فراوان دیگر خدای عزیز هیچ عمل نیکی از ما را نمی پذیرد مگر اینکه مهر محبت و ولایت امام زمان روحی فداه برآن ثبت شده باشد و در مورد هر چیزی کوتاه بیاید و تخفیف دهد در مورد امامت و ولایت تخفیفی نخواهد داد.

اصلا حقیقت دین امام زمان علیه السلام است، قبله دل و صراط مستقیم و آن وجودی که انسان را به خدا می رساند، امام زمان علیه السلام است، همان طور که مولا علی علیه السلام می فرمایند: «أَنَا صِراط اللهِ المُستَقيمُ؛ من راه مستقیم خداوندم» [۳۴] ، باب رسیدن به خدا امام زمان علیه السلام است، اگر خدا دعوت به دین کرده در واقع دعوت به ولایت نموده، اگر ما را به مسجدش فراخوانده در واقع صاحب مسجد امام ماست و خدا ما را به سوی امامان علیهم السلام فراخوانده است همان طور که مولا علی علیه السلام فرمودند: منظور از مساجد من هستم» [۳۵] اگر دعوت به نماز کرده، حقیقت نماز، ولایت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است همان طور که مولا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:

«أنَا صَلاةُ المؤمِن؛ من نماز مؤمنينم» [۳۶] و فرمود: «أَنَا حَيَّ عَلَى


صفحه: 36


الصَّلاة» [۳۷] و اگر از ما خواسته که نماز را اقامه کنیم و به پا داریم منظور اقامه ولایت امام زمان علیه السلام است که امام باقر علیه السلام فرمود: «فَمَن أَقامَ وِلايَتى فَقَد أقامَ الصَّلاة ؛ کسی که ولایت مرا به پا دارد نماز را به پا داشته است.» [۳۸] اگر ما را به حج فرا خوانده، تمام و کمال حج را وصال و پیوند با امام زمان علیه السلام قرار داده تا جایی که امام صادق علیه السلام می فرماید: «تَمامُ الحَجَّ لِقاء الإمام» [۳۹]، و اگر از ما خواسته تا دور کعبه بگردیم و طواف نماییم در واقع از ما خواسته که دور ولایت و دور امام زمانمان بگردیم، همان گونه که حضرت زهرا علیها السلام به نقل از پیغمبر رحمت صلى الله عليه وسلم فرمود: «مَثلُ الْأَمامِ مَثَلُ الْكَعْبَةِ، اذ تُوْتى وَلَا تَأْتِی؛ امام همچون کعبه است که مردم باید به سویش حرکت کنند، نه این که او به جانب مردم رود.» [۴۰] و پیامبر عزیز صلى الله عليه وسلم رو به مولا علی علیه السلام فرمود: «مَثَلُكُمْ يَا عَلِيُّ مَثَلُ بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً فَمَنْ أَحَبَّكُمْ وَ وَالاكُمْ كَانَ آمِناً مِنْ عَذَابِ النَّارِ وَ مَنْ أَبْغَضَكُمْ أُلْقِيَ فِى النَّار؛ اى على جان! مثل شما در میان مردم مثل بیت الله الحرام است که هرکس در آن داخل شود در امان است؛ پس هرکس شما را دوست بدارد و ولایت شما را بپذیرد از عذاب آتش در


صفحه: 37


امان است و هر که با شما دشمنی کند، در آتش انداخته شود.» [۴۱]

پس اگر کسی دور خانه خدا بگردد و حج به جا آورد ولی امام زمانش را نشناسد هیچ خیری برای او نیست زیرا تمام عبادات و اعمال ما در گرو شناخت اهل بیت علیهم السلام است تا جایی که امام صادق علیه السلام فرمودند: «مَنْ أَمَّ هَذَا الْبَيْتَ وَ هُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ الْبَيْتُ الَّذِي أَمَرَهُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ وَ عَرَفَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ حَقَّ مَعْرِفَتِنَا كَانَ آمِناً فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ؛ کسی که قصد زیارت خانه خدا را نماید در حالی که می داند این خانه ای است که خدای عزّوجل به آن امر کرده است و ما اهل بیت را آنگونه که حق شناخت ماست بشناسد، در دنیا و آخرت در امان است.» [۴۲]

و به طور کلی کسی که دلش با اهل بیت علیهم السلام نباشد اصلا حجش پذیرفته نیست همان طور که امام باقر علیه السلام فرمود: «فَنَحْنُ وَ اللَّهِ دَعْوَةُ إِبْرَاهِيمَ الَّتِي مَنْ هَوَانَا قَلْبُهُ قُبِلَتْ حَجَّتُهُ وَإِلَّا فَلَا؛ به خدا قسم ما همان دعوتی هستیم که خدا به ابراهیم علیه السلام امر نمود مردم را به سویش دعوت کن، پس کسی که دلش خواهان ما باشد حجّش قبول است و الا قبول نیست.» [۴۳]

بنابراین بسیار واضح است که زیر چتر ولایت، تمام اعمال ما ارزش پیدا می کند و ما اگر می خواهیم که نماز و روزه و حج و انفاق


صفحه: 38


ما پذیرفته شود و اعمال ما بالا رود و ما را به قرب خدا برساند راهش وصل شدن به امام زمان روحی فداه است. باید دل به مولا دهیم، باید غدیری شویم، باید امام زمانی شویم تا خدا ما را در درگاه خودش بپذیرد و اسم ما هم جزء مقربان درگاهش بنگارد.

به هر حال عید قربان، عید تقرب به خداست و این تقرّب با پاکی و تقوا حاصل می شود و رمز گشایش درب های آسمان برای کسی که می خواهد به آسمان قرب خدا پرواز کند پذیرش ولایت اهل بیت علیهم السلام و انس و تقرّب به آن هاست، همان طور که امام هادی علیه السلام به صراحت می فرمایند: « مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِكُمْ وَ مَنْ وَحْدَهُ قَبِلَ عَنْكُمْ وَ مَنْ قَصَدَهُ تَوَجَّهَ بِكُم» [۴۴] یعنی هر کس بخواهد به خدا و قُرب و معرفت او برسد باید این عرفان و تقرّب را از در خانه اهل بيت علیهم السلام بجوید و اگر می خواهد به توحید برسد باید عقایدش را از اهل بیت علیهم السلام بپذیرد و هر کس که قصد و آهنگ پرواز در آسمان بندگی خدا را نماید باید به اهل بیت علیهم السلام روی آورد.

بنابراین اگر ما بخواهیم به چشمه سار غدیر برسیم باید تمام کارهایمان در جهت تقرّب به خدا باشد و از گذرگاه قربان شدن در راه دین و امامت و ولایت بگذریم، باید حاضر شویم از خود بگذریم تا به خدا برسیم، باید از هوا بگذریم تا به خدا برسیم، باید خویش را قربانی کنیم و تمام وجودمان را به پای دوست بریزیم تا


صفحه: 39


به لقاء دوست نائل گردیم. رمز وصال دوست، قربان نمودن هوا و هوس هاست، از عالمی پرسیدند تا بهشت چند قدم راه است؟ او گفت: یک قدم بیش نیست، قدم اوّل را روی هوای نفست بگذار، قدم دوم در بهشت است.

حدیث جان

جنت که جمال یار زیباست *** آن سوی دیار دیدنی هاست

بگذر زهوس به شوق رویش *** تا آن که رسی به وصل کویش

بگذر ز جهان فانی و پوست *** تا آن که نظر کنی رخ دوست

قلاده شهوت أر تو را هست *** گوهر نرسد تو را در این دست

تاسر به طبیعت است و کائن *** هرگز نرسی به نور باطن

تا خفته درون پیله هستی *** پروانه نگشتی و نرستی

تا دیده به خاک پست داری *** با پیک سما تو را چه کاری


صفحه: 40

ای دیده ز دیده ها گذر کن *** با دیده دل دمی نظر کن

دیدار رخ عزیز زهرا *** بهتر ز تمام دیدنی ها

گر دل برسد به وصل کویش *** بهتر ز نظر به رنگ و رویش

گر وصل جمال شاه جویی *** باید به رهش تو راه پویی

گر خواه دل تو وصل ماه است *** با غیر، نشستنت گناه است

بگذر ز زمین، سما تو بگزین *** اندر پس پرده زمین بین

بر بال براق جان تو بنشین *** دنیا بنگر به دیده دین

کوچک منگر حقیر مشمار *** این مردم ساده خطاکار

خود را ز همه حقیرتر دان *** تا پر بکشد تو را دل و جان

هر کس به توهم بزرگی است *** کوچک تر از او دگر کسی نیست


صفحه: 41

دارای دل و پر و بصر باش *** بر نفس خودت امیر و سر باش

گر در قفس خودت اسیری *** در مُرده دلی خود بمیری

بشنیده ام از امام کاظم *** پندی که همیشه هست لازم

هر کس که اسیر نفس و خاک است *** نامرده در این جهان هلاک است

و آن کس که طلب کند ریاست *** او نیز فتد در این هلاکت

در وادی عشق حضرت یار *** باید که کنی دو دیده بیدار

هم دیده سر نبایدت کور *** هم دیده دل ببایدت نور

خیر دو جهان در این دو کار است *** هر کس شنود کنار یار است

با حُبّ امام و با کلامش *** برگیر دمی تو از مرامش

با دیده و با دل و زبان آی *** در خیمه سبز عاشقان آی


صفحه: 42

نام تو کنار یار زیباست *** جای دل تو میان دریاست

حیف است که در صدف بمانی *** باید تو حدیث جان بخوانی

برخیز و دلت بزن به دریا *** خود را برسان کنار مولا

برخیز و رضایتش طلب کن *** خیر دو جهان ز ما اكتسب کن

بابا به خدا بهشت اینجاست *** زیبایی سرنوشت اینجاست

دل دل مکن و بیا چو سلمان *** با عشق علی بشو مسلمان

دل دل مکن و بیا چو بوذر *** از خواب گران نفس بگذر

بگذر که پرت گشوده گردد *** نامت به سما ستوده گردد

بگذر که جمال حق ببینی *** اندر دل آسمان نشینی

بگذر که وصال حق چنین است *** آیین تمام مخلصین است


صفحه: 43

ای شاه تر از شهان عالم *** ای ماه تر از مهان عالم

از خوب تر از تمام خوبان *** ضرب المثل خدای سبحان

برگیر تو دست سادگان را *** افتاده ترین فتادگان را

در فقرترین فقيرها را *** در حصرترین اسیرها را

بیمارترین مریض ها را *** بیچاره ترین عزيزها را

ما گر چه فتاده و مریضیم *** لیکن بَرِ تو همه عزیزیم

دریاب تو شیعیانت آقا *** این بارقه های جانت آقا

دریاب که ما دم حطیمیم *** ایتام تر از همه يتيميم

در غفلت و خواب اگر خزیدیم *** در کعبه عشقت آرمیدیم

برگیر پدر تو دست ما را *** تغییر بده تو هست ما را


صفحه: 44

آقا ز کرم به ما نظر کن *** از عمر تباه ما گذر کن

آینده جهان ز عاشقان است *** صد شکر دلم اسیر جان است

این دل نرسد به پای خوبان *** صد شکرش اگر پذیرد این جان

سبزی نرسد به پایت آقا *** دست تو نوازد این گدا را [۴۵]

رسیدن به غدیر عشق و بندگی

اکنون زمان رسیدن به چشمه سار غدیر است، غدیر عشق و محبّت، غدیر وصل و رفاقت، غدیر پیوند با امامت، غدیر بندگی و ولایت، اکنون که از خود گذشته ای، خنکای کوثر مهر و دلدادگی، گوارای توست. برگیر باده و بر زن کفی در این دریا، اکنون بنوش که آواى «إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ» بر سر در این وادی نگاشته اند و به گوش جان رسانده اند، دلت را آسمانی کن و بگذار تا خورشید امامت به دل و جانت بتابد، وجودت را گلستان مهربانی کن تا باران ولایت بر وجودت ببارد، اکنون هنگام پرکشیدن است، پرکشیدن با خورشید جاودانی که خدای حکیم از روز آغاز آفرینش آن را روشن نمود و


صفحه: 45


هرگز خاموشی ندارد، همان خورشیدی که اولین آفریده خداست و پیامبر رحمت صلی الله علیه وآله در مورد آن فرمود: «أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللَّهُ نُورِي فَفَتَقَ مِنْهُ نُورَ عَلِي ثُمَّ خَلَقَ الْعَرْشَ وَاللَّوْحَ وَالشَّمْسَ وَضَوْءَ النَّهَارِ وَ نُورَ الْأَبْصَارِ وَالْعَقْلَ وَ الْمَعْرِفَةَ » [۴۶] اولین آفریده خدا همین نور ولایت بود، نور محمد و آل محمد صلی الله علیه وآله، نور انسان کامل و با نور او جهان هستی روشن شد، اینگونه نبود که اول خورشید و ماه و نور مادی باشد بلکه اول نور انسان کامل خلق شد و تمام آفرینش از نور انسان کامل و به خاطر انسان کامل آفریده شد و تا ابد برنامه ی خدا این شد که تمام مخلوقات، نور خود را از انسان کامل دریافت کنند. این نور از روز اول قبلهٔ تمام قلب ها شد و خدا آن را محور و الگو و بلکه قله تمام کمالات و خوبی ها قرار داد و مسیر آفرینش را به سوی این محور و قلّه تنظیم نمود. البته این الگو آن طور نیست که خودش در جا ثابت باشد بلکه با سرعتی غیر قابل تصور ما به سوی خدا و رضای او در حرکت است و در عین حال هر لحظه هادی و راهنمای سایر مخلوقات به سمت بندگی خدا و کمالات انسانی است. خدا خواسته که اهل بیت علیهم السلام و ولایت آن بزرگواران معدن همه خیرات و خوبی ها باشند و هر که اراده کند که به خیر و خوبی و یا دانش و نور و فضل و کمالی دست یابد باید از معدن خیرات اهل بیت علیهم السلام به این خوبی ها دست پیدا کند. این قله سعادت و


صفحه: 46


کمال را خدا از روز ازل تقدیر نموده و به آفرینش عرضه کرده است و در عالم ذر این قبله کمال و سعادت را نشان داده و بر حرکت به سوی این قبله از همگان تعهد گرفته است و در این زمینه روایات فراوان است که ما در کتاب سفر به عالم ارواح و عالم ذر این روایات را نقل نموده ایم. به عنوان نمونه در روایتی می خوانیم: « أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ لِعَلِي علیه السلام : أَنْتَ الَّذِي احْتَجَ اللَّهُ بِكَ فِي ابْتِدَائِهِ الْخَلْقَ حَيْثُ أَقَامَهُمْ أَشْبَاحاً، فَقَالَ لَهُمْ: أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا: بَلَى، قَالَ: وَ مُحَمَّدٌ رَسُولِى قَالُوا: بَلَى، قَالَ: وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَصِيِّي فَأَبَى الْخَلْقُ جَمِيعاً إِلَّا اسْتِكْبَاراً وَ عَتَوْا مِنْ وَلَايتك إلَّا نَفَرٌ قَلِيلٌ، وَهُمْ أَقَلُ الْقَلِيل، وَ هُمْ أَصْحَابُ الْيَمِينِ»؛ وجود مبارک پیامبر مهربان صلى الله عليه وسلم به مولا علی علیه السلام فرمود: «علی جان! تو آن کسی هستی که خداوند در ابتدای آفرینش انسان ها یعنی در آن موقعی که به صورت سایه و شبح بودند، با تو بر آنها حجّت و دلیل آورد و به آنها فرمود: «آیا من پروردگار شما نیستم»؟ گفتند: «بلی هستی»، فرمود: «آیا محمد صلى الله عليه وسلم فرستاده ی من نیست»؟ گفتند: «بلی، هست» و فرمود: «آیا امیرالمؤمنین علی علیه السلام جانشین من نیست»؟ اما مردم از روی تکبّر و نافرمانی از ولایت تو سرپیچی نمودند به جز افراد کمی که از کم هم کمترند و آن ها همان اصحاب یمین هستند» [۴۷]

پس سعادت دنیا و آخرت برای کسی است که تمام زندگی و روح


صفحه: 47


و روان خود را در جهت ولایت تنظیم کند و مسیر حرکتش به سمت قله دلدادگی و اطاعت خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام باشد.

عهدنامه غدیر و پیمان ولایت همان پیمان عالم ذر است

اصل ولایت و مسأله غدیر آنچنان اهمیت دارد که جزء مهم ترین پیمان ها و تعهدات عالم ذر بوده است، یعنی پیش از این که بشر وارد جلسه امتحان دنیا شود خدای عزیز در عالم ذر از او برای پیروی از ولایت امیرالمؤمنین و اهل بیت علیهم السلام تعهد گرفته است همان گونه که برای توحید و نبوت پیمان گرفته است، به عنوان نمونه امام صادق علیه السلام در ذیل آیه شریفه 172 سوره اعراف تصریح نموده اند که تعهدات عالم ذر اقرار به یگانگی خدا و پیامبری حضرت محمد صلی الله علیه وآله و خلافت و ولایت و امامت امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است. [۴۸]

و در روایت دیگر امام باقر علیه السلام فرمودند: «خداوند پس از اقرار گرفتن بر ربوبیت خویش بر این ،حقیقت پیمان گرفت که حضرت محمد صلی الله علیه وآله رسول خدا و مولا علی امیرمؤمنان علیه السلام است و امامان بعد از او والیان امر و معادن علم و حکمت او هستند و نیز بر این پیمان گرفت که حضرت مهدی علیه السلام امامی است که به وسیله او دینش را یاری می کند و به دست او حکومت خدا در زمین آشکار می گردد و به دست او از دشمنان خدا انتقام گرفته می شود و به برکت او همه


صفحه: 48


مردم بنده خدا می شوند...» [۴۹]

و جالب اینجاست که پیامبر همین پیمان عالم ذر را در روز عید غدیر از مردم گرفت و به نوعی روز غدیر تجدید عهد و پیمان عالم ذر بود.

در روایت دیگر پیامبر عزیز صلى الله عليه وسلم فرمودند: «مَا تَكَامَلَتِ النّبُوَّةُ لِ لِنَبِيِّ فِي الْأَظِلَّةِ حَتَّى عُرِضَتْ عَلَيْهِ وَلَايَتِي وَ وَلَايَةُ أَهْلِ بَيْتِي وَ مَثْلُوا لَهُ فَأَقَرُوا بِطَاعَتِهِمْ وَوَلَايَتِهِمْ. » [۵۰] : «نبوت هیچ پیامبری در عالم اظله تکمیل نشد مگر اینکه ولایت من و ولایت اهل بیتم بر او عرضه شد و تمثال آن ها برای آن پیامبر مجسم شد و تمام پیامبران، به اطاعت و ولایت اهل بیت علیهم السلام اقرار نمودند.»

همچنین در تفسیر آیه شریفه «وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ لَمَا آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابِ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ» روایات متعدد نقل شده که خدا از تمام انبیاء میثاق گرفته تا اهل بیت علیهم السلام را یاری کنند. [۵۱] در روایات دیگر توضیح داده اند که منظور از این یاری، یاری امام زمان علیه السلام است زیرا در آن زمان است که برنامه رجعت صورت می گیرد و پیامبران الهی برای یاری دولت امام عصر علیه السلام که همان دولت واقعی اهل بیت علیهم السلام است به دنیا بر می گردند. [۵۲] این بیدار باشی برای ماست که در دوران


صفحه: 49


امام زمان عزیزی زندگی می کنیم که انبیاء به یاری اش تعهد داده و به این تعهد مفتخرند.

و در روایت دیگر امام صادق علیه السلام فرمودند: «نَحْنُ صَفْوَةُ الْكَلِمَةِ الْبَاقِيَةِ إِلَى يَوْمِ الْحَشْرِ الْمَأْخُوذِ لَهَا الْمِيثَاقُ وَالْوَلَايَة مِنَ الذَّر؛ ما همان برگزیدگان خدا و کلمه جاودان او تا قیامتیم که خداوند در رابطه با ما در عالم ذر از بندگانش پیمان ولایت گرفت.» [۵۳]

حتی ما اگر به مکه می رویم هدف اصلی تجدید همین عهد و پیمان با امام زمان روحی فداه است به طوری که خدا یکی از فرشتگان عالم ذر که شاهد ماجرای میثاق است را همواره در دل کعبه و در ملکوت حجر الاسود قرار داده تا ما در نزد او به این عهد و پیمان اقرار نماییم. در واقع ما در کنار کعبه باید با صاحب کعبه، دست بیعت بدهیم ولی چون از دیدار آن حضرت محرومیم به ما فرموده اند که دست بر حجرالاسود بکشید و بگویید: «أَمَانَتِي أَدَّيْتُهَا وَ مِيثَاقِي تَعَاهَدْتُهُ لِتَشْهَدَ لِي بِالْمُوَافَاةِ، امانتی که به گردنم بود را ادا نمودم و بار دیگر با امام زمانم تجدید پیمان نمودم تا تو به این وفاداری من گواهی دهی». [۵۴]

بنابراین غدیر در حقیقت تجدید عهدی دوباره برای همان


صفحه: 50


پیمان عالم ذر است و جالب اینجاست که وجود امام صادق علیه السلام در دعای بعد از نماز غدیر به این حقیقت تصریح نموده و فرموده اند: «خدایا تو به ما لطف نمودی که خالصانه به وجودت گواهی دهیم و پس از پیامبری که چراغ نورانی عالم و آگاهی بخش مردم بود موالات اولیاء هدایتگر و هدایت شده ات را نصیبمان کردی و دین را به موالات اهل بیت علیهم السلام و برائت از دشمنان آن ها برای ما کامل نمودی و نعمتت را بر ما تمام کردی به عهدی که برایمان تجدید نمودی و میثاقی که در ابتدای خلق از ما گرفته بودی و دوباره آن را برای ما یادآوری کردی و ما را اهل اجابت قرار دادی و عهد و میثاق عالم ذر را به یادمان آوردی و کاری کردی که ذکر تو را فراموش نکنیم و در کتابت فرمودی: «به یاد آور زمانی را که خدا از بنی آدم پیمان گرفت و فرمود: آیا من پروردگار شما نیستم؟ همه گفتند: آری! ما به لطف و بزرگواری تو شهادت می دهیم به این که خدایی جز تو نیست و تو پروردگار مایی و محمد بنده و رسول تو پیامبر ماست و مولا علی امیرمؤمنان و بزرگ ترین حجت تو و برترین نشانه تو و عظیم ترین پیام عالم هستی است که مردم در ولایت او اختلاف نموده اند.» [۵۵]


صفحه: 51


روز غدیر روز معارفه اول نبود بلکه روز تجدید پیمان بود

یکی از مطالب مهمی که لازم است بیان شود این است که روز غدیر روز معارفه نبوده بلکه روز بیعت بوده است، زیرا معارفه ولایت در همان آغاز رسالت یعنی در یوم الانذار صورت گرفته بود و پس از آن نیز در هر مناسبتی وجود مبارک پیامبر رحمت صلی الله علیه وآله امام علی علیه السلام و سایر امامان علیهم السلام را به مردم معرفی مینمود و مردم را متوجه امر ولایت و امامت می نمود.

در همان آغاز رسالت و در یوم الانذار که قرآن می فرماید: «وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ» [۵۶]

پیامبر عزیز صلى الله عليه وسلم بعد از معرفی خودش و دین و آیینش فرمود: «این علی بن ابی طالب علیهما السلام وصی و جانشین بعد از من است.» [۵۷]

علاوه بر آن وجود نازنین پیامبر حکیم ما در بسیاری از اعیاد و مناسبت ها، یا در هنگام ترویج معارف دین و برفراز منبر، یا حتی در دل بعضی از جنگ ها و به طور کلی در طول عمر شریف خود مکرّر از ولایت مولا علی علیه السلام و فرزندان عزیزش سخن گفته و راه را مشخص نموده است. احادیثی که پیغمبر صلى الله عليه وسلم در آنها تصریح نموده که «الخُلَفاءُ بَعدى إثنا عَشَر كَعَدَدِ نُقَباء بني إسرائيل؛ جانشینان بعد از من دوازده نفر هستند» از طریق شیعه و سنی نقل شده است و در


صفحه: 52


بخشی از احادیث آن حضرت به نام امامان علیهم السلام تصریح نموده اند و در بخشی دیگر فرموده اند که اوّل آنها امام علی علیه السلام و آخرین آن ها حضرت مهدی علیه السلام است. [۵۸]

بنابراین در روز غدیر، اگر پیامبر مهربان صلی الله علیه وآله بحث ولایت معصومان علیهم السلام را مطرح می کند از باب یادآوری و تأکید است نه این که مطلب جدیدی را بخواهد بیان کند. در واقع آن حضرت، این خطبه ی بلند غدیر را قرائت کرده تا پس از آن از همگان بیعتی محکم بگیرد و حجّت را بر همه تمام کند.

در این خطبه شریف آن چیزی که خیلی قابل توجه است این است که پیامبر عزیز و حکیم، بارها به امامت امامان تأکید می کند و بلکه مکرر تصریح می کند که امامان بعد از من، فرزندان من از نسل امام علی علیه السلام هستند و حتی به این مقدار نیز اکتفا نکرده و با ذکر نام، تصریح می فرمایند که منظور مولا علی و امام حسن و امام حسین تا حضرت مهدی علیهم السلام هستند که مبادا کسی سوء استفاده کند و بگوید امامت در نسل دیگری است.

و باز مهم تر اینکه بخش قابل توجهی از خطبه، مربوط به امام عصر روحی فداه و ویژگی های آن حضرت و دوران با شکوه آن امام عدل و مهربانی است.


صفحه: 53


در واقع پیامبر حکیم صلی الله علیه وآله باید مسیر بشریت را تا روز قیامت ترسیم کند که هیچ راه سوء استفاده ای برای شیاطین و منافقین باقی نماند. با این توضیح، غدیر، ترسیم روشن صراط مستقیم تا زمان ظهور و تا قیامت و بلکه تا ورود در حوض کوثر است. بنابراین غدیر روز معارفه اول امامت و ولایت نبوده است، اگر چه معارفه، تکرار و یادآوری شده ولی در حقیقت برنامه ی غدیر، به نوعی اتمام حجت پیامبر عزیز با امت خویش بوده است. به عبارت دیگر روز غدیر، روز تجدید عهد و پیمان با ولایت بوده است. همچنین بعد از غدیر نیز پیامبر صلی الله علیه وآله تا لحظه آخر حیات خویش، این یادآوری را ادامه دادند و از دیگران نیز خواستند که این جریان را برای بقیه بازگو کنند. حتی آن حضرت در روزهای پایانی عمر شریف خود، در حضور اصحاب، قلم و کاغذی خواستند تا بار دیگر حقیقت ولایت و پیروی از قرآن و عترت را برای اصحاب بنگارند و در این رابطه، همان عبارتی را به کار بردند که برای حدیث ثقلین به کار بردند و فرمودند: «ایتُونِي بِقَلَمٍ وَ بَياضِ لِأَكتُبَ لَكُم فيهِ كِتاباً لَن تَضِلُّوا بَعدَى وَلَن تَختَلِفوا بعدی؛ برایم قلم و کاغذی بیاورید تا مطلبی برایتان بنویسم که بعد از من هرگز گمراه نشوید و با هم اختلاف پیدا نکنید». [۵۹]

در واقع حضرت قصد داشتند بار دیگر غدیر و ولایت اهل بيت علیهم السلام را یاد آور شوند که وقتی کار به اینجا رسید دومی مجلس


صفحه: 54


را به هم ریخت و به پیامبر عزیز توهین نمود و گفت: «این مرد هذیان می گوید!» پیامبری که قرآن پیرامون او می فرماید: «ماضَلَّ صاحِبُكُم وَ ماغَوى، وَ ما يَنطِقُ عَنِ الهَوى، إن هو الا وحي يوحى؛ پیامبری که همراه شماست نه منحرف شده و نه خطا می کند، هرگز از روی هوا و هوس سخن نمی گوید بلکه هر چه می گوید از جانب خدا به او وحی می شود.» [۶۰] حالا طوری مظلوم واقع شده که به وجود نازنینش اینگونه توهین می کنند.

به هر حال پیامبر عزیز از آغاز رسالت تا پایان عمر به مسأله ولایت که اصل اصول دین است تأکید داشتند و همواره مردم را نسبت به آن آگاه می نمودند و در غدیر نیز طبق امر خدا به صورت ویژه به این اصل پرداختند و بر وفاداری نسبت به آن از همگان پیمان گرفتند.

مقابله شیطان و شیطان سیرتان با غدیر و ظهور

با توجه به آنچه گفته شد برنامه غدیر، رساندن بشر به کمال بود؛ کمال علم و دانش کمال توحید، کمال معنویت و بندگی، کمال اخلاق، کمال شعور و درک و فهم و عقلانیت و کمال سعادت.

اما از همان لحظه اول، شیطان و شیطان سیرتان با این حقیقت


صفحه: 55


مقابله کردند، در واقع اساسی ترین جنگ شیطان، مقابله با غدیر

و ظهور است؛ با غدیر می جنگد چون رگ و ریشه ی امامت و ولایت

است و با ظهور می جنگد چون زمان ظهور، زمان تجلی نور ولایت

و امامت و روز سعادت انسان هاست و علاوه بر آن روز مرگ و نابودی

شیطان ها و تعطیلی بازار شیطان سیرتان است.

اصلا این دو روز هر کدام به نوعی روز عزای ابلیس است، همان طور که امام باقر علیه السلام در حدیثی تصریح نموده و فرمودند: «إِنَّ إبليسَ عَدُ اللهِ رَنَّ أربعَ رَنّاتٍ يَومٍ لُعِنَ، وَ يَومٍ أَهْبَطَ إِلَى الْأَرْضِ، وَ يوم بعث النبي صلى الله عليه وسلم وَيَوم الغدير؛ شيطان دشمن خداست و چهار بار ناله اساسی زده است؛ یک بار در روزی که ملعون گشت و از رحمت خدا رانده شد، دوم روزی که به زمین هبوط کرد، سوم روز مبعث و چهارم روز عید غدیر» [۶۱]

بنابراین شیطان با غدیر و ولایت مشکل اساسی دارد و تمام نقشه ها و دشمنیاش بر علیه غدیر است. از طرف دیگر چون در روایات نقل شده که روز وقت معلوم که همان روز ظهور حضرت مهدی علیه السلام است روز نابودی و هلاکت شیطان است و فعالیت او تعطیل می گردد [۶۲] به همین جهت شیطان با تمام قوا در مقابله با ظهور امام زمان روحی فداه می کوشد.


صفحه: 56


در واقع جنگ اصلی شیطان و لشکر شیطان جنگ با غدیر و ولایت و ظهور و مهدویت است.

حدیث غدیر حدیثی متواتر و غیر قابل انکار

واقعه ی غدیر را 110 نفر از صحابه و 89 نفر از تابعان که نام های آنان در منابع تاریخی اهل سنت ثبت شده نقل کرده اند. در سال ها و قرن های بعد نیز 360 نفر از عالمان و محدثان اهل سنت این حدیث را در کتابهای خود ثبت کرده و جمع فراوانی از علمای اهل سنت به صحت و استواری این حدیث اقرار نموده و برخی از آنان پیرامون غدیر کتاب های ویژه نگاشته اند. اما فقها و بزرگان و محدثان شیعه نیز به اتفاق پیرامون غدیر و حدیث غدیر سخن گفته اند و این حدیث و خطبه ی گرانقدر را نقل نموده اند. جامع ترین و مهم ترین اثر در این زمینه، کتاب شریف و ارزشمند الغدیر تالیف علامه امینی اعلی الله مقامه است.

بنابراین بسیار واضح است که حدیث غدیر یک حدیث متواتر و فوق حد تواتر در میان شیعه و سنی است که امکان مخفی کردن و از بین بردن آن وجود نداشته است. به همین جهت کسانی که با امر ولایت مشکل داشتند وقتی دیدند نمی توانند اصل جریان را انکار کنند تلاش کردند جریان غدیر را تحریف معنوی نمایند.


صفحه: 57

معنی واژه «ولی» و «مولا»

بسیاری از عالمان اهل تسنن تلاش کردند که بگویند در روایت پیامبر صلی الله علیه وآله که فرموده است «مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلی مولاه منظور از واژه «ولی» و «مولا» دوست است نه سرپرست؛ در حالی که بسیار واضح و روشن است که واژه «ولی» اگر چه معانی متعددی دارد اما ریشه این کلمه ولایت است و اصل این ماده بر قُرب و نزدیکی دلالت دارد و به معنای تولی امر است. [۶۳] همچنین مولا یعنی کسی که در به عهده گرفتن امور بر دیگران اولویت دارد، در واقع «اولی» به معنی «اولویت» است و به همین جهت مهم ترین و اصلی ترین معنای این کلمه که در همان مرحله اول متبادر به ذهن است معنی سرپرست و صاحب اختیار است.

در فارسی نیز در مرحله اول همین معنا متبادر به ذهن است مثلاً وقتی مدیر مدرسه ای می گوید: «ولی دانش آموز به مدرسه بیاید» منظور مدیر پدر و مادر آن دانش آموز است که سرپرست او هستند و هرگز کسی نمی گوید شاید منظور مدیر مدرسه از گفتن «ولی دانش آموز» دوست دانش آموز است اگر چه «ولی» معنای دوست هم دارد اما اولین معنایی که از آن متبادر به ذهن است معنی سرپرست است مگر اینکه با قرینه بفهمیم که گوینده معانی دیگر این کلمه را اراده کرده است. همچنین در رابطه با معنی «ولی»


صفحه: 58


مرحوم استاد آیت الله ابطحی رحمه الله توضیح جالبی دارند، ایشان می فرمودند: «این واژه هم به معنای سرپرست و مولاست و هم به معنی فرمانبر و خدمتکار و مطیع است، مثلاً وقتی می گوییم امام على علیه السلام مولای ماست یعنی آن حضرت سرپرست و رهبر و صاحب اختیار ماست و بر ما ولایت دارد اما وقتی می گوییم: «أشهَدُ أَنّ عَلیاً وَليُّ الله ؛ على ولى خداست» یعنی مولا علی علیه السلام بنده ی مطیع و فرمانبر با محبت خداست. در زیارت امام عصر روحی فداه نیز این چنین می خوانیم: «یا مَولاىَ أنا مولاک» یعنی ای آقا و ای سرپرست و صاحب اختیار من ، من نوکر و مطیع درگاه تو هستم، من فرمان بر شما هستم».

با توجه به این توضیحات کلمه «ولی» معانی متعددی دارد که با توجه به موقعیت مکانی و قرائن کلامی باید متوجه شد منظور گوینده از به کار بردن این واژه چیست حال در حدیث غدیر با توجه به موقعیت مکانی و اجتماع عظیم حاجیان در غدیر و نزول آیات متعدد در این زمینه و شرح و توضیحی که خود پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله در خطبه غدیر و سایر سخنان خویش بیان فرموده اند بسیار روشن و واضح است که منظور پیامبر از واژه «ولی» همان رهبر و صاحب اختیار و سرپرست است که البته معنای دوستی و محبت را نیز در بر دارد.


صفحه: 59

گیریم ولایت را از مولا علی علیه السلام گرفتید، چه کسی سراغ دارید که به او بسپارید؟

حال سؤال ما از کسانی که اصرار دارند در خطبه غدیر «ولی» را به معنای دوست ترجمه کنند این است که شما با این کار به فرض سرپرستی را از مولا امیرالمومنین علیه السلام گرفتید حالا این سرپرستی را به چه کسی می خواهید بدهید؟ چه کسی بهتر از مولا علی علیه السلام سراغ دارید که دوست و دشمن به خوبی و عدالتش اقرار کرده باشند؟

چه جایگزینی برای سرپرستی بهتر از مولا علی علیه السلام سراغ دارید که طبق تایید علمای خودتان حداقل 300 آیه پیرامونش نازل شده باشد؟ مگر پیامبر ما و شما نفرمود: «أعلَمُ أُمَّتِي مِن بَعدِى عَليُّ بنُ أبي طالب»، [۶۴] مگر نفرمود: «أنا مدينةُ العِلم وَ عَلى بابها»، [۶۵] مگر نفرمود: «مَثَلُ عَلِيّ فِيكُم كَمَثَلِ الْكَعْبَةِ الْمَسْتُورَةِ، النَّظَرُ إِلَيْهَا عِبادَةٌ وَالْحَجُّ إِلَيْها فَرِيضَةٌ ؛ مَثَل علی در میان شما مانند کعبه پوشیده است، که نگاه به آن عبادت است و بر شما واجب است که به سوی او رفته و دور مدار او بگردید» [۶۶]، مگر نفرمود: «إنّ هذا أحَبّ الرِّجالِ إِلَيَّ وأَكرَمُهُم عَلَىَ، فَاعْرِفى لى حَقَّهُ، وَ أَكْرِمِي مَنْواهُ اين على محبوب ترین و گرامی ترین مردم نزد من ،است، پس حق او را نسبت


صفحه: 60


به من بشناسید و جایگاه او و شخصیتش را محترم بشمارید.» [۶۷] مگر نفرمود: «عَليَّ مَعَ الحَقِّ وَالحَقُّ مَعَ عَلي» [۶۸]؟ مگر نفرمود: «هُوَ الصراط المستقیم» [۶۹]؟ مگر نفرمود: «أنَا وَ عَلَيَّ أَبَوا هَذِهِ الْامه» [۷۰] مگر نفرمود: «أنا وَ عَليَّ مِن شَجَرَةٍ َواحِدَةٍ وَ َسائِرُ النَّاسِ مِن شَجَرٍ شَتّى؛ من و علی از یک درختیم و سایر مردم از درخت هایی دیگر» [۷۱] مگر نفرمود: «عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِى لَن يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الحوض؛ على با قرآن و قرآن با علی است و آن دو از یکدیگر جدا نخواهند شد تا در کنار حوض به من برسند.» [۷۲]

مگر نفرمود: «عَليَّ حُبُّهُ ایمان وَ بُعْضُهُ كُفر؛ محبت و دوستی مولا علی علیه السلام ایمان و بغض و دشمنی با او کفر است.» [۷۳]؟

مگر در آیه مباهله خدا او را نفس پیغمبر صلی الله علیه وآله معرفی نکرد؟ [۷۴] مگر پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله نفرمود: «يا على أنتَ مِنّي وَأَنَا مِنكَ؛ تواز منی و من از توأم» [۷۵] مگر نفرمود: «یا عَلى أَنتَ مِنِّي بِمَنزِلَةِ هَارُونَ مِن موسى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعدى على جان تو نسبت به من همچون


صفحه: 61


هارون نسبت به موسایی فقط با این اختلاف که بعد از من پیامبری نخواهد بود». [۷۶] مگر به مردم امر نکرد و نفرمود: «سَلِّمُوا عَلى عَليّ بِإِمْرَةِ المُؤمِنينَ ؛ به مولا علی با عنوان امیرالمؤمنین علیه السلام سلام و درود بفرستید.» [۷۷] پس چه کسی از او سزاوارتر است که ولی و صاحب اختیار و رهبر و سرور و سرپرست مؤمنان باشد؟ شما اگر این رهبری و این ولایت را از او سلب کنید آن را به چه کسی می خواهید تفویض کنید؟ مگر از او بهتر و شایسته تر برای امر ولایت و امامت سراغ دارید؟

و از آن گذشته مگر ما از خدا و پیغمبر خدا بهتر می فهمیم که این ولایت را از امیرالمؤمنین علیه السلام که منصوب خدا و رسول خداست بگیریم و به دیگری واگذار کنیم؟ مگر قرآن نفرموده است: «ماگان لَهُم الخِيَرَة» [۷۸] پس واضح است که ما چنین اختیاری نداریم که

بخواهیم در مورد جانشین پیغمبر نظر بدهیم. مگر قرآن نفرموده است: «هرگز از خدا و رسول خدا پیشی نگیرید» [۷۹] پس چطور به خود اجازه می دهیم که در مقابل امر خدا و رسول او نظر بدهیم؟! ما که جای خود داریم حتی خود پیامبر عزیز نیز این اجازه را نداشت که ولایت مولا را به مردم نرساند یا تغییرش دهد تا جایی که وقتی


صفحه: 62


برخی از منافقان آمدند و از پیامبر خواستند که عمل دیگری را به جای قبول کردن ولایت مولا علی علیه السلام بر آن ها واجب کند این آیه نازل شد: «قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقَاءِ نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَى إِلَيَّ؛ من از نزد خود این اختیار را ندارم که حکم خدا را عوض کنم و من به غیر از وحی الهی از چیزی تبعیت نمی کنم». [۸۰]

به راستی اگر در همان صدر اسلام این ولایت و خلافت و سرپرستی از مولا علی و اهل بیت علیهم السلام سلب نمی شد و حق آنها غصب نمی گردید و مردم نسبت به پیمان غدیر پابرجا و باوفا باقی می ماندند آیا الان ما در جهان، گرفتار این همه ظلم و بی عدالتی و خشونت و نادانی بودیم؟ قطعاً اگر بشریت به این پیمان وفا می کرد الان وضع جهان این نبود که می بینیم. به همین جهت روز ظهور در واقع روز بازگشت مردم به پیمان غدیر و عهد ولایت است و سرپرستی و امارت جهان به امیر دل ها و منجی جان ها و صاحب اصلی جهان حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف والا سپرده می شود و به دنبال آن طبق وعده زبور و تورات و انجیل و قرآن، صالحان و شایستگان وارثان این زمین خواهند بود.

تا وقت داریم به امام زمانمان لبیک بگوییم

غدیر همچون کشتی نجاتی برای تمام بشریت است، همان


صفحه: 63


طور که وجود مبارک پیامبر مهربان صلى الله عليه وسلم فرمودند: «إنّما مَثَلُ أَهلِ بيتي فيكُم كَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ؛ مَن رَكِبَها نَجا و مَن تَخَلَّفَ عَنها هَلَكَ؛ حکایت اهل بیت من در میان شما، همچون کشتی نوح است، که هر کس سوارش شود نجات یابد و هر کس سوار نشود نابود شود.» [۸۱]

و این حقایق را شیعه و سنی مکرر نقل نموده اند. از این رو کسانی که تا به حال نسبت به ولایت تحقیق نکرده اند یا در این جهت سستی نموده اند نباید بگذارند که بی وفایی گذشتگانشان نسبت به ولایت و امامت تکرار شود تا وقت دارید و عمری هست خودتان را و عاقبت و آخرتتان را دریابید چشم بر حقایق نپوشید، به خودتان فرصت تحقیق دهید و دین و اندیشه تان را ارزیابی و تنظیم کنید. به خدا کشتی امامت، کشتی امن و امان و آرامش و سعادت است، کشتی نجات است، کشتی مهربانی و انسانیت است و در این طوفان های فکری و عقیدتی تنها دادرس ماست. بیاییم تا در این جلسه امتحان دنیا فرصت داریم با ولایت آشتی کنیم و به سوی ولایت امام زمان علیه السلام برگردیم و خود را همچون گذشتگانی که از اصل و حقیقت دین غافل شدند از چشمه جوشان کوثر الهی محروم نکنیم. اگر برخی از گذشتگان شما به مولا علی علیه السلام و امامان دیگر بی توجهی نمودند شما این فرصت را از خود نگیرید و به فرزندش


صفحه: 64


حضرت حجت بن الحسن المهدی؟ روحی؟ لبیک بگویید و خود را در لشکر نور و صلح و محبت آن امام مهربان قرار دهید. اگر زندگی و تاریخ و سخنان امامان شیعه را بخوانید تمامش دعوت به توحید و بندگی و خیر و خوبی و عدالت و مهربانی و انسانیت است پس پذیرش ولایت یعنی پیوند با انسان کامل و حرکت در مسیر انسانیتی که خدا از ما خواسته است. باید با ایمان شویم تا جزء لشکر امام مؤمنان قرار گیریم، باید مهربان شویم تا جزء سربازان مولای مهربانمان باشیم، باید وجودمان خیر و نیکی شود تا زیر سایه امامی قرار گیریم که قرآن او را «بقیةُ اللهِ خَيْرٌ لَكُم» [۸۲] معرفی کرده است، باید اهل صلاح و شایستگی باشیم تا جزء یاران مصلح باشیم، باید اهل عدالت و انصاف باشیم تا در بین لشکر امام عدل و قسط و انصاف جایمان دهند، باید افکار و گفتار و کردارمان نورانی شود تا بتوانیم به امامی لبیک بگوییم که خورشید تابان و ماه درخشان و ستاره نورافشان آسمان زندگی است. غدیر یعنی امام زمانت را دریاب و او را بشناس و همواره با او و برای او باش و با او و برای او بمان.


صفحه: 65



صفحه: 66

فصل دوم : ماه ولایت و احیای غدیر و امر امام زمان علیه السلام

اشاره


صفحه: 67


صفحه: 68

ماه ذى الحجة ماه ولايت

تمام لحظه ها و ساعت ها منور به نور ولایت است تمام روزها و ماه ها، ماه ولایت است اما به صورت ویژه ماه ذی الحجه ماه ولايت است. زیرا در این ماه، بزرگ ترین عید خدا که همان عید غدیر و عید امامت و ولایت است واقع شده است و علاوه بر آن بسیاری از مناسبت هایی که مربوط به امامت و ولایت است در این ماه مبارک صورت گرفته است. حال برای این که در این ماه پربرکت، بیشتر متوجه ولایت و تبلیغ ولی عصرمان باشیم به صورت اختصار مناسبت های ولایی این ماه به حضورتان معرفی می گردد.

دهه اول ماه و نماز دهه اول ذى الحجة

خواندن نماز دهه ذی الحجه در ده شب اول ماه، یادآور حکایت حضرت موسی علیه السلام و هارون علیه السلام است که حضرت موسی علیه السلام در زمان غیبت چند روزه خود، برادرش هارون را وصی و جانشین خود قرار داد اما مردم از او تبعیت نکردند و گوساله پرست شدند. این حکایت هشدار و تذکری است برای امت پیامبر صلی الله علیه وآله که اگر پس از پیامبر خود، از امامت و ولایت اهل بیت علیهم السلام پیروی نکنند نتیجه ای جز انحراف و گمراهی نخواهد داشت.


صفحه: 69

روز ترویه روز سیراب شدن از کوثر ولایت

هشتم ذی الحجه روز ترویه است این روز یکی از روزهایی است که خدا در آن به امامت اهل بیت علیهم السلام و سیراب شدن از دوازده چشمه سار الهی امر نموده است.» [۸۳]

روز نهم ذی الحجه روز عرفه و جریان سد ابواب

روز نهم ذی الحجه روز عرفه است که حقیقتش عرفان خدا و شناخت ولایت و امامت است.

در همین روز نهم ذی الحجه جریان سد ابواب صورت گرفته است که خلاصه داستان از این قرار است؛ در اطراف مسجد پیامبر صلی الله علیه وآله خانه ها طوری بود که یک در به سمت کوچه و یک در به سمت مسجد داشت. از طرف خداوند دستور آمد که تمام درهایی که به مسجد باز شده مسدود شود به جز خانه پیامبر صلی الله علیه وآله و امیرالمومنین علیه السلام ، وقتی مردم علت این کار را از پیامبر رحمت جویا شدند، حضرت فرمودند: «من از نزد خود چنین کاری نکردم بلکه طبق دستور الهی عمل نمودم». حتی بعضی از اصحاب پیامبر که اصرار کردند پنجره یا روزنه ای به سمت مسجد داشته باشند پیامبر عزیز به آنها اجازه نداد و فرمود: «قسم به خدایی که جانم در دست اوست من از جانب خویش شما را از مسجد خارج نکردم و


صفحه: 70


مولا علی علیه السلام را داخل ننمودم بلکه خداوند او را داخل نمود و شما را خارج ساخت. اگر اهل آسمان و زمین بغض علی علیه السلام را داشته باشند خداوند آنان را هلاک می نماید، مقام علی بسیار بزرگ است، اگر محبت امام علی علیه السلام در نامه اعمال کسی باشد ترازوی عملش سنگین می شود و اگر بغض آن حضرت در نامه اعمال کسی باشد بر حسناتش ترجیح پیدا می کند و او را هلاک می سازد.» [۸۴]

پیام خدا در سد الابواب

به هر حال جریان سد الابواب یکی از امتیازات و افتخارات امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیها السلام است و این حدیث را شیعه و سنی نقل نموده اند. این جریان ترسیم یک پیام مهم از جانب خدا برای ماست. در واقع خدا با این کار به ما فهمانده است که خانه ی من و پیامبر و علی و فاطمه علیهم السلام یکی است، درب خانه ی ما هم یکی است و اگر کسی به در خانه ی حضرت زهرا علیها السلام رفت در واقع به در خانه ی خدا رفته است، یا اگر کسی به امیرالمؤمنین علیه السلام متوسل شد در واقع، درب خدا را به صدا در آورده است. همچنین خدا با این برنامه، به طور رسمی تمام درها را بست و به جهانیان اعلام کرد که هر دری به جز در خانه ی اهل بیت علیهم السلام به سوی خدا بسته است. خدا با این کار به همگان فهماند که فقط از طریق ولایت


صفحه: 71


می توان به خدا رسید. از این رو تمام این درهای ساختگی و تمام افکار ساخته و پرداخته بشری و تمام فرقه ها و گروه ها و راه و روش هایی که بر اساس هوای نفس ساخته شده و شکل می گیرند باید تعطیل و مسدود شوند و فقط در خانه ی اهل بیت علیهم السلام است که باید باز باشد زیرا این در همان طریق مستقیم و صراط حق و راه نجات است. این پیام مهم خدا برای ما در جریان سد الأبواب است.

دهم ذى الحجه و عید قربان

دهم ذی الحجه عید قربان است که توضیحش گذشت و ما با گذشت از نفسانیت خویش و ترجیح دادن خواست امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بر خواسته های خودمان به درگاه خدا تقرب می جوییم.

یازدهم ذی الحجه و حدیث ثقلین

روز یازدهم ذی الحجه روز حدیث ثقلین است. پیامبر عزیز حدیث ثقلین را مکرر برای امت خویش بیان نمودند اما در روز یازدهم ذی الحجه به صورت خاص این حدیث را برای مردم قرائت نموده و فرمودند: من دو چیز گران بها برایتان می گذارم؛ یکی کتاب خدا و دیگری عترتم که همان اهل بیت من هستند. خدای لطیف خبیر به من خبر داده که این دو از یکدیگر جدا نمی شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند. آگاه باشید که هر کس به آن دو متمسک شود نجات


صفحه: 72

یافته و هرکس با آن دو مخالفت کند هلاک شده است. آگاه باشید به زودی مردانی از شما در کنار حوض کوثر به نزد من می آیند ولی به خواست خدا آن ها را از من دور می کنند، من می گویم خدایا اصحابم؟ به من گفته می شود: یا محمد! این ها بعد از تو بدعت گذاشتند و سنت تو را تغییر دادند من هم می گویم پس دور باشند، دور!» [۸۵]

طبق این حدیث که از طریق شیعه و سنی نقل شده تنها فرقه ای که متمسک به قرآن و عترت باشد اهل نجات است و بسیار واضح است که تا به حال تنها شیعیان هستند که هر دو یادگار گران بهای پیامبر را گرفته و رها نکرده اند و لذا فقط آن ها اهل نجات و سعادت اند.

روز چهاردهم ذى الحجه روز اميرالمؤمنین علیه السلام ، روز ودایع امامت و روز فدک

روز چهاردهم ذی الحجه روز نزول جبرئیل و آوردن لقب «امیر المومنین» برای مولا علی علیه السلام است پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله همان طور که در خطبه غدیر مطرح کردند در روز چهاردهم نیز بر این مسئله تاکید نمودند که لقب «امیرالمومنین» اختصاص به حضرت علی علیه السلام دارد. [۸۶]

همچنین در چنین روزی پیامبر مهربان صلی الله علیه وآله طبق دستور خدا ودایع الهی خویش را به امیرالمومنین علیه السلام تسلیم نمود [۸۷].


صفحه: 73


در چنین روزی رسول خدا صلی الله علیه وآله طبق دستور مستقیم خدا که فرمود: «وَ آتِ ذَا القُربى حَقَّهُ» [۸۸] فدک را به حضرت زهرا علیها السلام بخشید [۸۹].

روز پانزدهم ذی الحجه و ولادت امام هادی علیه السلام

روز پانزدهم ذی الحجه روز تولد امام مهربان حضرت امام علی بن محمد هادی علیه السلام می باشد. زیارت گران بهای جامعه کبیره [۹۰] و زیارت زیبا و پر محتوای غدیریه [۹۱] یادگار آن عزیز است که مناسب است در روز عید غدیر و ایام ولایت این زیارات با توجه به معنا خوانده شوند.

روز هفدهم ذی الحجه روز آیه محبت و حدیث منزلت

روز هفدهم ذی الحجه روز نزول آیه محبت است. در چنین روزی پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله این چنین دعا کردند: «خدایا محبت امام علی علیه السلام را در دل مؤمنان و هیبت و عظمتش را در دل منافقان قرار بده.»

سپس حضرت علی علیه السلام را صدا نموده و در حضور مردم فرمودند: «علی جان! دستان خود را به سوی آسمان بلند کن و دعا نما تا


صفحه: 74


من آمین بگویم، یا علی! بگو خدایا برای من در نزد خود عهد و پیمان و دوستی و مودت قرار ده و برایم محبتی در دل مؤمنان نهادینه کن» امیرالمؤمنین علیه السلام نیز دعای حضرت را تکرار کرد و پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله آمین گفت و فرمود: «یا علی! هر دعایی برای خود دوست داری بنما تا آمین بگویم.» آن حضرت نیز سه مرتبه این دعا را تکرار کرد: «خدایا مودت و محبت مرا تا روز قیامت در قلوب مردان و زنان مؤمن پایدار و ثابت فرما» و پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله آمین گفت. آنگاه آیات 96 و 97 سوره مبارکه مریم نازل شد؛ «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا ، فَإِنَّمَا يَسِّرْنَاهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَتُنْذِرَ بِهِ قَوْمًا لُدا»؛ «قطعاً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، خدای رحمان برای آنان در دل ها محبتی قرار می دهد. جز این نیست که ما این را بر زبان تو آسان ساختیم تا به وسیله آن پرهیزکاران را مژده دهی و مردم ستیزه جو و اهل خصومت را بترسانی.»

نزول این آیات نشانه ای برای استجابت دعاهای پیامبر صلی الله علیه وآله و مولا علی علیه السلام بود. در اینجا پیامبر صلی الله علیه وآله رو به حضرت علی علیه السلام نموده و فرمودند: «علی جان! خداوند آیه ای از کتابش درباره تو نازل نمود و محبت تو را در قلب هر مؤمنی جای داد، خدا را شکر که قلوب مؤمنان را با محبت، مشتاق تو نمود، هیچ مؤمنی را نخواهی دید


صفحه: 75

مگر آنکه در قلبش محبت تو قرار دارد.» [۹۲]

صلى الله همچنین در چنین روزی پیامبر صلى الله عليه وسلم حدیث منزلت را تکرار نموده و فرمودند: «نسبت علی علیه السلام به من همانند هارون علیه السلام به موسی علیه السلام است جز این که پیامبری بعد از من نخواهد بود.» [۹۳]

هجدهم ذى الحجه

روز هجدهم ذی الحجه روز عید غدیر، عید ولایت، عید بیعت گرفتن برای ولایت اهل بیت علیهم السلام ، روز نزول فرشتگان، روز نزول آیه تبلیغ، روز بیعت و تجدید عهد با امام زمان علیه السلام و روز عشق و محبت و اطاعت است. در چنین روزی پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله دست مولا علی علیه السلام را بلند نموده و خطبه زیبای غدیر را قرائت فرمودند. بیعت گرفتن از مردم و بحث و گفتگو پیرامون ولایت امامان تا سه روز در همان منطقه ادامه داشت.

پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله پس از قرائت خطبه غدیر، عمامه خود را که سحاب نام داشت با دست مبارک خود بر سر امام علی علیه السلام نهاد و دو طرف آن را بر دوش حضرت افکند و فرمود: «عمامه ی ملائکه این گونه است، عمامه تاج عرب است.»

پس از آن از منبر فرود آمد و مسلمانان به ایشان و امیرمؤمنان علیه السلام تبریک گفتند.


صفحه: 76


پس از آن طبق فرموده ی رسول خدا صلى الله عليه وسلم، مولا علی علیه السلام در خیمه ای نشست و بنا شد تمام جمعیت با آن حضرت بیعت کنند و این کارتا شب ادامه یافت و آنها که موفق به بیعت نشدند روز بعد با حضرت بیعت نموده و به ایشان و رسول خدا صلی الله علیه وآله تبریک گفتند. حتی برای بیعت نمودن بانوان در وسط خیمه پرده ای زده شد و در زیر آن تشت آبی گذاشته شد که نصفش طرف بانوان بود. مولا علی علیه السلام دست در تشت آب نهادند و بانوان نیز یکی پس از دیگری دست در تشت گذاشته و به این طریق با حضرت بیعت نمودند.

اولین کسانی که بیعت کردند مقداد و سلمان و ابوذر بودند. کم کم اصحاب دیگر پیش آمده و با حضرت بیعت نمودند، حتی منافقان نیز با اکراه قلبی پیش آمده و بیعت کردند . [۹۴]

نقل شده است ابوبکر و عمر هر دو پیش رفتند و عمر در هنگام بیعت دست بر بازوی حضرت نهاد و گفت: «بَخٌ بَحْ لَكَ يَا ابْنَ أَبِي طَالِبٍ، أَصْبَحْتَ مَوْلَايَ وَ مَولاكُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ؛ خوشا به حالت یا علی، صاحب اختیار من و هر مرد و زن مؤمنی شدی.» [۹۵]

شاعر عرب زبان حسان بن ثابت نیز در میان جمعیت حاضر بود و اشعاری را در رابطه با غدیر و ولایت سرود و با اجازه پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله برای مردم قرائت نمود و این اشعار در تاریخ ماندگار شد [۹۶].


صفحه: 77


حدیث کساء و نزول آیه تطهیر

اصل جریان حدیث کساء و نزول آیه تطهیر، بنا بر اتفاق شیعه و سنی، امری یقینی و روشن است و جای هیچ شک و شبهه ای در آن

وجود ندارد؛ هر چند اختلاف هایی در الفاظ روایات و دیگر جزئیات جریان کساء و نزول آیه تطهیر مشاهده می شود اما اصل جریان به طرق مختلف نقل شده است.

ماجرای کساء که در منابع حدیثی مختلف آمده است، از طرفی برای اثبات امامت و ولایت و از طرف دیگر برای اثبات عصمت اهل بيت علیهم السلام کاربرد دارد.

نزول آیه تطهیر و داستان کساء در ماه ذی الحجه و در همین ایام بوده است.

روز بیست و چهارم ذی الحجه، روز خاتم بخشی و نزول آیه ولایت و آیه مباهله

روز بیست و چهارم ذی الحجه، روز خاتم بخشی امیرالمؤمنین علیه السلام در حال رکوع و نزول آیه ولایت است.

عده ای از یهودیان هنگامی که مسلمان شدند نزد پیامبر صلی الله علیه وآله آمده و گفتند: حضرت موسی علیه السلام وقتی می خواست از دنیا برود جناب یوشع بن نون علیه السلام را وصی خود قرار داد، جانشین و امام بعد از شما کیست؟ در همین حال فرشته ی وحی این آیه را نازل


صفحه: 78

نمود: «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللهُ وَرَسُولُه وَالَّذِينَ ءامَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَ يُؤتونَ الزَّكَاةَ وَ هُم راكِعون؛ ولی و صاحب اختیار شما تنها خدا و پیامبر و آن مؤمنانی هستند که نماز به پا داشته و در حال رکوع به فقیران زکات می دهند.» حضرت این آیه را برای آن ها قرائت نموده و فرمودند: «دنبال من بیایید» و همگی به مسجد رفتند. وقتی به مسجد رسیدند فقیری در حال خارج شدن بود. پیامبر صلی الله علیه وآله به او فرمود: «آیا کسی چیزی به تو داد؟» فقیر گفت: «آری، این انگشتر گران بها را شخصی به من داد.» حضرت فرمود: «او که بود؟» فقیر گفت: «آن مردی که نماز می خواند.» پیامبر صلی الله علیه وآله پرسید: «او در چه حالتی بود که این انگشتر را به تو داد؟» فقیر گفت: «در حال رکوع بود» اینجا بود که پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله با صدای بلند تکبیر گفت و بقیه افراد نیز این کار را انجام دادند، سپس آن حضرت فرمود: «جانشین من بعد از من علی بن ابیطالب علیهما السلام است.» آن ها گفتند: «ما به پروردگاری خدای یگانه و به پیامبری حضرت محمد صلی الله علیه وآله و امامت علی بن ابیطالب علیه السلام راضی و خشنودیم.» [۹۷]

یکی دیگر از اتفاقات مهم روز بیست و چهارم ذی الحجه، جریان مباهله ی پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله با مسیحیان نجران است. در این جریان مسیحیان وقتی با پیامبر صلی الله علیه وآله به توافق نرسیدند تصمیم گرفتند که با آن حضرت مباهله کنند. مباهله یعنی از خدا بخواهیم که هر کس


صفحه: 79


دروغ می گوید مورد لعن خدا واقع شده و نابود شود. تا مسیحیان خواهان مباهله شدند این آیه نازل شد: «فَمَنْ حَاجِّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ؛ اکنون بعد از این علم و برهانی که به تو رسیده، هر کس که درباره او با تو مجادله کند، بگو: بیایید تا ما فرزندان خود و شما فرزندان خود را، ما زنان خود و شما زنان خود را و ما جان خود و شما هم جان خود را فرا خوانیم و به میدان آوریم، آنگاه دعا و تضرع کنیم و لعنت خدا را بر دروغ گویان بفرستیم.» [۹۸] در صبح روز بیست و چهارم ذی الحجه وجود نازنین پیامبر صلی الله علیه وآله به همراه امیرمؤمنان علیه السلام و حضرت زهرا علیها السلام و امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام برای مباهله در محل قرار، حاضر شدند. مسیحیان با دیدن ابهت و عظمت پنج تن آل عبا و آنچه از قبل در کتاب هایشان پیرامون این جریان خوانده بودند، با خود گفتند: «اگر ما با این خانواده مباهله کنیم قطعا عذاب خدا بر ما نازل شده و ما از بین می رویم.» به این ترتیب جریان مباهله به نفع اهل بیت علیهم السلام تمام شد. [۹۹]


صفحه: 80


روز بیست و پنجم ذی الحجه روز نزول سوره انسان

روز بیست و پنجم ذی الحجه روز نزول سوره هل أتى در شأن اهل بیت علیهم السلام است. نزول این آیه مربوط به زمانی است که حضرت امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهما السلام به خاطر سلامتی امام حسن و امام حسین علیهما السلام نذر کرده بودند که سه روز روزه بگیرند و همه با هم سه روز روزه گرفتند و در هر سه روز موقع افطار غذایی که برای افطار آماده کرده بودند را به فقیر و یتیم و اسیر بخشیدند و به این ترتیب سوره انسان در شأن آن عزیزان که به تمام معنا تجلی انسان کامل اند نازل شد. [۱۰۰]

بنابراین با توجه به این مناسبت های زیبا و پراهمیت در ماه ذى الحجه شایسته است که این ماه به صورت ویژه ماه ولایت نامیده شود و مجالس و محافل سرور و معرفت افزایی در سرتاسر جوامع اسلامی برگزار گردد. به ویژه از قربان تا غدیر و پس از آن تا یک روز مانده به محرم خوب است جشن های ولایت برگزار شود و مؤمنان در این ایام به دید و بازدید یکدیگر رفته و مجالس خطبه خوانی غدیر و حدیث خوانی امامت و ولایت در محافل شیعیان ترویج گردد.

آداب عید

عید از (عاد یعود) به معنای بازگشت است، شاید به جهت این که در عید، انسان نشاط و سروری تازه پیدا می کند و خدا نیز به


صفحه: 81


بندگانش عنایت ویژه ای دارد عید را عید نامیده اند به این معنا که انسان فرصتی دوباره می یابد برای تجدید حیات و ایجاد تغییری مثبت در زندگی، به همین جهت عید واقعی عیدی است که انسان رفتار و اخلاقش تغییر کند و در واقع به پاکی فطرتش برگردد یا دست کم تصمیم بگیرد که زندگی اش را زیبا کند و اخلاق و رفتار و افکارش را نیکو نماید. بنابراین اگر خیلی از مردم در اعیاد خانه تکانی می کنند، به نظافت ظاهر زندگی و بدن خویش می پردازند و کدورت ها را برطرف می کنند کار بسیار خوب و مناسبی است ولی مهم تر از این پاکیزگی های ظاهری، پاکیزگی درون و تغییر رفتار انسان است که کمتر کسی به آن توجه دارد. بنابراین در تمام عیدهایی که از طرف خدا به عنوان عید معرفی شده به خصوص عید غدیر و فطر و قربان و جمعه و اعیاد ولادت اهل بیت علیهم السلام ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که با پاکی دل و جان خویش عید و سرور حقیقی را برای خود ایجاد نمائیم.

ما که شیعه ایم برای عید غدیر چه کرده ایم؟

نکته بسیار مهمی که جا دارد در اینجا مطرح شود این است که ما آن طور که شایسته است برای غدیر و ولایت و مهدویت کار نکرده ایم در حالی که پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله در همین خطبه غدیر تبلیغ غدیر و امامت را بر عهده ما نهاده و بر ما واجب نموده اند. ما باید


صفحه: 82

بپذیریم که سال ها از غدیر که بزرگ ترین عید اسلام و بلکه بزرگ ترین عید آفرینش است، غفلت کرده ایم و آن طور که خدا خواسته این عید را جدی نگرفته ایم.

در صورتی که از نظر عقل و برهان و از نظر دین مقدس اسلام و طبق آیات و روایات، بزرگ ترین عید خدا عید غدیر است که روز تجدید پیمان با ولایت اهل بیت علیهم السلام است. روزی که خدا آن را برای خود عید بداند و بلکه عیدالله الاکبر باشد و تمام بنای دین و آیین ما به آن روز بستگی داشته باشد آیا فقط با یک روز شادی کردن حقش ادا می شود؟ روزی که در موردش فرموده اند: «یومُ الغَدير عيدُ اللهِ الأكبر وَ ما بَعثَ اللهُ نَبيّاً إِلَّا عَرّفَهُ حُرمَتَه وَإِنَّهُ عِيدٌ فِي السَّمَاءِ وَ فِي الْأَرْضِ» و «يومُ الغَدير عيدُ اللَّهِ الأكبَر وَإِنَّهُ فِي السَّمَاءِ أَشهَر مِنهُ فِي الأرض»؛ یعنی «عید غدیر بزرگ ترین عید خدا در آسمان ها و زمین است و در آسمان مشهورتر است و خدا هیچ پیامبری را مبعوث نکرده مگر این که عید غدیر و حرمت این روز را به او شناسانده است.» [۱۰۱]

روزی که خدا با این عظمت بفرماید: «من در این روز دین را بر شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و (با وجود ولایت) راضی شدم که اسلام دینتان باشد» [۱۰۲] ، روزی که تمام انبیاء آن را گرامی داشته اند و حتی به اوصیاء خود وصیت نموده اند که آن را گرامی


صفحه: 83


بدارند. روزی که خدا به برکت آن روز درهای رحمتش را بر بندگان باز می کند و روزی که دست مولا علی علیه السلام روی دست پیغمبر صلی الله علیه وآله بلند شده تا جهانیان دست خدا را بشناسند و با دست نهادن در دست خدا به تمام خوبی ها برسند، ما چگونه می توانیم حق چنین روزی را ادا کنیم در حالی که برتر از آن آفریده نشده است! پس به یقین چنین روز با عظمتی روزی نیست که فقط با یک تبریک ساده از کنار آن بگذریم. وقتی علماء و مراجع بزرگوار می فرمایند: «این روز را تجلیل کنید، غدیر را زنده نگه دارید، برای غدیر حرکتی کنید» ما فکر می کنیم که فقط با اجرای چند سرود و مسابقه به وظیفه خود عمل کرده ایم، این احیاء غدیر نیست، اگر چه این کارها هم لازم است ولی غدیر باید به صورت عمیق و ریشه ای در افکار و قلوب مردم نهادینه شود، و برای این کار لازم است ما این روز را از کودکی به بچه های خود به عنوان بزرگ ترین عید بشناسانیم، یعنی اگر قرار است عیدی بدهیم بهترین عیدی ها مربوط به غدیر باشد، اگر قرار است تعطیلی داشته باشیم بیشترین تعطیلی ها و جشن ها باید برای غدیر باشد، اگر قرار است جشن های عمومی بگیریم، چه خوب است که همچون دسته های هیأت محرم، کاروان های شادی و دسته های شعر و سرود خوانی به راه اندازیم و با اشعار پر محتوا و مداحی های زیبا یاد و خاطره غدیر را زنده نگه داریم. اگر قرار است اطعام یا نذری داشته باشیم بیش ترین و بهترین اطعام ها و نذری ها را به غدیر اختصاص


صفحه: 84

دهیم و اگر قرار است لباس یا وسیله ای نو برای خانواده بخریم در این ایام باشد و حتی برای این روزها سفره عید بیندازیم و بهترین شیرینی ها و تشریفات عید را داشته باشیم. به یقین کسانی که در ایام غدیر در حد توان نذری و اطعام داشته باشند و مثل قدیم که سفره عید نوروز می انداختند چند روزی سفره عید غدیر بیندازند و برای غدیر حرکتی ویژه داشته باشند، نتیجه اش را خواهند دید و به خواست خدا شادی و سروری الهی بر قلبشان حاکم می شود و برکاتی نصیبشان میشود که حساب و کتاب ندارد.

اگر ما که خودمان را شیعه مولا علی علیه السلام یا می دانیم سفره عید نیندازیم و عیدی ندهیم و جشن نگیریم و معارف غدیر را منتشر نسازیم چه کسی در دنیا این کار را خواهد کرد؟ اگر اهل منبر و علما از غدیر و ظهور و ولایت نگویند، اگر معلمان حقیقت غدیر را به شاگردان نیاموزند، اگر نویسندگان و هنرمندان و شاعران و فیلم سازان برای غدیر و ظهور کاری نکنند چطور می خواهند خود را شیعه مولا بدانند و چگونه می توانند با امام زمان خویش رو در رو شوند در حالی که برای آن حضرت کاری نکرده اند و از توانایی و هنرشان در مسیر محبوبشان بهره ای نبرده اند؟

به راستی اگر مدعی عشق و ولایتیم باید برنامه ریزی های کلان و از ارزشمند برای غدیر و ظهور داشته باشیم، باید بهترین کار و اثر و هنر خود را تقدیم مولایمان کنیم نه این که در گوشه کنار کارها و در پستوی


صفحه: 85

زندگی مان یک اشاره ای هم به غدیر و امام زمانمان داشته باشیم. در تمام سال باید کار و هنر و تحصیل و تدریسمان غدیری و امام زمانی باشد به ویژه در ماه ولایت و ایام ،غدیر ابراز علاقه ما به ساحت پاک و نورانی مولا باید به اوج خود برسد زیرا همان طور که گفته شد از عرفه تا غدیر و از غدیر تا یک روز مانده به محرم تمام روزها روز ولایت است و آیات مهم ولایت همچون آیه «انّما» و آیه مباهله و آیه تطهیر و جریان حدیث کساء و نزول سوره دهر، همه و همه مربوط به همین ایام است. پس چه خوب است ما این روزها را جشن بگیریم و به دید و بازدید یکدیگر برویم و کتاب هایی پیرامون غدیر و ولایت و امام زمان علیه السلام تهیه کنیم و به دیگران هدیه دهیم و حتی با تعظیم شعائر غدیریه تمام دنیا را متوجه این عید بزرگ نمائیم. همچنین شایسته است مراسم خطبه خوانی غدیر در محافل و مجالس مذهبی ما رواج یابد و حتی در هیأت ها همان طور که دعای ندبه خوانده می شود دست کم ماهی یک بار خطبه غدیر با توجه به معنا خوانده شود و پیرامون مفاهیم آن بحث و گفتگو شود.

پاسخ شنیدنی علامه امینی رحمه الله

چرا باید برای احیاء غدیر کاروان جشن راه بیاندازیم و اظهار سرور کنیم؟

نقل شده است یکی از علمای اهل سنت که حساسیت های


صفحه: 86

نابجایی نسبت به عزاداری شیعیان برای امام حسین علیه السلام داشت، به علامه امینی رحمه الله به اعتراض کرد و گفت: «چرا شیعیان بعد از این همه سال که از عاشورا گذشته، چند دهه در سال برای امام حسین علیه السلام عزاداری می کنند، این همه هیاهو و غوغا برای چیست؟!» علامه در پاسخ وی گفت: «ما برای واقعه غدیر این همه هیاهو و غوغا به پا نکردیم، جشن نگرفتیم، احسان و اطعام نکردیم عیدی ندادیم و تعظیم شعائر نکردیم، نتیجه اش این شد که بگویند: «منظور رسول الله صلی الله علیه وآله از جمله «مَن كنتُ مَولاهُ فَعلی مولاه» در آن هوای گرم با آن مقدمات و مؤخّرات، محبت ورزیدن به حضرت علی علیه السلام بوده است! نه سرپرستی و جانشینی!» امروز نیز اگر این عزاداری ها را برای شهادت امام حسین علیه السلام نداشته باشیم، خواهیم دید که می گویند: «حسین بن علی شب عاشورا تب کرد و ظهر عاشورا از دنیا رفت!»

برخی از آداب عید غدیر

1- غسل عید و لباس نو پوشیدن

2- روزه گرفتن؛ که ارزش روزه این ،روز کفاره گناهان 60 سال به حساب می آید.

3- احسان و نیکی نمودن به مؤمنان.

4- اطعام نمودن؛ که طبق روایات بالاترین ثواب ها برای اطعام روز غدیر مقرر شده و هیچ اطعام و انفاقی ثواب اطعام و انفاق غدیر


صفحه: 87

را ندارد. امام صادق علیه السلام فرمودند: «غذا دادن به یک مؤمن در روز غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و یک میلیون صدیق و یک میلیون شهید و یک میلیون انسان صالح را دارد!» [۱۰۳]

و آن حضرت روز عید غدیر را روز اطعام الطعام نامیده اند. [۱۰۴] همچنین امام رضا علیه السلام فرمودند: «وَ مَنْ أَطْعَمَ مُؤْمِناً كَانَ كَمَنْ أَطْعَمَ جَمِيعَ الْأَنْبِيَاءِ وَالصَّدِيقِین؛ هرکس در روز غدیر به مؤمنی غذا بدهد، مانند کسی است که به تمام پیامبران و صدّیقان غذا داده باشد». [۱۰۵] لازم به ذکر است در کنار اطعام مادی، اطعام معنوی و معرفت افزایی و پخش کتب و محصولات فرهنگی و آموزشی را نیز دست کم نگیریم و در این جهت نقشی داشته باشیم، زیرا اهمیت غذای روح نسبت به تن همچون اهمیت روح نسبت به بدن است.

5- عیدی دادن؛ حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: «کسی که در روز غدیر به خانواده و مؤمنین بخشش نماید و عطاهای خود را زیادتر نموده و انفاق نماید خدا روزی او را زیاد می کند.» [۱۰۶]

6- زیارت امیرمؤمنان علیه السلام از دور و نزدیک که این زیارت باعث آمرزش گناهان می شود و طبق فرموده امام رضا علیه السلام خدا در روز غدیر دو برابر آنچه که در تمام ماه رمضان و شب قدر و عید فطر


صفحه: 88


مردم را از دوزخ آزاد می کند به احترام امیرالمؤمنین علیه السلام گرفتاران را از دوزخ آزاد می نماید. [۱۰۷]

7- دید و بازدید و تبریک گفتن به یکدیگر و گفتن جمله «الحَمدُ للهِ الّذى جَعَلَنا مِنَ المُتَمَسِّكينَ بِوَلايَةِ أَمِيرِ المُؤْمِنِينَ وَالائمةِ عَلَيْهِمُ السَّلام»

8- خواندن دو رکعت نماز عید غدیر که مثل نماز صبح است و حتی به فتوای برخی از علما می توان آن را به جماعت خواند. بهتر است این نماز نزدیک ظهر خوانده شود و بعد از نماز مستحب است انسان به سجده رود و صد مرتبه خدا را به خاطر نعمت ولایت شکر کند و سپس دعایی را که مربوط به این روز است و در مفاتيح الجنان نقل شده بخواند و باز دوباره به سجده رود و صد مرتبه الحمدلله و صد مرتبه شکرالله بگوید و خدا را به خاطر نعمت ولایت ستایش نماید. طبق روایات هر کس این عمل را در روز غدیر انجام دهد پاداش کسی را دارد که در روز غدیر نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله با امیرمؤمنان علیه السلام بیعت نموده است. [۱۰۸]

9 - یکی از مهم ترین اعمال روز غدیر و بلکه اصلی ترین برنامه این روز، بیعت نمودن با ولی زمان حضرت ولی عصر روحی فداه است به طوری که انسان با توجه کامل و با تمام وجود به آن


صفحه: 89


حضرت لبیک بگوید و با آن امام مهربان تجدید پیمان نماید و برای این کار خواندن دعای عهد نیز مناسب می باشد.

10- توجه و تفکر در خطبه غدیر و ترویج آن یکی از کارهای ارزشمند در ایام غدیر است. همچنین خواندن زیارت غدیریه امام هادی صلوات الله علیه نیز ثواب و برکات زیادی دارد.

امیدوارم تمام شیعیان و دلسوختگان امام زمان علیه السلام به قدر توان خویش، قدمی در مسیر احیای غدیر بردارند و از همین امسال بزرگ ترین عیدشان را عید غدیر قرار دهند، سفره عید بیندازند، مهمانی بگیرند، عیدی بدهند و خطبه غدیر و معارف ولایی اهل بیت علیهم السلام را منتشر نمایند. همچنین ای کاش همه دریابیم که مهم تر از این تعظیم شعائر ظاهری، تعظیم شعائر وجود خودمان است، تعظیم شخصیت انسانی و الهی خودمان است، و این تعظیم شخصیت ممکن نیست مگر با دلدادگی و اطاعت امام زمان علیه السلام ، این تکریم شخصیت ممکن نیست مگر با بیعت با ولی عصر روحی و این تجلیل شخصیت ممکن نیست مگر با تواضع در مقابل امام زمان علیه السلام ، همان طور که حضرت امام رضا علیه السلام فرمود: «اگر فرشتگان بر آدم سجده کردند دلیلش این بود که ما در صلب آدم بودیم.» [۱۰۹]


صفحه: 90


فصل سوم : خطبه غدیر

اشاره

(ترجمه روان خطبه غدیر با تیترگذاری موضوعی)

(همراه با شرح و توضیحی مهدوی)


صفحه: 91

(1) الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى عَلَى فِي تَوَخُدِهِ وَدَنَى فِي تَفَرُّدِهِ وَجَلَّ فى سُلْطانِهِ وَعَظُمَ فِي أَرْكَانِهِ، وَأَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْماً وَهُوَ فِى مَكانِهِ وَقَهَرَ جَميعَ الْخَلْقِ بِقُدْرَتِهِ وَبُرْهانِهِ، حميداً لَمْ يَزَلْ، مَحْمُوداً لا يَزالُ (وَمَجيداً لا يَزولُ، وَ مُبْدِنَا وَمُعِيداً وَكُلُّ أَمْرٍ إِلَيْهِ يَعُودُ).

(2) بارِئُ الْمَسْمُوكاتِ وَداحِى الْمَدْحُوَاتِ وَجَبَارُ الْأَرْضِينَ وَ السّماواتِ، قُدُّوسٌ سُبُّوحٌ، رَبُّ الْمَلائِكَةِ وَ الرُّوحِ، مُتَفَضِّكَ عَلَى جَمِيعِ مَنْ بَرَأَهُ، مُتَطَوِلٌ عَلَى جَميعِ مَنْ أَنْشَأَهُ. يَلْحَظُ كُلَّ عَيْنٍ وَالْعُيُونُ لا تَراهُ. كَرِيمُ حليم ذُوأناتٍ، قَدْ وَسِعَ كُلَّ شَيْءٍ رَحْمَتُهُ وَمَنَّ عَلَيْهِمْ بِنِعْمَتِهِ.


صفحه: 92

حمد و ستایش خدای یگانه

(1) حمد و ستایش خدایی را که یگانه ای است برتر و یکتایی است نزدیک، سلطنت و قدرتش برتر است و ستونهای قدرتش عظیم و علم و آگاهی اش بر همه چیز احاطه دارد و در جایگاه خویش قرار دارد و با قدرت و برهان خود بر همه آفریده هایش حاکم است. همواره ستوده و بزرگوار بوده و هست، مجد و بزرگی اش را پایانی نیست، پدیدآورنده همه چیز است و بازگشت هر چیز به دست اوست و برگشت همه امور به سوی اوست.

او دیده ها را می بیند و دیده ها او را نمی بینند

(2) خدایی که آفریدگار بلندی ها و آسمان ها و گستراننده زمین هاست، فرمانروای زمین و آسمان و پاک و اقدس است، پروردگار فرشتگان و روح است، و به هر چیزی که آفریده بخشنده است و عطایش بر تمام آن چه پدید آورده جاری است، او همه دیده ها را می نگرد ولی چشم ها او را نمی بینند، بخشنده و بردبار و آمرزنده ای است که مهربانی اش همه را در بر گرفته و با نعمت بخشی اش بر همگان لطف نموده است.


صفحه: 93

(3) لا يَعْجَلُ بِانْتِقامِهِ، وَلا يُبادِرُ إلَيْهِمْ بِمَا اسْتَحَقُوا مِنْ عَذَابِهِ.

(4) قَدْ فَهِمَ السَّرائِرَ وَ عَلِمَ الضَّمَائِرَ، وَلَمْ تَخْفَ عَلَيْهِ الْمَكنوناتُ وَلا اشْتَبَهَتْ عَلَيْهِ الْخَفِيَاتُ. لَهُ الْإِحَاطَةُ بِكُلِّ شَيْءٍ، وَالغَلَبَةُ على كُلِّ شَيْءٍ وَالقُوَّةُ فِي كُلِّ شَيْ وَالقُدْرَةُ عَلَى كُلِّ شَيْ وَلَيْسَ مِثْلَهُ شَيْءٌ، وَهُوَ مُنْشِئُ الشَّيءِ حِينَ لا شَيْءَ.

(5) دائمٌ حَقٌّ وَ قائم بِالْقِسْطِ، لا إلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيز الْحَكِيمُ. جَلَّ عَنْ أَنْ تُدْرِكَهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الأبْصارَ وَهُوَ اللَّطيفُ الْخَبيرُ. لا يَلْحَقُ أَحَدٌ وَصْفَهُ مِنْ مُعايَنَةٍ، وَلا يَجِدُ أَحَدٌ كَيْفَ هُوَ مِنْ سِروَ عَلانِيَةٍ إِلَّا بِمَا دَلَّ عَزَّ وَجَلَّ عَلَى نَفْسِهِ.


صفحه: 94

خدا در انتقام و عذاب افراد شتاب نمی کند

3) در انتقام گنهکاران شتاب نمی کند و در عذاب کسانی که شایسته عذاباند عجله ای ندارد.

آگاه به نیت ها و درون افراد

4) بر همه اسرار آگاه است و از نیّت ها و درون افراد با خبر است، هیچ پوشیده ای از او مخفی نیست و هیچ یک از امور مخفی نزد او نامعلوم نیست. به همه چیز احاطه دارد و برهمه چیز پیروز است و قوتش فوق همه چیز است و قدرتش بر همه سایه افکنده و هیچ چیز مثل او نیست و او پدیدآورنده همه چیز است در آن زمان که هیچ چیزی وجود نداشته است.

خداشناسی به همان اندازه ممکن است که خودش راهنمایی کرده باشد

(5) خدایی که همواره جاوید و زنده و به پا دارنده عدل است، خدایی جز او نیست و او عزیز و حکیم است. برتر از آن است که دیدگان او را ببینند ولی او دیده ها را می بیند و او صاحب لطفی ریزبین و آگاه است کسی با دیدن به حقیقت وصفش نمی رسد و هرگز کسی نهان و آشکار او را درک نمی کند مگر به همان مقداری که خودش ما را راهنمایی نموده است.


صفحه: 95

(6) وَأشْهَدُ أَنَّهُ الله الَّذى مَلَا الدَّهْرَ قُدْسُهُ، وَالَّذِى يَغْشَى الْأَبَدَ نُورُهُ، وَالَّذِى يُنْفِذُ أَمْرَهُ بِلا مُشاوَرَة مُشيرو لا مَعَهُ شَرِيكَ في تَقْدِيرِهِ وَلا يُعاوَنُ في تَدْبِيرِهِ. صَوَّرَمَا ابْتَدَعَ عَلَى غَيْرِ مِثالٍ، وَخَلَقَ ما خَلَقَ بِلا مَعُونَةٍ مِنْ أَحَدٍ وَ لا تَكَلُّفٍ وَلا احْتِيالِ. أَنْشَأَهَا فَكَانَتْ وَبَرَأَها فَبانَتْ فَهُوَ الله الذى لا إلهَ إِلَّا هُو المُتَّقِنُ الصَّنْعَةَ الْحَسَنُ الصَّنيعَةِ، الْعَدْلُ الَّذى لا يَجُور، وَالْأَكْرَمُ الَّذِى تَرْجِعُ إِلَيْهِ الْأُمُورُ.

(7) وَأَشْهَدُ أَنَّهُ اللهُ الَّذى تَواضَعَ كُلُّ شَيْءٍ لِعَظَمَتِهِ، وَذَلَّ كُلُّ شَيْءٍ لِعِزَّتِهِ، وَاسْتَسْلَمَ كُلُّ شَيْءٍ لِقُدْرَتِهِ، وَخَضَعَ كُلُّ شَيْءٍ لِهَيْبَتِهِ، مَلِكُ الْأَمْلاكِ وَمُفَلِكُ الْأَفْلاكِ وَمُسَخّرُ الشَّمْسِ وَالْقَمَرِ، كُلٌّ يَجْرِى لِأَجَلٍ مُسَمّى يُكَوَرُ الَّليْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوَرُ النَّهارَ عَلَى اللَّيلِ يَطْلُبُهُ حَثيثاً. قاصِمُ كُلِّ جَبَارٍ عَنيدٍ وَمُهْلِكُ كُلِ شَيْطانِ مَريدٍ.


صفحه: 96

آفرینش هستی بدون هیچ الگو و یار و یاوری

6) و من گواهی می دهم که او همان خدایی است که پاکی اش روزگاران را پر کرده و نورش هماره فراگیر است، او خدایی است که فرمانش بدون مشاوره با کسی جاری است و در تقدیر آفرینش شریکی ندارد و در تدبیر امور یاوری نخواهد، بدون هیچ الگویی آفرینش را نقاشی کرد و بدون یاری کسی مخوقات را آفرید و در آفرینش هستی نه رنجی دید و نه نیازی به چاره جویی و اندیشه داشت، همه چیز با ایجاد او موجود شد و با آفرینش او پدیدار گشت.

و او خدایی است که جز او خدایی نیست ساخته هایش پابرجا و آفریده هایش زیباست، او عادلی است که ستم نمی کند و بزرگواری است که تمام کارها به او باز می گردد.

گرداننده آسمان ها و زمین

(7) و گواهی می دهم که او خدایی است که هر چیزی در برابر بزرگی او فروتن و در برابر عزتش ناچیز و در برابر قدرتش تسلیم و در برابر هیبتش خاضع است. مالک تمام هستی و گرداننده آسمان ها و صاحب اختیار خورشید و ماهی است که هر یک تا زمان معین در گردش اند. اوست که پرده شب را به روز و پرده روز را که شتابان در پی شب است به شب می پیچد او شکننده ستمگران سرکش و نابودکننده هر شیطان نافرمان است.


صفحه: 97

(8) لَمْ يَكُنْ لَهُ ضِدَّ وَلا مَعَهُ يَدٌ أَحَدٌ صَمَدُ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ إِلهُ وَاحِدٌ وَرَبُّ ماجد يَشَاءُ فَيُمْضى، وَيُريدُ فَيَقْضى، وَيَعْلَمُ فَيُحْصى، وَيُمِيتُ وَيُحْيِي وَيُفْقِرُ وَيُغْنى، وَيُضْحِكُ وَيُبْكى، (وَيُدْنى وَ يُقصى) وَيَمْنَعُ وَيُعْطى، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَديرُ. يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَيُولِجُ النَّهارَ في الليل، لا إلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ، مُسْتَجيبُ الدُّعاءِ وَمُجْزِلُ الْعَطاءِ، مُحْصَى الْأَنْفَاسِ وَرَبُّ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ

(9) الَّذى لا يُشْكِلُ عَلَيْهِ شَيْءٌ، وَلا يُصْجِرُهُ صُراح الْمُسْتَصْرِحينَ وَلا يُبْرِمُهُ الْحاحُ الْمُلِحينَ الْعَاصِمُ لِلصّالِحِينَ، وَالْمُوَفِّقُ لِلْمُفْلِحينَ، وَمَوْلَى الْمُؤْمِنِينَ وَرَبُّ الْعالَمينَ الَّذِي اسْتَحَقَّ مِنْ كُلِّ مَنْ خَلَقَ أَنْ يَشْكُرَهُ وَ يَحْمَدَهُ (عَلى كُلِّ حالٍ). أَحْمَدُهُ كَثيراً وَ أَشْكُرُهُ دائماً عَلَى السَّرَاءِ وَالضَّرَاءِ وَالشِّدَّةِ وَالرَّحَاءِ


صفحه: 98

یکتایی که خیر و خوبی ها از اوست

خدایی که ضدّی ندارد و او را مانندی نیست، یکتا و بی نیاز است، نه چیزی از ذات او تولید شده و نه از چیزی تولید شده است و هیچ همتایی ندارد، خدای یگانه و پروردگار بزرگواری است که هر چه بخواهد شدنی است و هر چه اراده کند اجرا گردد، همه چیز برایش معلوم و شمرده شده است، می میراند و زنده می کند، فقیر می سازد و بی نیاز می گرداند، می خنداند و می گریاند، نزدیک می سازد و دور می کند، باز می دارد و می بخشد، پادشاهی و ستایش برای اوست و خیر و خوبی ها به دستش جاری است و او بر همه چیز تواناست. شب را در روز و روز را در شب فرو می برد، معبودی جز او نیست، عزیز و آمرزنده است، اجابت کننده دعاها و فروریز عطاهاست، شمارش گر نفس ها و پروردگار جن و آدمیان است.

شکر و ستایش خدا در همه حال

9) هیچ چیزی برای او مشکل نیست و فریاد فریاد کنندگان درگاهش او را آزار ندهد و اصرار اصرارکنندگان، او را به ستوه نیاورد. نگهدار صالحان و شایستگان و توفیق بخش رستگاران است، مولای مؤمنان و پروردگار عالمیان است، همان خدایی که سزاوار است آفریده هایش در همه حال شکر و ستایش او را به جا آرند.

او را بسیار حمد و ستایش می کنم و همواره شکرش می گویم در شادی و گرفتاری و در سختی و آسایش.


صفحه: 99

(10) وَأُوْمِنُ بِهِ وَبِمَلائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ. أَسْمَعُ لِأَمْرِهِ وَأَطِيعُ وَأُبادِرُ إلى كُلِّ مَا يَرْضاهُ وَأَسْتَسْلِمُ لِما قَضاهُ، رَغْبَةً في طَاعَتِهِ وَخَوْفاً مِنْ عُقُوبَتِهِ، لِأَنَّهُ اللهُ الَّذى لا يُؤْمَنُ مَكْرُهُ وَلا يُحَافُ جَورُهُ. وَأُقِرُلَهُ عَلَى نَفْسِي بِالْعُبُودِيَّةِ وَأَشْهَدُ لَهُ بِالرُّبُوبِيَّةِ، وَأُؤَدَى مَا أَوْحَى بِهِ إِلَى حَذَراً مِنْ أنْ لا أَفْعَلَ فَتَحِلَّ بي مِنْهُ قارِعَةً لا يَدْفَعُها عَنِّى أَحَدٌ وَإِنْ عَظُمَتْ حِيلَتُهُ وَصَفَتْ خُلَّتُهُ

(11) - لا إلهَ إِلَّا هُوَ - لانَّهُ قَدْ أَعْلَمَنى إِنِّي إِنْ لَمْ أُبَلِّغْ ما أَنْزَلَ إِلَى ( في حَقِّ عَلِي) فَما بَلَّغْتُ رِسالَتَهُ، وَقَدْ ضَمِنَ لى تَبارَكَ وَتَعالَى الْعِصْمَةَ مِنَ النَّاسِ) وَهُوَ الله الْكَافِي الْكَرِيمُ.


صفحه: 100

اقرار به بندگی و مقدمه سازی برای بیان ولایت

10) و به او و فرشتگان و کتابها و فرستادگانش ایمان دارم، گوش به فرمان و مطیع او هستم و در مسیر خشنودی و رضایتش می کوشم، در برابر حکمش تسلیمم چون در بندگی اش مشتاق و از عذابش ترسانم. زیرا او خدایی است که از مکر و عذابش پناه و گریزی نیست. اکنون به بندگی خودم و خداوندگاری او اقرار می کنم و آنچه بر من وحی شده را عملی می نمایم که مبادا با ترک آن عذابی فرود آید که هیچ کس نتواند آن را از من دور کند حتی اگر خیلی ماهر و کاردان یا دوست خالصم باشد.

اگر ولایت علی علیه السلام را تبلیغ نکنم پیغمبری ام پذیرفته نیست

(11) معبودی جز او نیست و او به من اعلام فرموده که اگر آنچه را درباره حضرت مولا علی علیه السلام نازل کرده به مردم نرسانم، به پیغمبری ام عمل ننموده و رسالت الهی را نرسانده ام و همان خدای تبارک و تعالی تضمین کرده که مرا از شر و حسادت مردم حفظ کند و او خداوندی است که برایم کافی و بخشنده است.


صفحه: 101

﴿12﴾ فَأَوْحَى إِلَى: (بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ - فِي عَلِى يَعْنى فِي الْخِلافَةِ لِعَلِي بْنِ أَبي طَالِبٍ - وَإِنْ لَمْ تَفْعَل فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَالله يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ).

(13) مَعاشِرَ النَّاسِ، مَا قَصَرْتُ في تَبْليغ ما أَنْزَلَ الله تعالى إِلَيَّ، وَأَنَا أُبَيِّنُ لَكُمْ سَبَبَ هَذِهِ الْآيَةِ : إِنَّ جبرئيل هَبَط إلَى مِراراً ثَلاثاً يَأْمُرُنِى عَنِ السَّلَامِ رَبِّي - وَ هو السَّلامُ - أَنْ أَقُومَ فِى هَذَا الْمَشْهَدِ فَأُعْلِمَ كُلَّ أَبْيَضَ وَأسْوَدَ أَنَّ عَلى بن أبى طالب أخى وَوَصِي وَخَليفَتى (عَلى أُمَّتى) وَالْإِمَامُ مِنْ بَعْدِى، الَّذِى مَحَلُّهُ مِنَى مَحَل هارُونَ مِنْ مُوسى إلَّا أَنَّهُ لا نَبِيَّ بَعْدى وَهُوَ وَلِيُّكُمْ بَعْدَ الله وَرَسُولِهِ.


صفحه: 102

ولایت مولا را بگو خدا تو را از شر حسودان حفظ می کند

12) و اما خداوند به من چنین وحی کرد: «به نام خداوند بخشنده مهربان، ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت پیرامون مولا علی علیه السلام و خلافت او نازل شده را به مردم برسان و گر نه رسالت الهی را به جا نیاورده ای [۱۱۰] و البته خدا تو را از شرّ مردم حفظ می کند.»

رهبر شما مولایی است که در حال رکوع بخشش نمود

13) ای مردم! من در رساندن و تبلیغ آن چه خدا بر من وحی نموده کوتاهی نکردم [۱۱۱] و اکنون سبب نزول این آیه را برایتان بیان می کنم؛ جبرئیل سه مرتبه از جانب خداوندِ سلام که به حقیقت، سلام است بر من فرود آمد [۱۱۲] و فرمانی آورد که در این مکان به پا خیزم و به هر سفید و سیاهی اعلام کنم که علی بن ابیطالب علیهما السلام برادر و وصی و جانشین من در میان امت من و امام پس از من است، هم او که نسبت به من همچون هارون علیه السلام نسبت به موسی علیه السلام است با این تفاوت که پس از من پیغمبری نخواهد بود و علی علیه السلام بعد از خدا و رسولش ولی و صاحب اختیار شماست.


صفحه: 103


وَ قَدْ أَنْزَلَ اللهُ تَبارَكَ وَتَعَالَى عَلَيَّ بِذَلِكَ آيَةً مِنْ كِتابه (هي): (إِنَّما وَلِيُّكُمُ الله وَرَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ راكِعُونَ)، وَعَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبِ الَّذِى أَقامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَهُوَ راكِعُ يُريدُ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ فى كُلِ حال .

(14) وَسَأَلْتُ جَبْرَئِيلَ أَنْ يَسْتَعْفِي لِي عَنْ تَبْلِيغِ ذَلِكَ إليْكُمْ - أَيُّهَا النَّاسُ - لِعِلْمى بِقِلَّةِ الْمُتَّقِينَ وَكَثْرَةِ الْمُنافِقِينَ وَإدغالِ اللَّائِمينَ وَحِيلِ الْمُسْتَهْزِئِينَ بِالْإِسْلامِ الَّذِينَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فِي كِتَابِهِ بِأَنَّهُمْ يَقُولُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ مَالَيْسَ في قُلوبِهِمْ وَيَحْسَبُونَهُ هَيْناً وَهُوَ عِنْدَ الله عَظِيمٌ.


صفحه: 104

و خدای بزرگ در آیه ای از کتابش این حقیقت را بر من نازل نموده و فرموده است: «همانا رهبر و سرپرست شما خدا و پیامبر او و مؤمنانی هستند که نماز را به پای داشته و در حال رکوع بخشش می کنند.»

و این علی بن ابیطالب علیه السلام بود که نماز را به پا داشت و در حال رکوع بخشش نمود و در همه حال خواهان خداست.

دلیل احتیاط پیامبر صلی الله علیه وآله در گرفتن بیعت

14) از جبرئیل خواستم تا مرا از رساندن این پیام به شما معاف کند زیرا می دانم که افراد پرهیزگار کم و افراد منافق زیادند و می دانم که در این میان ملامت گرانی دنبال دسیسه اند و مسخره گرانی در پی مکر و فریب اند، همان کسانی که خدا در کتابش وصفشان نموده و فرموده: «با زبان خود چیزی را می گویند که در قلب هایشان وجود ندارد و پیش خود فکر می کنند که این دورویی چیز ساده ای است در حالی که در نزد خدا بزرگ است.» [۱۱۳]


صفحه: 105


(15) وَكَثْرَةِ أَدَاهُمْ لى غَيْرَ مَرَّةٍ حَتَّى سَمَّونى أُذُنا وَ زَعَمُوا أَنِّي كَذَلِكَ لِكَثْرَةِ مُلازَمَتِهِ إِيَّايَ وَإِقْبالى عَلَيْهِ (وَهَواهُ وَ قَبُولِهِ مِنِّى حَتَّى أَنْزَلَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ فِى ذَلِكَ وَ مِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِي وَيَقولونَ هُوَ أُذُنٌ، قُلْ أُذُنُ - (عَلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ أُذُنَّ) - خَيْرِ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِالله وَ يُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ يُؤْدُونَ رَسولَ اللَّهِ لَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ).


صفحه: 106

اذیت و آزار و کنایه منافقان

(15) و همین منافقان بارها مرا آزرده اند تا جایی که نام مرا «گوش» و «زود «باور» گذاشتند و گمان کردند که هر چه دیگران گویند من باور می کنم، و به خاطر این که دیدند من همواره با علی علیه السلام هستم و به او و خواسته او توجه دارم و او نیز از من حرف شنوی دارد، آنها چنان مرا مسخره کردند که این آیه نازل شد؛ «برخی از آنان پیامبر را آزار داده و می گویند: او «گوش» است، بگو بله پیامبر شما حرف شما را می شنود چون خیرخواه شماست و به خدا ایمان دارد و اهل ایمان را تصدیق میکند و مایه رحمت و مهربانی برای مؤمنان است و کسانی که رسول خدا را اذیت می کنند گرفتار عذاب دردناک می شوند) [۱۱۴]


صفحه: 107


(16) وَلَوْشِئْتُ أَنْ أُسَمّى القائلينَ بِذَلِكَ بِأَسْمَائِهِمْ لَسَمَّيتُ وَأَنْ أُومِنَ إِلَيْهِمْ بِأَغْيَانِهِمْ لَأَوْمَأْتُ وَأَنْ أَدلَّ عَلَيْهِمْ لَدَلّلْتُ، وَلكِنِّي وَاللهِ فِي أُمورِهِمْ قَدْ تَكَرَّمْتُ.

(17) وَكُلُّ ذَلِكَ لَا يَرْضَى اللَّهُ مِنَى إِلَّا أَنْ أُبَلَغَ مَا أَنْزَلَ اللهُ إِلَيَّ ( في حَقِّ عَلِي)، ثُمَّ تَلَى: (يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلَعْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ - فِي حَقِّ عَلِى - وَانْ لَمْ تَفْعَلُ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ).


صفحه: 108

کرامت اخلاقی پیامبر صلی الله علیه وآله در اسم نبردن منافقان

16) و اگر می خواستم می توانستم نام تک تک این منافقان و اذیت کنندگان را ذکر کنم و در همین جا آن ها را نشان دهم یا مردم را راهنمایی کنم که آنان را بشناسند اما به خدا قسم درباره آنها بزرگواری می کنم و چیزی نمی گویم. [۱۱۵]

با تمام دشمنی ها باید از علی بگویی

17) با این حال خداوند از من راضی نمی شود مگر اینکه آنچه در مورد مولا علی علیه السلام بر من نازل کرده را به شما برسانم. [۱۱۶]

آن گاه پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله به این آیه را تلاوت فرمودند: «ای پیامبر! آنچه از جانب پروردگارت (در حق علی علیه السلام) بر تو نازل شده است را به مردم برسان وگر نه رسالت خدا را انجام نداده ای و البته خدا تو را از آسیب مردم نگه می دارد.»


صفحه: 109


(18) فَاعْلَمُوا مَعاشِرَ النَّاسِ ذَلِكَ فيهِ وَافْهَموهُ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللهَ قَدْ نَصَبَهُ لَكُمْ وَلِيّاً وَإِمَاماً فَرَضَ طاعَتَهُ عَلَى الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَ عَلَى التَّابِعِينَ لَهُمْ بِإِحْسانٍ، وَعَلَى الْبَادِى وَالْحاضِرِ، وَعَلَى الْعَجَمِي وَالْعَرَبِي، وَالْحُرِّ وَالْمَمْلُوكِ وَالصَّغِيرِ وَ الْكَبِيرِ، وَعَلَى الأبيضِ وَالأَسْوَدِ، وَعَلَى كُلِّ مُوَحِدٍ.

(19) ماض حُكْمُهُ، جازِ قَوْلُهُ، نافِذُ أَمْرُهُ، مَلْعونٌ مَنْ خالَفَهُ، مَرحوم مَنْ تَبِعَهُ وَصَدَّقَهُ، فَقَدْ غَفَرَ اللهُ لَهُ وَ لِمَنْ سَمِعَ مِنْهُ وَأَطاعَ لَهُ.


صفحه: 110

اطاعت امام علی بر همگان واجب است

18) ای مردم بدانید که این آیه در مورد مولا علی علیه السلام است، آن را درک کنید و بدانید که خدا او را سرپرست و صاحب اختیار و امام شما قرار داده و اطاعتش را بر تمام مهاجران و انصار و بر تمام آیندگان که به نیکی، دنباله روی مهاجران و انصارند واجب نموده است و نیز اطاعت از آن حضرت را بر تمام روستانشینان و بر عجم و عرب و آزاد و برده و کوچک و بزرگ و سفید و سیاه و بر هر یکتاپرستی واجب نموده است.

کسی که ولایت مولا را نپذیرد ملعون است

19) این حکم خدا لازم و کلامش جاری و فرمانش اجرا شدنی و قطعی است. هر کس از این فرمان سرپیچی کند ملعون است و کسی که پیروی و تصدیق کند مورد رحمت خداست، خدا کسی را که سخنان مولا علی علیه السلام را بشنود و اطاعت کند مورد آمرزش خویش قرار می دهد.


صفحه: 111

(20) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ آخِرُ مَقامٍ أَقُومُهُ فى هذا الْمَشْهَدِ، فَاسْمَعُوا وَأطيعوا وَانْقادوا لِأَمْرِ رَبِّكُمْ، فَإِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ هُوَ مَوْلاكُمْ وَإِلَهُكُمْ، ثُمَّ مِنْ دُونِهِ رَسولُهُ وَنَبِيُّهُ الْمُخاطِبُ لَكُمْ، ثُمَّ مِنْ بَعْدى عَلى وَلِيُّكُمْ وَ إمامُكُمْ بِأَمْرِ رَبَكُمْ، ثُمَّ الْإِمَامَةُ فِي ذُرِّيَّتِي مِنْ وُلْدِهِ إِلى يَوْمٍ تَلْقَوْنَ اللهَ وَرَسُولَهُ.

(21) لاحَلالَ إِلَّا ما أَحَلَّهُ اللهُ وَرَسُولُهُ وَهُمْ، وَلا حَرام إِلَّا ما حَرَّمَهُ اللهُ (عَلَيْكُمْ) وَرَسُولُهُ وَهُمْ، وَالله عَزَّوَ جَل عَرَّفَنِي الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَيْتُ بِما عَلَّمَنى رَبِّي مِنْ كِتَابِهِ وَحَلَالِهِ وَحَرَامِهِ إِلَيْهِ.


صفحه: 112

اعلام امامت امامان از نسل مولا علی علیه السلام تا قیامت

20) ای مردم! این جا آخرین جایگاهی است که در حضور شما ایستاده سخن می گویم، پس به سخنانم گوش فرا دهید و حرف مرا اطاعت کنید و به فرمان پروردگارتان گردن نهید، همانا خدای عزیز و بزرگ پروردگار شما و صاحب اختیار و معبود شماست و پس از خدا، رسولش محمد صلى الله عليه وسلم که هم اکنون در میان شما ایستاده و با شما سخن می گوید سرپرست و صاحب اختیار شماست و پس از من علی علیه السلام سرپرست و صاحب اختیار و امام شما به امر پروردگار شماست و پس از مولا علی علیه السلام تا روز قیامت که خدا و رسولش را ملاقات می کنید این امامت در فرزندان من که از نسل امام علی علیه السلام هستند قرار دارد.

دین خدا و حلال و حرام الهی را باید از امامان آموخت

21) حلالی نیست جز آن چه خدا و رسولش و امامان معصوم علیهم السلام حلال بدانند و حرامی نیست جز آن چه خدا و رسول او و امامان بر شما حرام کرده باشند و خدای عزیز حلال و حرام را به من آموخت و من نیز طبق آن چه خدا به من آموخته و در کتابش نازل نموده تمام آموخته هایم را به مولا علی علیه السلام سپردم.


صفحه: 113

(22) مَعاشِرَ النَّاسِ، مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَقَدْ أَحْصاهُ الله في، وَكُلُّ عِلْمٍ عُلِّمْتُ فَقَدْ أَحْصَيْتُهُ في إِمَامِ الْمُتَّقِينَ وَما مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَقَدْ عَلَّمْتُهُ عَلِيّاً، وَهُوَ الْإِمَامُ الْمُبِينُ الَّذى ذَكَرَهُ اللهُ في سُورَةِ يس: (وَكُلَّ شَيْءٍ أحْصَيْنَاهُ

في إمامٍ مُبين).

(23) مَعاشِرَ النَّاسِ، لَا تَضِلُّوا عَنْهُ وَلا تَنْفِرُوا مِنْهُ، وَلا تَسْتَنْكِفُوا عَنْ وَلَايَتِهِ، فَهُوَ الَّذِي يَهْدِى إِلَى الْحَقِّ وَيَعْمَلُ بِهِ، وَيُزْهِقُ الْباطِلَ وَيَنْهَى عَنْهُ، وَلا تَأْخُذُهُ في الله لَوْمَةُ لائِمٍ.

(24) أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِالله وَرَسُولِهِ (لَمْ يَسْبِقُهُ إِلَى الايمانِ بى أَحَدَّ)، وَالَّذِى فَدَى رَسُولَ اللهِ بِنَفْسِهِ، وَ الَّذى كانَ مَعَ رَسُولِ الله وَلَا أَحَدَ يَعْبُدُ اللهِ مَعَ رَسُولِهِ مِنَ الرِّجالِ غَيْرُهُ.


صفحه: 114

مولا علی علیه السلام امام مبین و آگاه به تمام دانش ها

22) ای مردم! هیچ علم و دانشی نیست مگر آن که خدا آن را در وجود من قرار داده است و تمام علومی را که خدا به من عنایت فرموده من به مولا علی علیه السلام آموختم و او امام پرهیزگاران است و هیچ علم و دانشی نیست مگر آن که من به او یاد داده ام و او همان امام آشکاری است که در سوره یس خدا از او یاد کرده و فرموده «ما علم هر چیز را در امام مبین قرار داده ایم.»

امام علی علیه السلام میزان حق و باطل

23) ای مردم! از علی رو برنگردانید و از او فاصله نگیرید و از ولایتش سرپیچی نکنید زیرا او کسی است که همه را به سوی حق هدایت می کند و به حق عمل می نماید و باطل را از بین می برد و مردم را از آن نهی می کند و در راه خدا با سرزنش سرزنش کنندگان دلسرد نمی شود.

اولین اظهارکننده ایمان و اولین نمازگزار در کنار پیغمبر صلی الله علیه وآله

(24) مولا علی علیه السلام اولین کسی است که ایمانش را به خدا و رسولش

اظهار نمود و احدی در این میان از او پیشی نگرفته و او کسی است که جان خود را فدای رسول خدا صلی الله علیه وآله کرد و همواره با من بود و در زمانی که هیچ عبادت کننده ای در کنارم نبود در کنار من خدا را عبادت می نمود، او اولین کسی است که در کنارم نماز خواند و عبادت نمود.


صفحه: 115

(25) (أوَّلُ النّاسِ صَلاةً وَأَوَّلُ مَنْ عَبَدَ الله مَعى. أَمَرْتُهُ عَنِ الله أَنْ يَنامَ فِي مَضْجَعِي، فَفَعَلَ فَادِياً لى بِنَفْسِهِ).

(26) مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضْلُوهُ فَقَدْ فَضَّلَهُ الله، وَاقْبَلُوهُ فَقَدْ نَصَبَهُ الله .

(27) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ إمَامُ مِنَ اللهِ، وَلَنْ يَتُوبَ اللهُ عَلى أَحَدٍ أَنْكَرَ وَلايَتَهُ وَلَنْ يَغْفِرَ لَهُ، حَتْماً عَلَى الله أنْ يَفْعَلَ ذَلِكَ بِمَنْ خَالَفَ أَمْرَهُ وَأَنْ يُعَذِّبَهُ عَذَاباً نُكْراً أَبَدَا الآبادِ وَدَهْرَ الدُّهور. فَاحْذَرُوا أَنْ تُخالِفوهُ. فَتَصْلُوا ناراً وَقودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ.


صفحه: 116

فداکاری مولا در شب هجرت

25) من از جانب خدا به او امر نمودم که در هنگامی که دشمنان قصد جانم کرده بودند در بسترم بخوابد و او نیز این کار را انجام داد و حاضر شد که جان خود را فدا نماید.

نصب امامت او از جانب خداست

26) ای مردم! او را برتر بدانید همان طور که خدا او را برتری بخشیده و امامت او را بپذیرید همان طور که خدا او را به امامت نصب نموده است.

توبه منکران ولایت پذیرفته نمی شود و اهل عذاب ابدی اند

27) ای مردم مولا علی علیه السلام از جانب خدا امام است و خدا هرگز توبه کسی که ولایت او را انکار کند نمی پذیرد و هرگز او را نمی آمرزد، [۱۱۷] این برنامه قطعی خدا در مورد کسی است که ولایت را نپذیرد و به يقين خدا چنین شخصی را به عذابی سخت و دردناک و جاودانه و همیشگی مبتلا می کند. پس بترسید که با مولا علی علیه السلام مخالفت کنید و در نتیجه به آتشی گرفتار شوید که هیزمش مردم و سنگ های آتشین هستند و این آتش برای کافران آماده شده است


صفحه: 117


(28) مَعاشِرَ النَّاسِ، بي وَاللهِ بَشَرَ الْأَوَّلُونَ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالْمُرْسَلينَ، وَأَنَا (وَالله) خاتَمُ الْأَنْبِياءِ وَالْمُرْسَلِينَ وَ الْحُجَّةُ عَلى جَميعِ الْمَخْلُوقينَ مِنْ أَهْلِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِينَ. فَمَنْ شَكَ فى ذَلِكَ فَقَدْ كَفَرَ كُفْرَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى وَمَنْ شَكَ فِي شَيْءٍ مِنْ قَوْلى هَذَا فَقَدْ شك في كل ما أُنْزِلَ إِلَيَّ، وَمَنْ شَكَ فِي وَاحِدٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ فَقَدْ شَكَ فِي الْكُلِ مِنْهُمْ، وَالشَاك فينا فِي النّارِ، مَعاشِرَ النَّاسِ، حَبانِي الله عَزَّ وَجَلَّ بِهِذِهِ الْفَضيلَةِ مَنْاً مِنْهُ عَلَيَّ وَإحْساناً مِنْهُ إِلَيَّ وَلَا إلَهَ إِلَّا هُوَ، أَلا لَهُ الْحَمْدُ مِنِّى أَبَدَ الْآبِدِينَ وَدَهْرَ الدّاهِرينَ وَعَلَى كُلِّ حالٍ.

(29) مَعاشِرَ النَّاسِ، فَضَلُوا عَلِيَا فَإِنَّهُ أَفْضَلُ النَّاسِ بغدى من ذكر وأنثى ما أنزل الله الرزق وبقي الخلق.


صفحه: 118

کسی که یک امام را نپذیرد تمام امامت و رسالت را نپذیرفته

28) ای مردم! به خدا قسم که پیامبران پیشین به آمدنم بشارت داده اند و به خدا که من خاتم انبیاء و پیامبران و حجت خدا بر تمام آفریده ها و اهل آسمان ها و زمین هستم و هر کس در این حقیقت شک کند مثل کافران زمان جاهلیت کافر شده است و هرکس به برخی از سخنان امروزم شک کند در تمام آنچه بر من نازل شده شک نموده است و هر کس در یکی از امامان شک کند گویا نسبت به همه آنها شک کرده و کسی که ما اهل بیت را باور نکند اهل دوزخ است.

ای مردم خدا به خاطر لطف و احسانی که به من دارد این فضیلت را به من عطا نموده است و خدایی جز او نیست، حمد و ستایشم همواره و تا ابد و در همه حال برای او جاری است.

مولا علی علیه السلام برترین آفریده خدا بعد از پیغمبر صلی الله علیه وآله

29) ای مردم! علی علیه السلام را برتر بدانید زیرا که او بعد از من و تا زمانی که آفرینش برپاست و خدای روزی اشان را فرو فرستد از تمام مردان و زنان برتر است.


صفحه: 119

(30) مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ، مَغْضُوبٌ مَغْضُوبٌ مَنْ رَدَّ عَلَى قَوْلى هذا وَلَمْ يُوافِقُهُ.

ألا إِنَّ جَبرئيل خَبَّرني عَنِ اللَّهِ تَعَالَى بِذَلِكَ وَيَقُولُ: «مَنْ عادى عَلِيّاً وَ لَمْ يَتَوَلَّهُ فَعَلَيْهِ لَعْنَى وَغَضَبى»، (وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُو الله - أَنْ تُخَالِفُوهُ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها - إِنَّ الله خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ).

(31) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ اللهِ الَّذِى ذَكَرَ في كتابه العزيز، فقال تعالى (مُخْبِراً عَمَّنْ يُخالِفُهُ): (أن تَقُولَ نَفْسُ يا حَسْرَتا عَلى ما فَرَّطْتُ في جَنْبِ الله).


صفحه: 120

منکر غدیر و ولایت ملعون است

30) ملعون است، از رحمت خدا به دور است، مورد غضب خدا و مغضوب است کسی که این سخنان مرا رد کند و موافق کلام من نباشد آگاه باشید که جبرئیل این خبر را آورده که خدا می فرماید: «هر کس که با علی علیه السلام دشمنی کند و ولایت او را نپذیرد لعنت و غضب من بر اوست.» پس هر شخصی باید بنگرد که چه برای قیامتش می فرستد، پس تقوا پیشه کنید و بترسید که با علی علیه السلام مخالفت کنید که مبادا گام هایتان بعد از استواری در مسیر حق بلغزد، قطعاً خدا به آنچه می کنید آگاه است.

مولا على علیه السلام همجوار خداست

31) ای مردم! مولا علی علیه السلام همجوار خداست که در کتاب عزیزش او را یاد نموده و در مورد مخالفان او فرموده است: «مبادا کسی در روز قیامت بگوید افسوس که درباره هم جوار خدا کوتاهی نمودم.» [۱۱۸]


صفحه: 121


(32) مَعاشِرَ النَّاسِ، تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَافْهَمُوا آيَاتِهِ وَ انْظُرُوا إِلى مُحْكَماتِهِ وَلَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَهُ، فَوَاللَّهِ لَنْ يُبَيِّنَ لَكُمْ زواجِرَهُ وَلَنْ يُوضِحَ لَكُمْ تَفْسِيَرَهُ إِلَّا الَّذِى أنَا آخِذُ بِيَدِهِ وَمُصْعِدُهُ إِلَيَّ وَشائِلُ بِعَضُدِهِ (وَرافِعُهُ بيدى)

(33) وَمُعْلِمُكُمْ : أَنَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِيُّ مَوْلاهُ، وَهُوَ عَلِيُّ بْنُ أَبي طَالِبٍ أخى وَوَصِيَى، وَمُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْزَلَها عَلَيَّ.

(34) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ عَلِيّاً وَالطَّيِّبِينَ مِنْ وُلدى (مِنْ صُلْبِهِ) هُمُ الثّقْلُ الْأَصْغَرُ، وَالْقُرْآنُ الفَقْلُ الْأَكْبَرُ، فَكُلُ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مُنْبِيُّ عَنْ صَاحِبِهِ وَمُوافِقُ لَهُ، لَنْ يَفْتَرِقا حَتَّى يَرِدا عَلَى الْحَوْضَ.


صفحه: 122

مولا على علیه السلام مفسّر حقیقی قرآن

32) ای مردم در قرآن تدبّر کنید و آیاتش را دریابید و محکماتش را بنگرید و (بدون نظر امام معصوم) از متشابهات آن پیروی نکنید، به خدا قسم کسی برای شما باطن قرآن را بیان نمی کند و تفسیرش را روشن نمی سازد مگر همین عزیزی که اکنون دستش در دست من است و من بازویش را گرفته و او را بالا آورده ام.»

من كنت مولاه فهذا على مولاه

33) اکنون برایتان اعلام میکنم که هرکس که من مولا و سرپرست اویم این علی مولا و سرپرست اوست و این علی فرزند ابی طالب علیهما السلام برادر و جانشین من است و برنامه ولایت و امامت او حکمی از جانب خداست که بر من فرو فرستاده است.

قرآن و عترت ثقلین پیامبرند

34) ای مردم! همانا علی و پاکان از فرزندانم یادگار گرانبهای کوچک تر و قرآن یادگار گرانبهای بزرگ تر من است، این دو با هم همراهند و هر یک از این دو از دیگری خبر می دهد و با هم سازگارند و هرگز از هم جدا نمی شوند تا در حوض کوثر به من برسند. [۱۱۹]


صفحه: 123


(35) أَلا إِنَّهُمْ أُمَنَاءُ اللَّهُ فِي خَلْقِهِ وَحُكَامُهُ فِي أَرْضِهِ. ألا وقد أديت.

(36) ألا وَ قَدْ بَلَّغْتُ، ألاوقَدْ أسْمَعْتُ ألاوقدْ أَوْضَحْتُ، أَلا وَإِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ وَأَنَا قُلْتُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ

(37) ألا إِنَّهُ لا «أميرَ الْمُؤْمِنينَ» غَيْرَ أخى هذا، ألا لا تَحِلُّ إِمْرَةُ الْمُؤْمِنينَ بَعْدى لاحَدٍ غَيْرِهِ

(38) ثم قال: «ايها النَّاسُ، مَنْ أَوَّلى بِكُمْ مِنْ اَنْفُسِكُمْ؟ قالوا: اللَّه وَرَسُولُهُ. فَقَالَ: أَلا من كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلى مَوْلاهُ


صفحه: 124

امنای خدا و حاکمان الهی در زمین

(35) آگاه باشید که امامان معصوم علیهم السلام امین خدا در میان مخلوقات و حاکمان الهی روی زمین هستند.

اتمام حجت پیامبر صلی الله علیه وآله بر مردم در تبلیغ امر امامت

36) آگاه باشید که من وظیفه ام را انجام داده ام، آگاه باشید که فرمان الهی را رساندم آگاه باشید که من دستور خدا را شنیدم و به خوبی برایتان بیان نمودم، به یقین آنچه خدای عزیز برایم گفت من از سوی او برایتان گفتم .

امیرالمؤمنین فقط علی علیه السلام است

37) آگاه باشید که هیچ امیرالمؤمنینی غیر از این برادرم نیست و هرگز حلال نیست که جز علی علیه السلام کسی خودش را امیرالمؤمنین بداند.

هرکه من مولای اویم این علی مولای اوست

(38) آنگاه پیامبر فرمودند: «ای مردم چه کسی بر شما از خودتان سزاوارتر است و بیشتر از خودتان بر شما ولایت دارد؟ مردم گفتند خدا و رسولش، فرمود: پس بدانید هر که من مولای اویم این علی مولای اوست.» [۱۲۰]


صفحه: 125


﴿39﴾ أَللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ.

(40) مَعاشِرَ النَّاسِ، هذا عَلِيُّ أخى وَوَصي وَوَاعى عِلْمى، وَخَليفَتى فى أُمَّتى وَ عَلَى مَنْ آمَنَ بي وَ عَلَى تَفْسِيرِ كِتابِ الله عَزَّوَجَلَّ وَالدّاعى إِلَيْهِ وَالْعَامِلُ بِمَا يَرْضَاهُ وَالْمَحارِبُ لِأَعْدائِهِ وَالْمُوالَى عَلَى طَاعَتِهِ وَالنَّاهِي عَنْ مَعْصِيَتِهِ.

(41) إِنَّهُ خَليفَةُ رَسُولِ الله وَأميرُ الْمُؤْمِنينَ وَالْإمامُ الهادى مِنَ الله وَقاتِلُ النَّاكِثينَ وَالْقاسِطينَ وَ الْمارِقِينَ بِأَمْرِ الله .


صفحه: 126

خدایا یاوران علی را یاری کن و دشمنانش را خوار فرما

39) خدایا دوستدار کسی باش که ولایت علی علیه السلام را بپذیرد و دشمن بدار کسی را که با او دشمنی کند و یار کسی باش که او را یاری کند و خوار کن کسی را که او را تنها گذارد. [۱۲۱]

برادر، وصی، جانشین پیامبر صلى الله عليه وسلم مفسر قرآن و راهنمای مردم

40) ای مردم! این علی برادر و وصی و آگاه به علم من است و او جانشین من در میان امت و ایمان آورندگان به من است و جانشین من در تفسیر کتاب خدا و دعوت کننده به سوی خدا و عمل کننده در مسیر رضای خدا و جنگ کننده با دشمنان خدا و رهبر مردم در مسیر بندگی خدا و بازدارنده آنان از نافرمانی خداست.

پیکار کننده با ناکثین و قاسطین و مارقین

41) همانا او جانشین رسول خداست و او امیرمؤمنان و امام هدایت از جانب خداست. با پیمان شکنان و رویگردانان از حق و خارج شدگان از دین پیکار می کند.


صفحه: 127


(42)» يَقُولُ الله : (ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ). بِأَمْرِكَ يَارَتِ أقولُ: اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عاداهُ (وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ) وَالْعَنْ مَنْ أَنْكَرَهُ وَاغْضِبْ عَلَى مَنْ جَحَدَ حَقَّهُ.

(43) أَللَّهُمَّ إِنَّكَ أَنْزَلْتَ الْآيَةَ فِي عَلِي وَلِيْكَ عِنْدَ تَبْيينِ ذَلِكَ وَنَصْبِكَ إِيَّاهُ لِهذَا الْيَوْمِ: (الْيَوْمَ أكْمَلْتُ لَكُمْ ِدينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً)، (وَقُلْتَ إِنَّ الدّينَ عِنْدَ اللهِ الإِسْلامُ وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ ديناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ). اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنِّي قَدْ بَلَّغْتُ.


صفحه: 128

دعا برای دوستان مولا و نفرین بر دشمنانش

42) خداوند می فرماید: «فرمان من تغییر نمی کند.» پس پروردگارا طبق فرمان تو می گویم: «خدایا دوستداران علی علیه السلام را دوست بدار و با دشمنانش دشمن باش، یاران او را یاری کن و کسانی که او را تنها می گذارند خوار فرما، کسانی که او را انکار می کنند لعنت کن و بر کسی که حق علی را منکر است غضب فرما.»

اکمال دین و اتمام نعمت و اسلام با ولایت

43) خدایا تو خود در این روز به مناسبت ولایت علی علیه السلام و انتصاب او این آیه را در شأن او نازل نموده و فرمودی «امروز دین و آیین شما را برایتان کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و راضی ام که چنین اسلامی دین شما باشد.» و فرمودی: «به یقین دین در نزد خدا تنها اسلام است.» و فرمودی: «کسی که به جز اسلام دینی را بجوید از او پذیرفته نمیشود و او در آخرت از زیانکاران و بیچارگان است.»

خدایا تو را شاهد میگیرم که پیام تو (پیرامون امامت و ولایت) را به مردم رساندم.


صفحه: 129

(44) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّمَا أَكْمَلَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ دينَكُمْ بِإِمَامَتِهِ. فَمَنْ لَمْ يَأْتُم بِهِ وَبِمَنْ يَقُومُ مَقامَهُ مِنْ وُلدى مِنْ صُلْبِهِ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ وَالْعَرْضِ عَلَى الله عَزَّوَجَلَ فَأُولئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ ( فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ) وَ فِي النَّارِهُمْ خَالِدُونَ لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلا هُمْ يُنْظَرُونَ).

(45) مَعاشِرَ النَّاسِ، هذا عَلِيُّ، أَنْصَرُكُمْ لى وَأَحَقُكُمْ بي وَأَقْرَبُكُمْ إِلَيَّ وَأَعَزُكُمْ عَلَيَّ، وَالله عَزَّ وَجَكَ وَأَنَا عَنْهُ راضيان.


صفحه: 130

تمام اعمال انسان بدون ولایت باطل است و مورد نظر خدا نیست

44) ای مردم! خداوند عزیز دین شما را با امامت علی علیه السلام تکمیل کرد، پس کسی که از او و فرزندان من از نسلش که تا قیامت و رسیدن به محضر خدا جانشینان او هستند پیروی نکند و امامتشان را نپذیرد تمام اعمالش در دنیا و آخرت از بین می رود، چنین کسانی تا ابد در آتش خواهند بود و هرگز از عذاب آن ها کاسته نمی شود و آن ها مورد لطف و نظر خدا واقع نمی شوند.

مولا علی علیه السلام عزیزترین عزیز رسول خداست

45) ای مردم! این علی علیه السلام یاورترین، سزاوارترین نزدیک ترین و عزیزترین شما نزد من است. خدای عزیز و من از او راضی هستیم.


صفحه: 131

(46) وَما نَزَلَتْ آيَةُ رِضاً ( فى الْقُرْآنِ ) إِلَّا فِيهِ، وَما خاطَبَ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَّا بَدَأْ بِهِ، وَلَا نَزَلَتْ آيَةُ مَدْجِ فِي الْقُرْآنِ إِلَّا فِيهِ، وَلَا شَهِدَ اللَّهِ بِالْجَنَّةِ فِي هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنْسانِ إِلَّا لَهُ، وَلا أَنْزَلَها فِي سِواهُ وَلَا مَدَحَ بِها غَيْرَهُ.

(47) مَعاشِرَ النَّاسِ، هُوَ ناصِرُ دين الله والمجادِلُ عَنْ رَسُولِ الله وَهُوَ التَّقى النَّقِى الْهَادِي الْمَهْدِى.

(48) نَبِيُّكُمْ خَيْرُنَى وَوَصِيُّكُمْ خَيْرُ وَصِي (وَ بَنُوهُ خَيْرُ الْأَوْصِياء).

مَعاشِرَ النَّاسِ، ذُرِّيَّةُ كُلِ نَبِي مِنْ صُلْبِهِ، وَذُرِّيَّتى مِنْ صُلْبِ (أميرِ الْمُؤْمِنينَ) عَلَيَّ.


صفحه: 132

قرآن در مدح و ستایش امام علی علیه السلام نازل شده است

46) هیچ آیه ای پیرامون رضا و خشنودی خدا در قرآن نیست مگر که علی بن ابیطالب علیهما السلام در آن است، هیچ جا خدا در قرآن یاد از اهل ایمان نکرده مگر این که علی علیه السلام در رأس و سردمدار مؤمنان است هیچ آیه ای که محتوایش مدح و ستایش باشد نازل نشده مگر این که در شأن علی علیه السلام است، در سوره «هل أتی» خدا گواهی به بهشت نداده مگر برای او و آن را در مورد غیر او نازل نکرده و به وسیله آن غیر او را نستوده است. [۱۲۲]

یار دین و پیامبر و هدایت گری الهی

47) ای مردم علی علیه السلام یاردین خدا و مدافع رسول خداست، او پرهیزگاری پاک و هدایتگری هدایت شده از جانب خداست.

بهترین پیامبر و بهترین امامان

48) پیامبر شما بهترین پیامبر و جانشین او در میان شما بهترین جانشین و فرزندانش بهترین امامان اند ای مردم فرزندان پیامبران از نسل آنان اند ولی فرزندان من از نسل امیرالمؤمنین مولا علی علیه السلام است.


صفحه: 133


(49) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ إِبْلِيسَ أَخْرَجَ آدَمَ مِنَ الْجَنَّةِ بِالْحَسَدِ، فَلا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبِطَ أَعْمَالُكُمْ وَتَزِلَّ أقدامُكُمْ، فَإِنَّ آدَمَ أُهْبِطَ إِلَى الْأَرْضِ بِخَطِيئَةٍ وَاحِدَةٍ، وَهُوَ صَفْوَةُ الله عَزَّ وَجَلَّ، وَكَيْفَ بِكُمْ وَأَنْتُمْ أَنْتُمْ وَمِنْكُمْ أَعْداءُ الله

(50) ألا وَإِنَّهُ لا يُبْغِضُ عَلِيّاً إلَّا شَقِى، وَلا يُوالى عَلِيّاً إلَّا تَقِى، وَلَا يُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مُؤْمِنٌ مُخْلِصُ.


صفحه: 134

حسادت به امام علی علیه السلام را باطل کننده اعمال آدمی

49) ای مردم! ابلیس با حسادت خود آدم را از بهشت بیرون راند، مبادا شما به مولا علی علیه السلام حسادت ورزید که این کار باعث می شود تمام اعمال شما نابود شود و پاهایتان بلغزد. همانا آدم به خاطر یک خطا به زمین هبوط کرد در حالی که او برگزیده خدا بود، شما که پیامبر نیستید و انسانی معمولی هستید مبادا خطا کنید و من می دانم که در میان شما برخی دشمن خدا هستند. [۱۲۳]

دوست على علیه السلام مؤمن با تقوا است و دشمنش بدبخت جنایتکار

50) به شما هشدار می دهم که بدانید با مولا علی علیه السلام دشمنی نمی کند مگر انسان بدبخت جنایتکار و مولا علی علیه السلام را دوست نمی دارد مگر انسان با تقوا و پرهیزگار و به او ایمان نمی آورد مگر شخص مؤمن با اخلاص.


صفحه: 135


﴿51﴾ وَفِى عَلَيَّ وَاللهِ نَزَلَتْ سُورَةُ الْعَصْرِ: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ، وَالْعَصْرِ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ) (إِلا عَليّا الَّذِي آمَنَ وَرَضِيَ بِالْحَقِّ وَالصَّبْرِ).

(52) مَعاشِرَ النَّاسِ، قَدِ اسْتَشْهَدْتُ اللهِ وَبَلَّغْتُكُمْ رِسالَتى وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ.

(53) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِتَّقُوا الله حَقَّ تُقَاتِهِ وَلا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ).

(54) مَعاشِرَ النّاسِ، (آمِنُوا بِالله وَرَسُولِهِ وَالنَّورِ الَّذِى أُنْزِلَ مَعَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَظْمِسَ وَجُوهَا فَتَرُدَّها عَلى أدْبارِها أَو نَلْعَنَهُمْ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ).


صفحه: 136

سوره عصر در مورد امام علی علیه السلام است

51) به خدا سوره عصر در مورد علی علیه السلام نازل شده و فرموده است: «به نام خداوند بخشنده مهربان، سوگند به زمانه، که انسان در ضرر و زیان است مگر کسانی که ایمان آورده و عمل نیکو انجام دهند و یکدیگر را به حق و بردباری سفارش نمایند.» آگاه باشید که منظور از «إلّا الّذین آمنوا» علی علیه السلام است. او همان مؤمنی است که به حق رضاست و تمام وجودش صبر و بردباری است.

ولایت حقیقت رسالت است

52) ای مردم! خدا را گواه می گیرم که رسالت خود را به شما رساندم و بر پیامبر چیزی جز تبلیغ آشکار نیست. [۱۲۴]

نمیرید مگر مسلمان واقعی

53) ای مردم! تقوا پیشه کنید و از خدا آن طور که شایسته است حساب ببرید و نمیرید مگر مسلمان واقعی.

عذابی دردناک برای منکران ولایت

54) ای مردم! به خدا و پیامبرش و نوری که با او فرستاده شده ایمان بیاورید پیش از آن که چهره های شما را نابود و وارونه کنیم یا شما را همچون اصحاب شنبه (یهودیان اهل نیرنگ) از رحمت خود دور سازیم.


صفحه: 137


(55) (بالله ما عنى بِهِذِهِ الْآيَةِ إِلَّا قَوْماً مِنْ أَصْحابي أَعْرِفُهُمْ بِأَسْمائِهِمْ وَأَنِّسابِهِمْ، وَقَدْ أُمِرْتُ بِالصَّفْحِ عَنْهُمْ فَلْيَعْمَلْ كُلُّ امْرِي عَلَى مَا يَجِدُ لِعَلِيَّ فِي قَلْبِهِ مِنَ الْحُبّ وَالْبُغْضِ).

(56) مَعاشِرَ النَّاسِ النُّورُ مِنَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ مَسْلُوك في، ثُمَّ فى عَلِيِّ بْنِ أَبي طَالِبٍ، ثُمَّ فِي النَّسْلِ مِنْهُ إِلَى الْقائِمِ الْمَهْدِى الَّذِى يَأْخُذُ بِحَقِّ الله وَبِكُلِ حَقَّ هُوَ لَنا لِأَنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ قَدْ جَعَلَنا حُجَّةً عَلَى الْمُقَصِّرِينَ وَالْمَعَانِدِينَ وَالْمَخَالِفِينَ وَالْحَائِينَ وَالْآثِمِينَ وَ الظَّالِمِينَ وَالْعَاصِمِينَ مِنْ جَمِيعِ الْعالَمينَ.

(57) مَعاشِرَ النَّاسِ، أُنْذِرُكُمْ أنّى رَسُولُ الله قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِي الرُّسُلُ أَفَإِنْ مِتُّ أَوْ قُتِلْتُ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ؟ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِى الله الشَّاكِرِينَ (الصَّابِرِينَ).


صفحه: 138

پیامبر از نیت منافقان آگاه است، میزان اعمال محبت مولاست

55) به خدا قسم که مقصود خدا از این آیه گروهی از اصحاب من هستند که من نام و نشان و نسبشان را می شناسم ولی مأمورم که پرده پوشی کنم و رسوایشان نسازم، پس هر کس باید بداند که در دلش نسبت به علی علیه السلام چگونه است و اعمالش را بر اساس همین مهر و کین پیش برد.

نور خدا و پیامبر صلی الله علیه وآله در وجود مولا علی علیه السلام تا حضرت مهدی ارواحنا فداه

56) ای مردم! نور از سوی خدای عزیز در جان من قرار گرفته که پس از من در وجود علی بن ابی طالب علیه السلام و پس از او در نسل او تا حضرت مهدی قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف ادامه دارد، همان امامی که حق خدا و تمام حقوق ما را از غاصبین می ستاند، زیرا که خدای عزیز ما را تا روز قیامت بر گنه کاران، دشمنان کینه توز، مخالفان، خائنان، گنه کاران، ستمکاران و غاصبان در همه عالم حجت قرار داده است.

انکار ولایت و امامت یعنی برگشت به زمان جاهلیت

57) ای مردم! شما را هشدار می دهم که من رسول خدا به سوی شما هستم و پیش از من نیز پیامبرانی آمده اند، حال اگر بمیرم یا کشته شوم آیا شما به زمان جاهلیت برمی گردید؟! و کسی که به گذشته جاهلی خود برگردد هرگز به خدا زیان نمی رساند و خدا به زودی در قیامت پاداش شاکران صبور را خواهد داد.


صفحه: 139

(58) ألا وَإِنَّ عَلِيّاً هُوَ الْمَوْصُوفُ بِالصَّبْرِ وَ الشُّكْرِ. ثُمَّ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدِى مِنْ صُلْبِهِ.

(59) مَعاشِرَ النَّاسِ، لا تَمُنُّوا عَلَيَّ بِإِسْلامِكُمْ، بَلْ لا تَمُنُّوا عَلَى اللهِ فَيُحْبِطَ عَمَلَكُمْ وَيَسْخَطَ عَلَيْكُمْ وَ يَبْتَلِيَكُمْ بِشُواطٍ مِنْ نَارٍوَنُحَاسٍ إِنَّ رَبَّكُمْ لَبِا الْمِرْصَادِ.

(60) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ سَيَكُونُ مِنْ بَعْدِى أَتَمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ لَا يُنْصَرُونَ. مَعَاشِرَ النّاسِ، إِنَّ الله وَأَنَا بَريئانِ مِنْهُمْ.

(61) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُمْ وَأَنْصارَهُمْ وَأَتْبَاعَهُمْ وَ أشياعَهُمْ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِرِينَ.


صفحه: 140

کمال صبر و شکر دو ویژگی اهل بیت علیهم السلام

58) آگاه باشید که علی علیه السلام هم صابر است و هم شکرگزار، و پس از او فرزندان من که از نسل او هستند این چنین اند.

اسلام خود را به رخ نکشید و بر خدا منّت نگذارید

59) ای مردم! اسلام خودتان را به رخ نکشید و بر خدا منت ننهید

که در این صورت خدا بر شما خشمناک می شود و گرفتار عذابی از جانب خدا خواهید شد و بدانید که خدا همواره شما را زیر نظر دارد.

اشاره به رهبران دروغین و غاصبان حق امام

60) ای مردم! پس از من رهبرانی می آیند که مردم را به سوی آتش جهنم می کشانند و روز قیامت یاوری ندارند. ای مردم قطعاً خدای تعالی و من از چنین رهبرانی بیزاریم .

بدترین جای جهنم برای غاصبان جایگاه ولایت و امامت است

61) ای مردم! این افراد و یاران و پیروان و ادامه دهندگان راهشان در پایین ترین جایگاه دوزخ قرار دارند و چه بد جایگاهی برای متکبّران است .


صفحه: 141

(62) أَلا إِنَّهُمْ أَصْحابُ الصَّحِيفَةِ، فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ في صَحيفَتِهِ !!


صفحه: 142

خبردادن پیامبر از طومارنویسان و فتنه گران

62) آگاه باشید که این افراد همان اصحاب صحیفه اند که (در مخالفت با امام علی علیه السلام) طومار می نویسند، پس هر کدام از شما در صحیفه خویش بنگرد (که آیا جزء آنان هست یا نیست.) [۱۲۵]


صفحه: 143


(63) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنِّي أَدَعُها إمامَةً وَ وِراثَةً (في عَقِبِي إِلى يَوْمِ الْقِيَامَةِ)، وَقَدْ بَلَّغْتُ ما أُمِرْتُ بِتَبْلِيغِهِ حُجَّةً عَلَى كُلِّ حاضِرِ وَ غائبِ وَعَلَى كُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ شَهِدَ أَوْ لَمْ يَشْهَدْ وُلِدَ أَوْ لَمْ يُولَدٌ،

(64) فَلْيُبَلِغِ الْحاضِرُ الْغَائِبَ وَالْوالِدُ الْوَلَدَ إلى يَوْمِ الْقِيامَةِ.

(65) وَسَيَجْعَلُونَ الْإِمَامَةَ بَعْدَى مُلْكاً وَاغْتِصاباً ألا لَعَنَ اللهُ الْغَاصِبينَ وَالْمُعْتَصِبينَ، وَعِنْدَها سَنَفْرُغُ لَكُمْ أَيُّهَا الثَّقَلانِ فَيُرْسَلُ عَلَيْكُما شُواظٌ مِنْ نارٍوَ نُحاسُ فَلا تَنْتَصِرانِ.


صفحه: 144

امامت تا روز قیامت برای دوازده امام معین شده

63) ای مردم اکنون جانشینی خود را تا قیامت به صورت امامت و وراثت در نسل خود به جا می گذارم و تأکید می کنم که من هر آنچه در رساندن و تبلیغ امر ولایت وظیفه داشتم به شما رساندم به طوری که بر هر شخص حاضر یا غایب و بر هر شاهد و غیر شاهدی و بر هرکس که تا الآن متولد شده یا بعداً به دنیا خواهد آمد حجت تمام شده است.

تبلیغ امامت و ولایت بر همگان واجب است به خصوص بر والدین نسبت به فرزندان

64) پس لازم است که حاضران به غائبان و صاحبان فرزند به فرزندانشان تا روز قیامت حقیقت امامت و ولایت را بازگو کنند.

خبردادن پیامبر صلی الله علیه وآله به غصب ولایت

65) و به زودی امامت بعد از من را غصب نموده و آن را تبدیل به پادشاهی می کنند، پس لعنت خدا بر غصب کنندگان و چپاول گران! البته به زودی به حساب جن و انس رسیدگی می کنیم و شعله های آتش را بر گنه کارانشان فرود می آوریم که در آن حال یاوری نخواهید داشت.


صفحه: 145

(66) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ الله عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَكُنْ لِيَذَرَكُمْ عَلى ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَميزَ الْخَبيثَ مِنَ الطَّيِّبِ، وَما كانَ الله لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ.

(67) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ ما مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا وَالله مُهْلِكُها بِتَكْذيبِها قَبْلَ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَمُمَلِكُهَا الْإِمَامَ الْمَهْدِى وَالله مُصَدِّقُ وَعْدَهُ.

(68) مَعاشِرَ النَّاسِ، قَدْ ضَلَّ قَبْلَكُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ، وَالله لَقَدْ أَهْلَكَ الْأَوَّلِينَ، وَهُوَ مُهْلِكُ الْآخِرينَ.

قالَ الله تَعالى: (أَلَمْ نُهْلِكِ الْأَوَّلِينَ، ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْآخِرينَ، كَذَلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ، وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ).


صفحه: 146

امتحان ولایت، جداکننده خوبان و بدان

66) ای مردم همانا خداوند عزیز شما را به حال خود رها نخواهد کرد تا (با امتحان هایی پیرامون امامتان) خوب و بد را از هم جدا کند و البته (او خوب و بد را می شناسد ولی) شما را به اسرار غیب آگاه نمی کند.

وعده خداست که جهان در اختیار امام زمان علیه السلام قرار گیرد

67) ای مردم خداوند تا قیامت هیچ سرزمینی را نابود نمی نماید مگر به خاطر این که حقیقت را تکذیب می کنند ولی سرانجام زمین در اختیار حضرت مهدی علیه السلام قرار خواهد گرفت و این وعده خداست و خدا قطعاً وعده خود را عملی خواهد کرد.

هلاکت برای کسی است که حقیقت (امامت و ولایت) را انکار کند

68) ای مردم! به تحقیق که بیشتر پیشینیان در گذشته گمراه شدند و خدا آنان را هلاک نمود و آیندگان نیز اگر به همین روش عمل کنند هلاک خواهند شد. همان طور که در قرآن فرموده است: «آیا انسان های پیشین را هلاک نکردیم؟ و در پی آن ها آیندگان را، ما با گنه کاران این چنین برخورد می کنیم، پس در روز قیامت وای به حال کسانی که حقایق را تکذیب می کنند.»


صفحه: 147

(69) مَعاشِرَ النّاسِ، إِنَّ اللهَ قَدْ أَمَرَني وَنَهاني، وَقَدْ أمَرْتُ عَلِيّاً وَنَهَيْتُهُ. فَعِلْمُ الْأَمْرِ وَ النَّهى لَدَيْهِ، فَاسْمَعُوا لِاَمْرِهِ تَسْلَمُوا وَأَطِيعُوهُ تَهْتَدُوا وَانْتَهُوا لِنَهْبِهِ تَرشُدُوا، صيرُ وا إلى مُرادِهِ وَلا تَتَفَرَّقُ بِكُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبِيلِهِ.

﴿70﴾ مَعاشِرَ النَّاسِ، أَنَا صِراط الله الْمُسْتَقِيمُ الَّذِى أَمَرَكُمْ بِاتِّباعِهِ، ثُمَّ عَلِيٌّ مِنْ بَعْدى. ثُمَّ وُلدى مِ-نْ صُلْبِهِ أَئِمَّةُ (الْهُدى)، يَهْدُونَ إِلَى الْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ.


صفحه: 148

سلامتی و رشد و هدایت در اطاعت از ولایت مولا علی علیه السلام

69) ای مردم! خدا مرا به اموری امر نموده و از برخی امور نهی نموده است و من تمام این امر و نهیها را به حضرت علی علیه السلام سپردم، پس دانش این امر و نهی ها همه در نزد علی علیه السلام است، پس اوامر او را گوش کنید تا سلامت بمانید و اطاعتش کنید تا هدایت یابید و از آنچه نهی می کند خودداری کنید تا رشد کنید و در جهتی که مقصود اوست حرکت کنید و هرگز راه های انحرافی شما را از مسیر او جدا نکند.

صراط مستقیم یعنی صراط پیامبر صلی الله علیه وآله و امامان علیهم السلام

70) ای مردم! من صراط مستقیم خدا هستم، همان صراطی که خدا شما را به پیروی از آن امر کرده و پس از من مولا علی علیه السلام صراط مستقیم است و پس از او فرزندان من از نسل او صراط مستقیم اند که تمامی امامان هدایت هستند و مردم را به سوی حق هدایت می کنند و به حق دادگری می نمایند.


صفحه: 149

(71) ثُمَّ قَرَأَ: «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمينَ * اَلرَّحْمنِ الرَّحِيمِ * مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ * إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ * اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِراطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلا الضّالِّينَ وَقالَ: فِي نَزَلَتْ وَفِيهِمْ (وَالله) نَزَلَتْ، وَلَهُمْ عَمَّتْ وَإِيَّاهُمْ خَصَتْ

(72) أُولئك أوْلِياءُ اللَّهُ الَّذِينَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

(73) أَلا إِنَّ حِزْبَ الله هُمُ الْغَالِبُونَ. أَلا إِنَّ أَعْداتَهُم هُمُ السُّفَهَاءُ الْغَاوُونَ إِخْوانُ الشَّياطينِ يوحى بَعْضُهُمْ إلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُروراً.


صفحه: 150

سوره حمد در مورد اهل بیت علیهم السلام و صراط آنان است

71) آنگاه پیامبر عزیز سوره حمد را قرائت نمود و فرمود: «به نام خداوند بخشنده مهربان، حمد و ستایش از آن خدایی است که پروردگار جهانیان است خدایی که بخشنده و مهربان است، او که مالک روز قیامت است، خدایا! تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم، ما را به راه راست هدایت کن، راه آنان که به ایشان نعمت بخشیده ای، نه راه کسانی که بر آنها خشم نموده ای و نه راه گمراهان». و آنگاه ادامه داد و فرمود: «به خدا که این سوره درباره من و امامان پس از من نازل شده است و آنها را در برگرفته و به آن ها اختصاص دارد.»

اهل بیت علیهم السلام همان اولیاء خدا هستند که بیم و اندوهی ندارند

72) آن ها همان دوستان خدا هستند که بیم و اندوهی ندارند و حزب خدا هستند که پیروز و برترند.

دشمنان امامان دست های شیطان اند

73) آگاه باشید که دشمنان امامان، افراد نادان و گمراهی هستند که برادر شیاطین هستند و برای گمراهی مردم افکار مسموم خود را به یکدیگر القاء می کنند .


صفحه: 151

(74) ألا إِنَّ أَوْلِياتَهُمُ الَّذِينَ ذَكَرَهُمُ الله في كِتابِهِ، فَقالَ عَزَّ وَجَلَّ: (لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِالله وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حادَ الله وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاتَهُمْ أو أَبْناتَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ، أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِرْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُون).

(75) أَلا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الْمُؤْمِنونَ الَّذِينَ وَصَفَهُمُ الله عَزَّ وَجَل فَقالَ: (الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ).


صفحه: 152

شیعه واقعی، دشمنان ولایت را دوست نمی دارد

74) آگاه باشید که خداوند در کتاب خود از دوستان امامان این چنین یاد کرده و فرموده: «هرگز در میان کسانی که به خدا و روز قیامت ایمان دارند کسی را نمی یابی که دشمنان خدا و رسولش را دوست بدارند ولو این افراد پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشانشان باشند، این ها همان کسانی اند که خدا در دل هایشان حقیقت ایمان را نگاشته و با روحی از جانب خود تأییدشان کرده و آن ها را وارد بهشت هایی می کند که از زیر درختانش نهرها جاری است، خداوند از آن ها راضی و خشنود است و آن ها نیز از خدا خشنودند، آنها حزب خدا و رستگاران حقیقی اند.»

پیروان امامان ایمان خود را با ظلم و ستم، خراب نمی کنند

(75) آگاه باشید پیروان امامان همان مؤمنانی هستند که خدای عزیز آن ها را چنین توصیف نموده و فرموده است: «کسانی که ایمان آورده و ایمانشان را با ظلم و ستم نیالودند در امن و امان الهی و در مسیر هدایت اند.»


صفحه: 153

(76) (ألا إِنَّ أَوْلِيائَهُمُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَرْتابوا).

(77) ألا إِنَّ أَوْلِياتَهُمُ الَّذِينَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ بِسَلام ،آمِنينَ، تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ بِالتَّسْلِيمِ يَقُولُونَ: سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلوها خالِدِينَ.

(78) ألا إنَّ أوْلِياتَهُمْ، لَهُمُ الْجَنَّةُ يُرْزَقونَ فيها بِغَيْرِ حِسابٍ. أَلا إِنَّ أَعْداتَهُمُ الَّذِينَ يَصْلَونَ سَعيراً.

(79) أَلا إِنَّ أَعْداتَهُمُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ لِجَهَنَّمَ شَهِيقاً وَ هِي تَفورُ وَ يَرَوْنَ لَهَا زَفيراً.


صفحه: 154

پیروان امامان اهل تردید و انکار نیستند

76) آگاه باشید که پیروان امامان کسانی هستند که ایمان آورده و تردید و انکاری ندارند.

ورود شیعیان و پیروان امامان به بهشت

77) آگاه باشید که پیروان امامان کسانی هستند که با آرامش کامل و با سلام و تحیات وارد بهشت می شوند و فرشتگان نیز با سلام و درود آنها را ملاقات می کنند و به آنها می گویند: «سلام و درود بر شما باد که از آلودگی ها پاک گشتید، پس وارد بهشت شوید و تا ابد بمانید.»

بهشت و روزی بی حساب برای پیروان امامان

78) آگاه باشید که پیروان امامان صاحبان بهشتند و خدا آنان را بدون حساب روزی میدهد.

عذاب جهنم برای دشمنان امامان

79) و اما آگاه باشید که دشمنان امامان کسانی اند که در آتش وارد می شوند و آنان کسانی اند که غرّش شعله های جهنم را در حالی که شعله می کشد می شنوند و زبانه کشیدن آتش را می بینند.


صفحه: 155

(80) ألا إِنَّ أَعْداتَهُمُ الَّذِينَ قالَ الله فيهِمْ: (كَلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةً لَعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِنَ النَّارِ قَالَ لِكُلِّ ضِعْفُ وَلَكِنْ لَا تَعْلَمُونَ).

(81) أَلا إِنَّ أَعْداتَهُمُ الَّذِينَ قَالَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: (كُلَّما أُلْقِي 156 فيها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَلَمْ يَأْتِكُمْ نَذِيرٌ، قالوا بَلى قَدْ جاءَنا نَذِيرُ فَكَذَّبْنا وَقُلنا ما نَزَّلَ اللهُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِي ضَلالٍ كَبِيرٍ، وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ، فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِيرِ).


صفحه: 156

دشمنان امامان در جهنم خود را لعن می کنند

80) آگاه باشید که دشمنان امامان کسانی اند که خداوند در مورد آنان فرموده است: «هر زمان گروهی وارد جهنم می شوند رفقای خود را لعنت می کنند و هنگامی که همه آن گروه ها در جهنم می افتند پسینیان با اشاره به پیشینیان خود گویند: «خدایا این ها ما را گمراه کردند پس عذاب آن ها را از آتش دوبرابر کن و خدا می فرماید: برای هر دو گروهتان عذابی دو چندان خواهد بود ولی شما نمی دانید.»

دشمنان ولایت، حرف حق را نمی شنوند و تعقل نمی کنند

81) آگاه باشید که دشمنان امامان کسانی اند که خدای عزیز پیرامون آن ها فرموده است: «هر گروه از آنان که در دوزخ می افتند، نگهبانان دوزخ از آنان می پرسند مگر برای شما راهنمایی نیامد؟ می گویند: بله آمد ولی ما او را تکذیب نموده و گفتیم: خدا چیزی نازل نکرده و شما در گمراهی بزرگی هستید. و نیز می گویند: اگر ما حرف حق را می شنیدیم و اندیشه می کردیم الآن در میان دوزخیان نبودیم، پس به گناه خویش اعتراف می کنند و از رحمت خدا دورند.


صفحه: 157

(82) ألا إنَّ أوْلِياتَهُمُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرُ كَبِيرٌ.

(83) مَعاشِرَ النَّاسِ، شَتَانَ مَا بَيْنَ السَّعِيرِ وَ الْأَجْرِ الكبير.

(84) مَعاشِرَ النَّاسِ، عَدُوُّنا مَنْ ذَمَّهُ الله وَلَعَنَهُ، وَوَلِيُّنا (كُلُّ) مَنْ مَدَحَهُ الله وَأَحَبَّهُ.

(85) مَعاشِرَ النّاسِ، أَلا وَإِنّى (أنا) النَّذِيرُ وَ عَلِيُّ الْبَشير.

(مَعاشِرَ النَّاسِ)، أَلا وَإِنِّي مُنْذِرُ وَ عَلِيُّ هَادٍ.

مَعاشِرَ النّاس (ألا) وَإِنّى نَبِيٌّ وَعَلِيٌّ وَصِتي.


صفحه: 158

پیروان امامان خداترسند

82) آگاه باشید که پیروان امامان کسانی هستند که در نهان از پروردگار خویش می ترسند و برای آنان آمرزش و پاداشی بزرگ خواهد بود.

فاصله جایگاه دشمنان امامان و دوستان آن ها

83) ای مردم! چقدر فاصله است بین شعله های دوزخ و سعیر تا بهشت و پاداش کبیر؟

دشمن اهل بیت علیهم السلام نفرین شده است و دوست آن ها محبوب خداست

84) ای مردم! دشمن ماکسی است که خدا او را نکوهش کرده و لعنت نموده است و دوست و پیرو ماکسی است که خدا او را ستوده و دوست می دارد.

من هشداردهنده ام و علی علیه السلام بشارت دهنده

85) ای مردم! من هشداردهنده ام و علی علیه السلام بشارت دهنده! من بیم دهنده ام و علی علیه السلام هدایت کننده، من پیامبرم و علی علیه السلام وصی من است.


صفحه: 159

(86) (مَعاشِرَ النَّاسِ، أَلا وَإِنّى رَسولُ وَعَلِيُّ الْإِمام و الْوَصِيُّ مِنْ بَعْدِى، وَالْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ. أَلا وَإِنّى وَالِدُهُمْ وَهُمْ يَخْرُجُونَ مِنْ صُلْبِهِ).

(87) ألا إنَّ خاتِمَ الْأَيْمَةِ مِنَّا الْقائِمُ الْمَهْدِى.

(88) أَلا إِنَّهُ الظَّاهِرُ عَلَى الدِّينِ.

(89) أَلا إِنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظَّالِمِينَ. أَلَا إِنَّهُ فَاتِحُ الْحُصُونِ وَهادِمُها.

(90) أَلا إِنَّهُ غالِبُ كُلِ قَبيلَةٍ مِنْ أَهْلِ الشِّرْكِ وَ هاديها.


صفحه: 160

امامان از نسل علی علیه السلام هستند

86) ای مردم! من رسول خدا هستم و علی علیه السلام امام و وصی پس از من است و امامان پس از او فرزندان او هستند، من پدر آنان و ایشان از نسل علی علیه السلام هستند.

معرفی امام زمان روحی فداه در خطبه غدیر

آخرین امام از اهل بیت علیهم السلام

87) آگاه باشید که آخرین امام نیز از ما اهل بیت است و او حضرت قائم امام مهدی علیه السلام است که صلوات خدا بر او باد .

جهانی شدن دین اسلام توسط امام زمان علیه السلام

88) آگاه باشید که او دین اسلام را بر تمام ملت ها و ادیان پیروز می سازد.

نابودی ظالمان و ستمگران به دست امام زمان علیه السلام

89) آگاه باشید که او از ظالمان و ستمکاران انتقام می گیرد و تمام دژهای ظلم و ستم را فتح نموده و ویران می کند.

پیروزی بر مشرکان و هدایت آنان توسط امام زمان علیه السلام

90) آگاه باشید که او بر تمام مشرکان پیروز شده و آنها را هدایت می کند.


صفحه: 161

(91) ألا إِنَّهُ الْمُدْرِكُ بِكُلِ ثارِ لا ولياء الله .

أَلا إِنَّهُ النَّاصِرُ لِدين الله .

(92) أَلَا إِنَّهُ الْغَرَافُ مِنْ بَحْرٍ عَمِيقٍ.

(93) أَلا إِنَّهُ يَسِمُ كُلَّ ذِى فَضْلٍ بِفَضْلِهِ وَكُلَّ ذى جَهْلٍ بِجَهْلِهِ.

(94) أَلا إِنَّهُ خِيَرَةُ الله وَمُخْتارُهُ.

(95) الا إله وارث كل على والمحيط بكل فهم.

(96) أَلا إِنَّهُ الْمُخْبِرُ عَنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَ وَالْمُشَيَدُ لِأَمْرِ آياته.


صفحه: 162

امام زمان علیه السلام منتقم خون مظلومان و یاور دین خدا

91) آگاه باشید که او خون خواه تمام اولیاء خدا و یاور دین خداست

امام زمان علیه السلام دریای علم و رحمت خدا

92) آگاه باشید که او باران رحمت خدا و رودباری بزرگ از دریایی عمیق است

درجه دادن به افراد به اندازه فضیلت و ارزش آنان در حکومت امام زمان علیه السلام

93) آگاه باشید که او هر صاحب هنری را به اندازه ارزش هنر او و هر شخص ناآگاهی را به قدر نادانی اش درجه می دهد.

امام زمان علیه السلام برگزیده و منتخب خدا

94) آگاه باشید که او برگزیده خدا و انتخاب شده اوست.

امام زمان علیه السلام وارث تمام علوم

95) آگاه باشید که او وارث هر علم و دانشی است و به هر فهم و اندیشه ای احاطه دارد.

امام زمان علیه السلام سخنگوی خدا و به پادارنده آیات او

96) آگاه باشید که او هرچه بگوید از جانب خداست و او به پادارنده امور الهی و آیات اوست.


صفحه: 163

(97) ألا إِنَّهُ الرَّشيدُ السَّديدُ.

(98) أَلَا إِنَّهُ الْمُفَوَّضُ إِلَيْهِ.

(99) ألا إِنَّهُ قَدْ بَشَرَبهِ مَنْ سَلَفَ مِنَ الْقُرُونِ بَيْنَ يَدَيْهِ.

(100) ألا إِنَّهُ الْباقِ حُجَّةً وَلا حُجَّةَ بَعْدَهُ

( 101) وَلَا حَقَّ إِلَّا مَعَهُ وَلا نُورَ الَّا عِنْدَهُ.

(102) ألا إِنَّهُ لا غالِبَ لَهُ وَلا مَنْصُورَ عَلَيْهِ.


صفحه: 164

امام زمان علیه السلام رشید و استوار

97) آگاه باشید که او شخصیتی پیش رونده و استوار و محکم است.

امام زمان علیه السلام صاحب اختیار جهانیان

98) آگاه باشید که خدا اختیار امور جهانیان را به او سپرده است.

انبیاء گذشته مژده ظهور امام زمان علیه السلام را داده اند

99) آگاه باشید که پیشینیان از قرن ها پیش ظهور او را مژده داده اند.

امام زمان علیه السلام آخرین حجت که پس از او حجتی نخواهد آمد

100) آگاه باشید که او آخرین حجّت باقیمانده خداست و بعد از او حجتی نخواهد آمد.

امام زمان علیه السلام نور خدا و طریق حق

101) حق و حقیقتی نیست مگر این که با اوست و نور و فروغی نیست مگر این که از اوست.

امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را شکستی نیست و بر همگان پیروز است

102) آگاه باشید که هیچ کس بر او پیروز نمی شود و هر که با او درافتد یاری نمی گردد.


صفحه: 165

(103) أَلا وَإِنَّهُ وَليُّ اللهِ فى أَرْضِهِ، وَحَكَمُهُ فى خَلْقِهِ، وَأَمِينُهُ فِي سِرِهِ وَعَلانِيَتِهِ.

(104) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنّى قَدْ بَيَّنْتُ لَكُمْ وَأَفَهَمْتُكُمْ، وَهَذَا عَلِى يُفْهِمُكُمْ بَعْدى.

(105) أَلا وَإِنِّى عِنْدَ انْقِضَاءِ خُطْبَى أَدْعُوكُمْ إلى مُصافَقَى عَلَى بَيْعَتِهِ وَالإِقْرارِبِهِ، ثُمَّ مُصافَقَتِهِ بَعْدى.


صفحه: 166

امام زمان علیه السلام ولی خدا و داور عدل گستر پروردگار در زمین

103) آگاه باشید که او ولی خدا در زمین، داور او در میان مردم و امین او در امور آشکار و اسرار نهان اوست.

دین را باید از طریق مولا على علیه السلام فهميد

104) ای مردم! به راستی که من پیام خدا را برایتان بیان کرده و تفهیم نمودم و این علی علیه السلام است که بعد از من حقایق را به شما می فهماند.

دعوت پیامبر صلی الله علیه وآله برای بیعت با امام علی علیه السلام

105) اینک شما را می خوانم که پس از پایان خطبه من، برای انجام بیعت با او و اقرار به امامت آن حضرت، با من و سپس با او دست دهید. [۱۲۶]


صفحه: 167


(106) أَلا وَإِنّى قَدْ َبايَعْتُ اللهِ وَعَلِيُّ قَدْ َبايَعَني وَ أنَا آخِذُكُمْ بِالْبَيْعَةِ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللهِ، يَدُ اللهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ. فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلَى نَفْسِهِ، وَمَنْ أَوْ فِى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ الله فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظيماً ).

(107) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ مِنْ شَعَائِرِ الله، (فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَإِنَّ اللَّهَ شَاكِرُ عَلِيمٌ).

(108) مَعاشِرَ النَّاسِ حُجُوا الْبَيْتَ، فَما وَرَدَهُ أَهْلُ بَيْتٍ إِلَّا اسْتَغْنَوْا وَأُبْشِروا، وَلا تَخَلَّفَوا عَنْهُ إِلَّا بَتَرُوا وَافْتَقَرُوا.


صفحه: 168

بیعت با پیامبر صلی الله علیه وآله و مولا علی علیه السلام بیعت با خداست و پیمان شکنان بیچاره اند

106) آگاه باشید من با خداوند بیعت کرده ام و علی علیه السلام با من بیعت نموده است و اینک من از سوی خدای عزّوجل برای او از شما بیعت می گیرم. همانا کسانی که با تو بیعت می کنند هر آینه با خدا بیعت نموده اند، دست خدا بالای همه دست های آنان است، پس کسی که بیعت خود را بشکند به ضرر خویش پیمان شکسته و کسی به این عهد و پیمان الهی وفادار باشد خدا به او پاداش بزرگی خواهد داد.

دستور به حج و عمره و کارهای نیک از روی شوق و اشتیاق

107) ای مردم! حج و عمره از شعائر و آداب الهی است، پس هرکس که حج خانه کعبه یا عمره را به جای آورد باکی بر او نیست که سعی صفا و مروه را به جا آورد و هر کس که با میل و اشتیاق کار خیری را انجام دهد قطعاً خدا هم از کارش باخبر است و هم از او سپاسگزاری می کند.

از آثار حج، بی نیاز شدن و چشم روشنی گرفتن از خداست

108) ای مردم! حج خانه خدا را به جا آورید زیرا هیچ خانواده ای داخل آن نمی شود مگر این که بی نیاز می گردد و از خدا چشم روشنی می گیرد و هر کس که از خانه خدا روی گردان شود بی بهره و نیازمند می گردد.


صفحه: 169

(109) مَعاشِرَ النَّاسِ، مَا وَقَفَ بِالْمَوْقِفِ مُؤْمِنُ إِلَّا غَفَرَ الله لَهُ ما سَلَفَ مِنْ ذَنْبِهِ إِلى وَقْتِهِ ذَلِكَ، فَإِذا انْقَضَتْ حَجَّتُهُ اسْتَأْنَفَ عَمَلَهُ.

(110) مَعاشِرَ النَّاسِ الْحُجَاجُ مُعانُونَ وَنَفَقاتُهُم مُخَلَّفَةٌ عَلَيْهِمْ وَاللَّهُ لا يُضِيعُ أَجْرَالْمُحْسِنِينَ.

(11) مَعاشِرَ النَّاسِ حُبُّوا الْبَيْتَ بِكَمالِ الدِّينِ وَ التَّفَقُه

(112) وَلا تَنْصَرِفُوا عَنِ الْمَشَاهِد إِلَّا بِتَوْبَةِ وَإِقلاع.


صفحه: 170

اعمال حج پاک کننده انسان از گناهان

109) ای مردم! هیچ مؤمنی در مواقف حج (عرفات، مشعر و منا) نمی ماند مگر این که خداوند گناهان گذشته او را تا آن زمانی که در موقف قرار گرفته می آمرزد پس او بعد از اعمال حج، طوری پاک شده که گویا آغاز عمل و زندگی اوست.

عنایت خدا به حاجیان و جبران هزینه های سفرشان

110) ای مردم! حاجیان مورد عنایت و کمک پروردگارند و هزینه های سفرشان برای آن ها جایگزین می شود و خدا پاداش نیکوکاران را تباه نمی کند

حج واقعی با دین کامل که همان پذیرش ولایت است درست است

اشاره

111) ای مردم حج خانه خدا را با کمال دین و با فهم و فقاهت بالا به جا آورید.

زیارت فرصتی برای توبه و بازگشت واقعی

112) و از زیارتگاه ها برنگردید مگر با توبه و جداشدن از گناهان و بدی ها.


صفحه: 171

(113) مَعاشِرَ النَّاسِ، أقيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ كَما أَمَرَكُمُ الله عَزَّ وَ جَلَّ، فَإِنْ طَالَ عَلَيْكُمُ الْأَمَدُ فَقَصَرْتُمْ أَوْ نَسِيتُمْ فَعَلِي وَلِيُّكُمْ وَمُبَيِّنُ لَكُمْ، الَّذِى نَصَبَهُ الله عَزَّ وَ جَلَ لَكُمْ بَعْدِى أَمِينَ خَلْقِهِ.

(114) إِنَّهُ مِنِّي وَأَنَا مِنْهُ، وَهُوَ وَمَنْ تَخْلُفُ مِنْ

از غدیر تا ظهور ذُرِّيَّتى يُخْبِرُونَكُمْ بِمَا تَسْأَلُونَ عَنْهُ وَيُبَيِّنُونَ لَكُمْ ما لا تَعْلَمُونَ.

(115) أَلا إِنَّ الْحَلَالَ وَالْحَرامَ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ أُحصِيَهُما وَ أُعَرَفَهُما فَآمُرَ بِالْحَلالِ وَأَنهَى عَنِ الْحَرامِ في مَقامِ وَاحِدٍ، فَأُمِرْتُ أنْ أخُذَ الْبَيْعَةَ مِنْكُمْ وَالصَّفْقَةَ لَكُمْ بِقَبُولِ ما جِئْتُ بِهِ عَنِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي عَلِى أَمِيرَ الْمُؤْمِنينَ وَ الأوصِياءِ مِنْ بَعْدِهِ الَّذِينَ هُمْ مِنِّي وَمِنْهُ


صفحه: 172

امام على علیه السلام صاحب اختیار دین و دنیای ما

113) ای مردم! همان گونه که خدای عزیز بزرگ به شما امر نموده نماز را به پا دارید و زکات را بپردازید. پس اگر زمانی طولانی بر شما گذشت و در انجام برنامه های دین کوتاهی نمودید یا بخشی را فراموش کردید امام علی علیه السلام صاحب اختیار و بیان کننده این امور برای شماست، همان وجودی که خدای عزیز او را بعد از من برای شما امین خود در میان آفریدگانش قرار داده است.

من از علی علیه السلام و علی علیه السلام از من است و امامان جوابگوی سؤالات شمایند

114) همانا علی علیه السلام از من است و من از اویم، او و جانشینانش از فرزندان من پاسخگوی تمام سؤالات شما هستند و آنچه را نمی دانید به شما می آموزند.

بیعت کنید با امامانی که از من هستند و من از آن هایم

115) آگاه باشید حلال و حرام بیش از آن است که اکنون در یک جلسه تمام آن ها را برای شما بشمارم و برایتان بیان کنم که کدام را انجام دهید و کدام را ترک کنید به همین جهت مأمور شدم که از از غدیر تا ظهور شما بیعت بگیرم که دست در دست من نهاده و بپذیرید آنچه را که از سوی خدا درباره امام علی امیرمؤمنان علیه السلام و امامان بعد از او نازل شده است، همان امامانی که از من هستند و من از آن ها هستم.


صفحه: 173

(116) إمامةً فيهِمْ قَائِمَةً خاتِمُها الْمَهْدِى إِلى يَوْمِ يَلْقَى الله الَّذِي يُقَدِرُ وَيَقْضى.

(117) مَعاشِرَ النَّاسِ، وَكُلٌّ حَلالٍ دَلَلْتُكُمْ عَلَيْهِ وَ كُل حَرامِ نَهَيْتُكُمْ عَنْهُ فَإِنِّي لَمْ أَرْجِعْ عَنْ ذَلِكَ وَلَمْ أُبَدِّلُ. أَلا فَاذْكُرُوا ذَلِكَ وَاحْفَظُوهُ وَ تَواصَوْابِهِ، وَلا تُبَدِّلُوهُ وَلا تُغَيّرُوهُ.

(118) ألا وإنّى أَجَدِّدُ الْقَوْلَ: أَلا فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكاةَ وَأُمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ.


صفحه: 174

امامت دوازده امام و حضرت مهدی علیهم السلام تا قیامت ادامه دارد

116) امامت در علی علیه السلام و فرزندان او همواره پایدار و استوار است و آخرین آنها حضرت مهدی علیه السلام است تا روزی که او با خدایی دیدار کند که قضا و قدر به دست اوست.

حلال و حرام خدا را تغییر ندهید

(117) ای مردم! من حلال و حرام را برایتان تبیین نمودم و نظرم نسبت به آن ها بر نمی گردد و آنها را تغییر نمی دهم، پس این احکام الهی را به یاد داشته باشید و از آن مراقبت نموده و به یکدیگر توصیه کنید و هرگز آنها را تغییر ندهید و دستکاری نکنید.

نماز و زکات و امر به معروف و نهی از منکر

118) و اکنون نیز دوباره یادآور می شوم: نماز را به پا دارید و زکات را بپردازید و امر به معروف و نهی از منکر نمایید.


صفحه: 175

(119) ألا وَإِنَّ رَأْسَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ أَنْ تَنْتَهُوا إلى قَوْلى وَتُبَلِّغُوهُ مَنْ لَمْ يَحْضُرُ وَ تَأْمُرُوهُ بِقَبُولِهِ عَنِّى وَ تَنْهَوْهُ عَنْ مُخالَفَتِهِ، فَإِنَّهُ أَمْرُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَ مِنِّي.

(120) وَلا أَمْرَ بِمَعْرُوفٍ وَلَا نَهْي عَنْ مُنْكَرٍ إِلَّا مَعَ إمامٍ مَعْصوم.

(121) مَعاشِرَ النَّاسِ، الْقُرْآنُ يُعَرِفُكُمْ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ بَعْدِهِ وُلْدُهُ، وَعَرَّفْتُكُمْ إِنَّهُمْ مِنِّى وَمِنْهُ، حَيْثُ يَقُولُ الله في كِتابِهِ: (وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بِاقِيَةً فِي عَقِبِهِ). وَ قُلْتُ: «لَنْ تَضِلُّوا ما إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما».


صفحه: 176

سفارش به ولایت در رأس همه امربه معروف هاست

119) آگاه باشید که در رأس تمام امر به معروف ها این حقیقت قرار گرفته که کلام من پیرامون ولایت را درک نموده و به دیگران برسانید و آنها را به قبول سخنم سفارش کنید و از مخالفت با من نهی نمایید زیرا این سخنان امری از سوی خدا و من است. [۱۲۷]

امر به معروف و نهی از منکر با پذیرش ولایت معنا دارد

120) و هیچ امر به معروف و نهی از منکری جز با پذیرش ولایت امام معصوم علیه السلام معنا ندارد. [۱۲۸]

سفارش قرآن به امامت امامان و سفارش پیامبر صلی الله علیه وآله به ثقلین

121) ای مردم! قرآن به شما می آموزد که امامان بعد از علی علیه السلام فرزندان او هستند و من به شما آنها را معرفی کردم و گفتم که آنها از من و از او هستند، همان طور که خداوند در کتابش می فرماید: «و خدا امامت را حقیقتی پایدار در نسل او قرار داد.» و من نیز گفتم: تا زمانی که به قرآن و امامان تمشک کنید گمراه نخواهید شد.


صفحه: 177


(122) مَعاشِرَ النَّاسِ، التّقوى، التَّقْوى، وَاحْذَرُوا السّاعَةَ كَما قال الله عَزَّ وَجَلَّ: (إِنَّ زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَيْءٍ عَظِيمٌ).

(123) اذْكُرُوا الْمَمات (وَالْمَعادَ) وَالْحِساب و الْمَوَازِينَ وَالْمَحاسَبَةَ بَيْنَ يَدَى رَبِّ الْعَالَمِينَ وَالثَّوابَ وَالْعِقابَ. فَمَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ أُتيبَ عَلَيْها وَمَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَيْسَ لَهُ فِي الجِنانِ نَصِيبٌ.

(124) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّكُمْ أَكْثَرُ مِنْ أَنْ تُصافِقُونى بِكَفْ وَاحِدٍ فى وقتٍ وَاحِدٍ، وَقَدْ أَمَرَنِي اللهُ عَزَّ وَجَكَ أَنْ آخُذَ مِنْ أَلْسِنَتِكُمُ الْإِقرار بما عَقَدْتُ لِعَلِي أَميرِ الْمُؤْمِنينَ، وَلِمَنْ جاءَ بَعْدَهُ مِنَ الْأَئِمَّةِ مِنِّى وَمِنْهُ، عَلى ما أَعْلَمْتُكُمْ أَنَّ ذُرِّيَّتِى مِنْ صُلْبِهِ.


صفحه: 178

تقوا و ترس از قیامت

122) ای مردم! تقوا! تقوا پرهیزگاری پیشه کنید و از روز قیامت بترسید همان طور که خدای عزیز فرموده است: «زلزله و تکان های روز قیامت امری عظیم است».

زندگی دوباره و حساب و کتاب الهی

123) مرگ و زندگی دوباره را به یاد آورید و حساب و کتاب و ترازو و محاسبه اعمالتان در محضر خدای جهانیان و ثواب و عذاب او را در نظر داشته باشید، پس هر که نیکی کند پاداش آن را دریافت می کند و کسی که بدی نماید بهره ای در بهشت ندارد.

اشاره به جمعیت زیاد حاضر در غدیر و پیمان همگان

124) ای مردم! جمعیت شما خیلی بیشتر از آن است که در یک زمان با دست من بیعت کنید، به همین جهت خدای عزیز به من امر نموده که درباره پیمان ولایت امام علی امیرالمؤمنین علیه السلام که برایتان استوار و محکمش نمودم از شما اقرار زبانی بگیرم و نیز برای امامان پس از او که از نسل من و اویند و من برای شما مکرر بیان کردم که ذریه من از نسل علی علیه السلام هستند.


صفحه: 179

(125) فَقُولُوا بِأَجْمَعِكُمْ: «إِنَّا سَامِعُونَ مُطِيعُونَ رَاضُونَ مُنْقادُونَ لِما بَلَّغْتَ عَنْ رَبَّنَا وَرَبِّكَ فِي أَمْرِ أَما مِنَا عَلِي أميرِ الْمُؤْمِنينَ وَمَنْ وُلِدَ مِنْ صُلْبِهِ مِنَ الْأَئِمَّةِ، نُبَايِعُكَ عَلى ذَلِكَ بِقُلوبِنا وَأَنْفُسِنَا وَالسِنَتِنا وَأَيْدينا، على ذَلِكَ نَحْيِي وَعَلَيْهِ نَمُوتُ وَعَلَيْهِ نُبْعَثُ وَلا نُغَيْرُ وَلا نُبَدِّلُ، وَ لا نَشُكُ وَلا نَجْحَدُ) وَلا نَرْتابُ، وَلا نَرْجِعُ عَنِ الْعَهْدِ وَلا نَنْقُضُ الميثاقَ، وَعَظْتَنا بِوَعْظِ الله في عَلى أَمِيرِ الْمُؤْمِنينَ وَ الْأَئِمَّةِ الَّذِينَ ذَكَرْتَ مِنْ ذُرِّيتِكَ مِنْ وُلْدِهِ بَعْدَهُ، الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ وَمَنْ نَصَبَهُ الله بَعْدَهُما ، فَالْعَهْدُ وَالْمِيثَاقُ لَهُمْ مَأْخُوذُ مِنَّا مِنْ قُلُوبِنا وَأَنْفُسِنَا وَأَلْسِنَتِنَا وَضَمَائِرِنا وَأَيْدينا، مَنْ أَدْرَكَها بِيَدِهِ وَإِلَّا فَقَدْ أَقَرَّ بِلِسَانِهِ، وَلَا نَبْتَغِى بِذَلِكَ بَدَلاً وَلا يَرَى الله مِنْ أَنْفُسِنَا حِوَلاً، نَحْنُ نُؤَدَى ذَلِكَ عَنْكَ الدنى والقاصي مِنْ أَوْلادِنَا وَأَهالينا، وَنُشْهِدُ الله بِذَلِكَ وَكَفَى بِالله شَهيداً وَ أَنْتَ عَلَيْنَا بِهِ شَهِيدٌ».


صفحه: 180

متن پیمان نامۀ غدیر که همگان قرائت کردند

125) پس اکنون همه با هم بگویید ما کلام تو را شنیدیم و پیروی می کنیم و به این سخنان راضی و خشنودیم و تسلیم برنامه ای هستیم که تو از جانب خدایمان و خدایت در امر امامت امام ما علی امیرمؤمنان علیه السلام و امامان از نسل او به ما رساندی. اکنون با تو پیرامون این ولایت با دل و جان و زبان و دست هایمان بیعت می کنیم.

ما با این پیمان ولایت زندگی می کنیم و با این پیمان می میریم و با همین عهد و پیمان محشور می شویم و هرگز آن را تغییر نداده و تبدیل نمی نماییم و در آن شک و تردیدی نداریم و آن را انکار

نمی کنیم و از عهد خود بر نمی گردیم و پیمان خود را نمی شکنیم.

تو ما را از جانب خدا پیرامون علی امیرالمؤمنین و امامان از ذریه تو و نسل علی علیهم السلام یعنی امام حسن و امام حسین و امامان بعد علیهم السلام که خدا آن ها را نصب نموده پند دادی و برای آنها از دل و جان و زبان و درون و دست ما پیمان گرفتی. هر کس توانست با دست بیعت کرد و اگر نشد با زبان به ولایت اقرار نمود و پیمان بست، پس برای ما شایسته نیست که چیزی را جایگزین ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام کنیم و خدا برگشتن ما از ولایت را نبیند. ما این پیمان ولایت را به فرزندان و خویشان دور و نزدیک خواهیم رساند و خدا را برآن شاهد می گیریم که او برای گواهی دادن کافیست و تو نیز بر عهد و پیمان ما شاهدی.


صفحه: 181

(126) مَعاشِرَ النَّاسِ، مَا تَقُولُونَ؟ فَإِنَّ الله يَعْلَمُ كُل صَوْتٍ وَخافِيَةَ كُلِ نَفْسٍ، (فَمَنِ اهْتَدى فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا)، وَمَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ الله، (يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ).

(127) مَعاشِرَ النَّاسِ، فَبَايِعُوا اللَّهَ وَبايِعُوني وَبايِعُوا عَلِيّاً أميرَ الْمُؤْمِنينَ وَالْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ وَالْأَئِمَّةَ (مِنْهُمْ فِي الدُّنْيا وَالْآخِرَةِ) كَلِمَةٌ باقِيَةٌ.

يُهْلِكُ الله مَنْ غَدَرَ وَ يَرْحَمُ مَنْ وَفِي (وَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْ فِي بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ الله فَسَيُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً).

(128) مَعاشِرَ النَّاسِ، قُولُوا الَّذِى قُلْتُ لَكُمْ وَسَلِّمُوا عَلَى عَلِيَّ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، وَقُولُوا: (سَمِعْنا وَأَطَعْنا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ)


صفحه: 182

آگاه بودن خدا و پیامبرش به زمزمه های شیطانی و حسادت های پنهان

126) ای مردم! اینک چه می گویید؟ در حالی که خداوند هر صدایی را می شنود و به اسرار دل ها آگاه است، پس هر که هدایت پذیرد به سود خود عمل کرده و هر که گمراه شود به زیان خود گمراه شده است و هر کسی که بیعت کند قطعاً با خدا بیعت نموده و دست خدا بالای دستان آن هاست.

مهربانی خدا به وفاداران در پیمان ولایت و امامت امامان

127) ای مردم! پس با خدا و من و علی امیرالمؤمنین و حسن و حسین و امامان از نسل ایشان علیهم السلام که حجّت و واسطه ماندگار خدا هستند بیعت کنید. خدا افراد فریب کار را نابود می کند و با کسانی که وفادارند مهربان است، هرکس پیمان شکنی کند به ضرر خود پیمان شکسته و کسی که به عهد خود با خدا وفاداری کند خدا به او پاداش بزرگی خواهد داد.

سلام دادن به امام علی علیه السلام با لقب امیرالمؤمنین

128) ای مردم! بگویید هر آن چه را که من به شما گفتم و به علی علیه السلام با لقب «امیرالمؤمنين» سلام دهید و بگویید: شنیدیم و اطاعت می کنیم خدایا محتاج آمرزش تو هستیم و به سوی تو برمی گردیم.


صفحه: 183

(129) وَقُولوا: (الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذي هدانا لهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلا أَنْ هَدَانَا اللهُ لَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبّنا بِالْحَقِّ وَنُودُوا أَنْ تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ).


صفحه: 184

شکر خدا به خاطر نعمت هدایت و ولایت

129) و بگوئید: «حمد و ستایش خدایی را که ما را به این طریق هدایت فرمود و اگر او ما را هدایت نمیکرد ما هدایت نمی شدیم و البته فرستادگان خدا به حق آمده اند، و ندا آید که به خاطر اعمالتان، بهشت از آن شماست.» [۱۲۹]


صفحه: 185


(130) مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّ فَضائِلَ عَلِيّ بْن أبى طالِبٍ عِنْدَ اللهِ عَزَّ وَجَلَ - وَقَدْ أَنْزَلَها فِي الْقُرْآنِ - أَكْثَرُ مِنْ أنْ أُحْصِيَها فى مَقامِ وَاحِدٍ، فَمَنْ أَنْبَاكُمْ بِها وَعَرَفَهَا فَصَدِّقُوهُ.

(131) مَعاشِرَ النَّاسِ، مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَعَلِيّاً وَ الْأَئْمَةَ الَّذِينَ ذَكَرْتُهُمْ فَقَدْ فَازَ فَوْزاً عَظيماً.

(132) مَعاشِرَ النَّاسِ السّابِقُونَ إلى مُبايَعَتِهِ وَ مُوالاتِهِ وَالتَّسْلِيمِ عَلَيْهِ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنِينَ أُولئكَ هُمُ الفائزُونَ فى جَنَّاتِ النَّعيم.

(133) مَعاشِرَ النَّاسِ، قُولُوا ما يَرْضَى الله بِهِ عَنْكُمْ مِنَ الْقَوْلِ، فَإِنْ تَكْفُرُ وا أَنْتُمْ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَميعاً فَلَنْ يَضُر اللهَ شَيْئاً.


صفحه: 186

فضائل و مناقب امام علی علیه السلام نزد خداست

130) ای مردم! فضیلت های علی بن ابیطالب علیه السلام نزد خداست و آن ها را در قرآن نازل فرموده و خیلی بیشتر از آن حدی است که من در یک مجلس برایتان بشمارم، پس اگر کسی که مقامات و فضائل او را می داند برایتان از فضائل او گفت، سخنانش را بپذیرید و باور کنید.

سعادت و رستگاری در اطاعت از امامان است

131) ای مردم! کسی که خدا و رسولش و امام علی علیه السلام و امامانی که برایتان بیان کردم را اطاعت کند به یقین به رستگاری و سعادت بزرگی دست یافته است.

رستگاری و بهشت برای سبقت گیرندگان در بیعت با امام

132) ای مردم! کسانی که در بیعت با مولا علی علیه السلام و پیمان و ولایت پذیری او بر دیگران پیشی می گیرند و مشتاقانه با لقب امیرالمؤمنین به آن حضرت سلام می دهند رستگارند و در بهشت های پرنعمت خواهند بود.

سخن از امامت و ولایت مایه خشنودی خدا

133) ای مردم! آنچه خدا را خشنود می کند بگویید و بدانید که اگر شما و تمام اهل زمین کافر شوید به خدا زیانی نمی رسد.


صفحه: 187

(134) أَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ (بِما أَدَّيْتُ وَأَمَرْتُ وَ اغْضِبْ عَلَى (الْجاحِدِينَ) الْكَافِرِينَ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العالَمينَ.


صفحه: 188

دعای پیامبر برای مؤمنان به ولایت و نفرین او بر انکارکنندگان کافر

134) خدایا ایمان آورندگان به این گفته ها و فرامین مرا بیامرز و بر انکارکنندگان کافر خشم و غضب نما حمد و ستایش برای پروردگار جهانیان است.

پایان خطبه

إلهى بِعَلَي علیه السلام وَ الْأَئمّةِ مِن وَلَدِهِ علیهم السلام عَجِّل لِوَلِيِّكَ الْفَرَجِ.


صفحه: 189

توضیح دو عبارت از خطبه

در این بخش، دو پاورقی، از فراز 13 و 34 که کمی طولانی تر بود تقدیمتان می شود؛

فراز 13 ؛ علت جمع آوردن افعال در آیه ولایت

یکی از سوالاتی که پیرامون این عبارت و آیه ی شریفه مطرح است این است که مگر بخشش انگشتر به فقیر در حال نماز فقط توسط امیرالمؤمنین صورت نگرفته است، پس چرا افعال در آیه «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ راكِعُون» به صورت جمع به کار گرفته است؟

در پاسخ باید گفت: در شأن نزول این آیه شریفه، از طریق شیعه و سنی نقل شده است که این آیه در رابطه با حضرت علی علیه السلام نازل شده است. [۱۳۰]

اما این که خدای حکیم عبارت «الَّذین آمنوا» را تا آخر آیه به صورت جمع آورده است بسیار دقیق و حکیمانه است. زیرا امامت فقط مخصوص امام علی علیه السلام نیست بلکه خدا دوازده امام را بعد از پیامبر عزیزش انتخاب نموده که تا قیامت بر مردم امامت کنند، پس خدا در این آیه باید طوری سخن بگوید که از طرفی همه ی امامان را شامل شود و از طرفی با ذکر خاتم بخشی مولا علی علیه السلام که


صفحه: 190


فضیلتی مخصوص آن حضرت است کسانی که همتای مولا نیستند را از این حکم خارج کند. اگر دقت بفرمایید در آیه ی مذکور، به دليل وجود كلمه «إنّما» در اول آیه، که برای حصر حکم نسبت به موضوع آمده حکم ولایت در خدا و پیامبرش و «الذین آمنوا»؛ یعنی همه امامان علیهم السلام منحصر شده است. هرچند بخش پایانی آیه، که انگشتر بخشیدن به فقیر است در شأن امام علی علیه السلام است اما مجموع عبارت تمام امامان را شامل می شود. پس اگر عبارات به صورت جمع نمی آمد، با توجه به کلمه «انّما» ولایت بعد از خدا و رسولش، مختص امام علی علیه السلام می شد اما چون زیر چتر «انما» امامان دیگر هم هستند عبارت به صورت جمع مطرح شده که دایره ی حصر «انما» با دوازده امام بسته گردد. یعنی همان ولایتی که برای حضرت علی علیه السلام وجود دارد، در امامان بعد از او نیز وجود دارد. در آیه «اولی الامر» نیز به این امر تصریح شده است و فرموده: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُم؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، از خدا و پیامبر و صاحبان امر، اطاعت کنید.» این آیه که اطاعت از خدا و پیامبرش را مطرح کرده، در کنار پیامبر صلی الله علیه وآله افرادی را به عنوان «اولی الأمر» نام برده که همانند پیامبر صلی الله علیه وآله باید از آنان اطاعت شود. این آیه نشان می دهد کسانی که بعد از پیامبر بر مردم ولایت دارند، بیش از یک نفرند. از این رو وقتی از امام باقر علیه السلام پیرامون آیه ولایت پرسیده شد حضرت در


صفحه: 191

جایی فرموده اند: بله «إنّها نَزَلَت فى عَلى علیه السلام» و در جای دیگر فرموده اند: «والذین آمنوا یعنی الائمه علیهم السلام» و فرمودند: «فَعَلى مِنَ الّذينَ آمَنوا»؛ یعنی مولا علی علیه السلام یکی از آن افرادی است که به عنوان «الَّذینَ آمَنوا» ذکر شده اند. [۱۳۱]

خود پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله نیز تصریح نموده و فرموده اند: «این آیه ویژه برخی مومنان است نه همه آنان، اول و افضل و بهتر آنها این علی بن ابی طالب علیهما السلام است و بعد از او این فرزندانم یعنی حسن و حسین و سپس نه تن اوصیایی که از نسل حسین علیه السلام هستند، حجت خدا بر تمام خلایق اند...». [۱۳۲]

همچنین امام صادق علیه السلام در توضیح این آیه فرمودند: «إِنَّمَا يَعْنِي أَوْلَى بِكُمْ أَيْ أَحَقُّ بِكُمْ وَ بِأُمُورِكُمْ وَأَنْفُسِكُمْ وَأَمْوَالِكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا يَعْنِي عَلِيّاً وَ أَوْلَادَهُ الْأَئِمَّةَ علیهم السلام إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ثُمَّ وَصَفَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُم راكِعُون؛ منظور از اولی بودن این است که در امورتان و حتی درباره خودتان و اموالتان، بر شما ولایت دارد. و منظور از «کسانی که ایمان آورده اند» امام علی و فرزندانش علیهم السلام هستند که تا روز قیامت امام شما هستند. سپس خدا آن امامان را این طور توصیف کرده که نماز برپا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند. [۱۳۳]


صفحه: 192


بنابراین عبارت «الّذین آمنوا» در این آیه جمع آورده شده تا تمام دوازده امام علیهم السلام را شامل شود و از این باب که اهل بیت علیهم السلام «كُلُّهم نور واحد» هستند و در عصمت و طهارت و علم و اخلاق تفاوتی ندارند، [۱۳۴] اگر ویژگی یکی از آنان گفته شود گویا ذکر خیر تمام آنان صورت گرفته است، همان طور که امام صادق علیه السلام فرمودند: «عِلمنا واحِدٌ وَفَضلُنا واحِدٌ وَ نَحنُ شَيءٌ واحِدٌ؛ علم و دانش و فضایل ما یکی است و ما اهل بیت علیهم السلام یک حقیقت هستیم» [۱۳۵] پس اگر در این آیه فضیلتی از مولا علی علیه السلام گفته شده مثل این است که فضیلت دوازده امام گفته شده است.

فراز 34؛ منظور از ثقل اکبر و اصغر

یکی از سؤالاتی که مطرح است این است که چرا قرآن به عنوان ثقل اکبر و عترت به عنوان ثقل اصغر معرفی شده اند؟

قرآن و عترت از این جهت که هر دو با هم باید ما را به خدا و سعادت ابدی برسانند در کنار هم هستند و از هم جدا نیستند، لذا پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله پس از بیان حدیث ثقلین، با قرار دادن دو انگشت خود در کنار هم به ما فهماندند که این دو با هم یکی هستند و از هم جدایی ندارند. همان طور که در روایت تصریح شده است شده است: «أَنَّهُمَا لَنْ


صفحه: 193


يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَى الْحَوْضَ كَإِصْبَعَيَّ هَاتَيْنِ وَ جَمَعَ بَيْنَ سَبَّابَتَيْهِ وَلَا أَقُولُ كَهَاتَيْنِ وَ جَمَعَ بَيْنَ سَبَّابَتِهِ وَالْوُسْطَى فَتَفْضُلُ هَذِهِ عَلَى هَذِهِ» خداوند به من خبر داده که آن دو از هم جدا نخواهند شد تا در حوض بر من وارد شوند مثل این دو انگشت من (حضرت هر دو انگشت سبابه را به هم نزدیک نمود) نه مثل این دو انگشت که یکی از دیگری برتر باشد. (حضرت انگشت سبابه و وسطی را نشان داد) [۱۳۶]

امام سجاد علیه السلام نیز در این رابطه فرمودند: «الإمامُ يَهْدي إِلَى الْقُرْآنِ وَالْقُرْآنُ يَهْدى إلى الإمام ؛ امام (مردم را) به قرآن راهنمایی می کند و قرآن به امام هدایت می کند.» [۱۳۷]

اما در رابطه با این که چرا قرآن ثقل اکبر خوانده شده بسیار واضح و روشن است که قرآن کلام خداست و از این جهت که کلام خداست ثقل اکبر خوانده شده است و اهل بیت علیهم السلام در مقابل کلام خدا خود را کوچک می خوانند و این تواضع پیامبر ادب و اخلاق است که اهل بیت خود را در برابر کلام خدا ثقل اصغر می نامد. اما حقیقت این است که ملکوت قرآن وجود مبارک امام معصوم علیه السلام است زیرا امام معصوم «کلمة الله» است، کلمه یعنی وسیله ای برای رساندن مقصود، در واقع خدا به وسیله کلماتش مقصودش را به ما رسانده و با ما سخن گفته است؛ حال این کلمات هم می توانند


صفحه: 194


به صورت وحی و کتب آسمانی باشند و هم می توانند ارواحی پاک و معصوم باشند که برای هدایت ما اجلال نزول فرمایند و واسطه بین ما و خالق شوند. همان طور که اهل بیت علیهم السلام فرموده اند: «نَحنُ كَلِمَاتُ الله؛ ما کلمات خدا هستیم»، [۱۳۸] هر پیامبری نیز در حد و شأن خود «کلمة الله» است، به عنوان نمونه قرآن در رابطه با حضرت عیسی علیه السلام می فرماید: «عیسی پسر مریم فرستاده و کلمه خدا و روحی از جانب اوست» [۱۳۹] پس اهل بیت علیهم السلام به نوعی کلمات الله و بلکه بهترین و بالاترین کلمات خدا هستند. پس امام معصوم در واقع همان قرآن مجسّم است و قرآن نیز نگاشته شده ی همان امام معصوم است، یعنی اگر حقیقت قرآن را دریابیم می فهمیم که تمامش در وجود امامان معصوم علیهم السلام تجلی کرده است. پس از این جهت که قرآن کلام خداست ثقل اکبر است اما از این جهت که اهل بیت علیهم السلام قرآن ناطق اند و حقیقت قرآن با آن هاست و آن ها مفسران حقیقی قرآن و معلم آیات الهی هستند و قرآن هرگز از وجود آنها جدا نیست به یک معنا آن ها اکبر و افضل اند، لذا امیرالمؤمنين علیه السلام فرمود: «أَنَا كَلامُ الله النّاطق» [۱۴۰] و فرمود: «أنا القرآن النّاطق» [۱۴۱] يعنى من قرآن ناطق خدا هستم.


صفحه: 195


پس در مقام اثبات و بیان ظاهر، قرآن چون کلام خدای عزیز است ثقل اکبر است و اهل بیت علیهم السلام در مقابل آن متواضع هستند و خود را ثقل اصغر می خوانند ولی در مقام ثبوت و باطن امر چون حقیقت قرآن در وجود چهارده معصوم علیهم السلام متجلی است آن ها برترند.


صفحه: 196

فصل چهارم : امام زمان علیه السلام و غدیر

اشاره


صفحه: 197


صفحه: 198

معرفی امام زمان علیه السلام و برنامه آن حضرت در خطبه غدیر

اگر چه تمام خطبه غدیر بیعت نامه ای برای مجموع دوازده امام علیهم السلام است اما در عبارات متعددی از آن به صورت ویژه پیرامون امام عصر علیه السلام سخن گفته شده که این اهمیت موضوع مهدویت و اطاعت از امام زمان علیه السلام را می رساند.

به طور کلی برداشت هایی که از این عبارات می شود عبارتند از:

1- حضرت ولی عصر علیه السلام همان قائم آل محمد صلی الله علیه وآله و قیام کننده برحق است.

2 - او حق خدا را احیا می کند.

3- او حقوق غصب شده اهل بیت علیهم السلام را پس می گیرد .

4 - او حجّت خدا بر همگان تا قیامت است.

5- او صابر و شکرگزار واقعی است.

6- زمین در اختیار آن حضرت قرار می گیرد و این وعده حتمی خداست.

7- او آخرین امام از اهل بیت علیهم السلام و نامش امام قائم حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشريف است.


صفحه: 199

8- آن حضرت دین اسلام را جهانی نموده و آن را بر تمام ادیان پیروز می سازد.

9 - تمام ظالمان و ستمکاران را نابود ساخته و بناهای ظلم و ستم را از بین می برد.

10 - مشرکان به دستان حضرت هدایت می شوند و توحید جهانی می شود.

11 - آن حضرت عقاید و اندیشه ها را اصلاح می کند.

12- خون خواه اولیاء الهی و مظلومان تاریخ است.

13 - یار دین خدا و ناشر معارف الهی در سر تا سر زمین است.

14 - او باران رحمت خدا و سرچشمه جوشان علم و حکمت و دانش الهی است.

15- در دولت امام زمان علیه السلام سرنوشت مردم به دست نادان ها سپرده نمی شود و کار را به کاردان میسپارند و هر شخصی را به اندازه علم و هنر و دانش و تقوا و شعورش تجلیل می کنند و با الفاظ و القاب بازی نمی کنند.

16 - آن حضرت برگزیده خدا و منتخب او و وارث تمام علوم است و فهمش فوق تمام فهم هاست پس هر چه بگوید یا عمل کند از جانب خداست.

17- او احکام و آیات و سنت های الهی را به پا می دارد.

18- امام عصر همواره در مسیر کمال و طریق رضای حق استوار


صفحه: 200

و ثابت است و خدا امور همه را به او سپرده است، از این رو او همه را به کمال انسانی خویش می رساند و سعادت را برای همگان به ارمغان می آورد.

19 - او آخرین حجت خدا در کره زمین است که تمام انبیاء و اولیاء الهی مژده ی ظهورش را داده و آرزوی دولتش را نموده اند.

20- حق با اوست و او تجلی نور خدا و خورشید تابان علم و پاکی و مهربانی است.

21- به اراده پروردگار او بر همگان پیروز است و دیگر هیچ طاغوت و زورگو و جباری بر او پیروز نمی شود و کسی که با او دشمنی کند ذلیل می گردد.

22 - حضرت بقیت الله علیه السلام ولی خدا در زمین و داور او در میان خلق است، پس سعادت برای کسی است که تحت ولایت او قرار گیرد و امر دنیا و آخرتش را به او بسپارد.

23- امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف عالم به اسرار الهی و آگاه از تمام امور آشکار و نهان و امین خدا بر تمام این امور است پس در محضر او مخفی کاری معنا ندارد و امن و آرامش برای کسی است که زندگی خود را به آن حضرت بسپارد.

غدیر روز فرج جهانیان است

بدون شک، غدیر پنجره ای بود که خدا برای سعادت ابدی بشر


صفحه: 201

به روی انسان ها باز نمود و اگر شیطان سیرتان در کنار این پنجره، پنجره های دروغین و نمایشی خود را باز نمی کردند و مردم را فریب نمی دادند فرج تمام جهانیان رسیده بود، یعنی آنچه ما در دوران ظهور آرزویش را داریم غدیر برای عالمیان رقم می زد، زیرا ما در دوران ظهور آرزوی عدل و پاکی و علم و مهربانی و آرامش را داریم که همه این زیبایی ها در تبعیت از امام زیبایی هاست ولی عده ای خود خواه و جاهل مردم را فریب دادند و پس از آن همواره با زور و خشونت و قدرت، مانع حرکت مردم در طریق ولایت اهل بيت علیهم السلام بوده و هستند. در روایتی امیرمؤمنان علیه السلام می فرمایند: « إِنَّ هذا يَوْمٌ عَظِيمُ الشَّأْنِ فِيهِ وَقَعَ الْفَرَجُ ، وَرُفِعَتِ الدُّرَجُ وَوُضِحَتِ الْحُجَجُ وَهُوَ يَوْمُ الأيضاحِ وَالأفْصَاحِ مِنَ الْمَقامِ الصُّراحِ، وَيَوْمُ كَمَالِ الدِّينِ وَيَوْمُ الْعَهْدِ الْمَعْهُودِ.... روز عید غدیر، روزی بس بزرگ است. در این روز، فرج و گشایش مقرّر گردید و درجات کسانی که شایسته آن بودند بالا رفت و برهان های خدا روشن شد و از مقام پاک با صراحت سخن گفته شد، این روز، روز کامل شدن دین و روز عهد و پیمان است.» [۱۴۲]

در واقع حضرت روز غدیر را روز فرج و گشایش و نجات و ترفیع درجات و رسیدن به کمالات معرفی کرده اند، اما تاریک دلان مانع شدند و این فرج و گشایش و کمال حقیقی انسانیت به روز ظهور که تبلور واقعی غدیر است موکول شده است.


صفحه: 202


پذیرش غدیر و دلدادگی به ولایت نه تنها باعث فرج و نجات جهانیان در این دنیا بود بلکه تضمین سعادت ابدی و رسیدن به بهشت بود، همان طور که وجود نازنین پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله فرمودند: «لَوِ اجْتَمَعَ النَّاسُ عَلى حُبِّ عَلَى بْنِ أَبي طَالِبٍ لَما خَلَقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ النّار؛ اگر مردم همه با هم دوستدار مولا علی علیه السلام می شدند خدا اصلاً جهنمی را نمی آفرید.» [۱۴۳]

بنابراین پذیرش ولایت، ضمانت نامه ی نجات انسان از دوزخ و رسیدن به بهشت ابدی است و در واقع زمانی که انسان زیر بیرق غدیر می رود و با امام زمانش بیعت می کند از همان لحظه وارد بهشت شده و اهل بهشت گردیده است و باید تلاش کند که خود را در این بهشت حفظ کند.

تا امام زمان علیه السلام ظهور نکند اطاعت خدا معنا پیدا نمی کند

حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: «هنگامی که پیامبر در روز غدیر دست امیرالمؤمنین علیه السلام را گرفت، ابلیس در میان لشکرش فریادی کشید که همه شیاطین در خشکی و دریا صدای او را شنیدند و به نزد او گرد آمدند و گفتند ای آقا و ای سرور ما، چه چیزی تو را این چنین نگران کرده است؟ ما تا به حال فریادی وحشتناک تر از این از تو نشنیده بودیم! ابلیس گفت: «این پیامبر کاری کرد که اگر


صفحه: 203


به نتیجه برسد دیگر کسی معصیت و نافرمانی خدا را نخواهد کرد!» شیاطین گفتند: ای آقا و ای مولای ما، تو همان کسی هستی که آدم را فریب دادی، پس این ها را هم فریب خواهی داد.

در همین حال منافقان با خود گفتند: «پیامبر از روی هوای نفس سخن می گوید» و یکی از آن دو نفر به دیگری گفت: «نمی بینی چگونه چشمانش در سرش مانند دیوانه ها می گردد!»، هنگامی که این سخنان را گفتند، ابلیس از خوشحالی فریادی کشید و به دوستانش گفت: «شما می دانید که من قبلا آدم را فریب داده ام»؟! گفتند آری. ابلیس گفت: «آدم» عهد و پیمان را شکست ولی به خدا کافر نشد، اما اینان عهد و پیمان را شکستند و به پیامبر خدا کافر شدند!»

اما اوج خوشحالی شیطان زمانی بودکه وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه وآله از دنیا رفت و مردم کسانی غیر مولا علی علیه السلام را برای خلافت به پا داشتند؛ در این هنگام ابلیس تاج پادشاهی بر سر گذاشت و منبری نصب کرد و بر روی آن نشست و شیاطینش را جمع کرد و به آنان گفت: «شادی کنید، زیرا کاری صورت گرفت که تا امام معصوم عجل الله تعالی فرجه الشریف قیام نکند خداوند اطاعت نمی شود.» [۱۴۴]


صفحه: 204


پیوند غدیر با ظهور

اینجاست که پیوند غدیر با ظهور بیشتر درک می شود، وقتی فراموشی غدیر یعنی عدم اطاعت خدا تا زمان ظهور، معنایش این است که بندگی خدا فقط زیر سایه ولایت امام معصوم علیه السلام صورت می گیرد. در واقع خدای حکیم، دین اسلام را با ولایت، دین کامل معرفی نموده و به چنین دینی رضایت داده و فرموده است: «اليَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلَامَ دِينا»، از این آیه به صراحت نکات زیر استفاده می شود:

1- اگر ولایت نباشد دین اسلام ناقص است.

2- اگر ولایت نباشد اتمام نعمت صورت نگرفته است.

3- اگر ولایت نباشد خدا به دین بدون ولایت راضی و خشنود نیست.

4- با وجود ولایت، کافران و دشمنان امیدی به از بین رفتن اسلام ندارند و از این جهت مأیوس اند.

5- با وجود ولایت، ترس از دشمنان معنا ندارد.

6- جامعه ای که ولایت مدار و امام زمان محور باشد، جامعه ای خداترس و اهل تقوا خواهد بود.

7- ما با پذیرش ولایت چهارده معصوم علیهم السلام ، در مسیر هدایت و کمال سعادت و خشنودی پروردگار خواهیم بود.


صفحه: 205

به کجا می روید و چرا برنمی گردید؟!

به راستی اگر شب قدر درک می شد و پیمان روز غدیر شکسته نمی شد، نور امامت و ولایت ظهور نموده و متجلی می گشت و با ظهور این نور، در واقع نور عدل و داد و مهربانی، نور علم و فهم و دانایی و نور همه ی خوبی ها و زیبایی ها در جهان متجلی می شد و کسی نسبت به خدا و ولایت کافر نمی شد، اما به عکس شیاطین کاری کردند که تاریکی در جهان حاکم گردد و مردم از مسیر بندگی خدا خارج شوند و به تمام معصیت ها و گرفتاری ها مبتلا شوند.

اکنون این ماییم که باید شب قدر را دریابیم، غدیر را پیدا کنیم، و با امام زمانمان آشتی نماییم. هر چه گرفتاری در عالم هست به خاطر این بی معرفتی هاست، هر چه بدبختی در جهان هست به خاطر این است که ما با امام خوبی ها قهر کرده ایم و تا زمانی که ما با آن حضرت آشتی نکنیم همین آش است و همین کاسه! باید هر چه زودتر دست بیعت به سوی امام زمان خویش دراز کنیم و دست مهربانی را که سال ها به سوی ما بلند است تا نجاتمان دهد رد نکنیم.

حضرت امیر دل ها مولا علی علیه السلام در حدیثی بیدارگر می فرمایند: «فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ وَ أَنَّى تُؤْفَكُونَ؟ وَ الْأَعْلَامُ قَائِمَةٌ وَالْآيَاتُ وَاضِحَةٌ وَ الْمَنَارُ مَنْصُوبَةٌ ؛ فَأَيْنَ يُتَاهُ بِكُمْ وَكَيْفَ تَعْمَهُونَ وَبَيْنَكُمْ عِتْرَةُ نَبِيِّكُمْ؟ وَ هُمْ أَرمَّةُ الْحَقَّ وَأَعْلَامُ الدِّينِ وَأَلْسِنَةُ الصِّدْقِ. فَأَنْزِلُوهُمْ بِأَحْسَنِ مَنَازِلِ الْقُرْآنِ وَ رِدُوهُمْ وُرُودَ الْهِيمِ الْعِطَاش؛ به کجا می روید و کی


صفحه: 206

برمی گردید؟ دلیل ها برپاست و نشانه ها آشکار است و علامت ها را نصب کرده اند. گمراهی و حیرانی تا کجا؟ در حالی که خاندان پیامبرتان که زمامداران حق و پیشوایان دین و زبان راستین پروردگارند، در میان شما هستند. قدر و منزلت آنان را همچون قدر و منزلت قرآن پاس بدارید و همچون تشنه کامانی که به آب می رسند خود را به سرچشمه ی وجودشان برسانید.» [۱۴۵]

همچنین ابوبصیر از امام صادق علیه السلام پرسید: «منظور از این آيات: فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ، إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِینَ، چیست»؟ حضرت فرمود: «أَيْنَ تَذْهَبُونَ فِي عَلِي علیه السلام يَعْنِي وَلَايَتَهُ أَيْنَ تَفِرُّونَ مِنْهَا إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِينَ لِمَنْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَهُ عَلَى وَلَايَتِهِ؛ درباره ی امام علی علیه السلام و ولایت او به کجا می روید و به کجا فرار می کنید؟ او ذکری است برای جهانیان یعنی برای کسانی که خداوند از آن ها در خصوص ولایت حضرت علی علیه السلام عهد و پیمان گرفت.» [۱۴۶]

بنابراین ما باید به سوی خورشید امامت و ولایت برگردیم تا به همه خوبی ها دست یابیم و تا برنگردیم گرفتار بی عدالتی ها، ظلم و ستم ها و نادانی ها هستیم. تا جهانیان نپذیرند که فرمان را به فرمانده ی معصوم آسمانی بسپارند این گرفتاری ها برطرف نخواهد شد و این شب تیره ادامه خواهد داشت. امام علی علیه السلام در این از


صفحه: 207


زمینه می فرمایند: «لَنَا حَقٌّ، فَإِنْ أُعْطِينَاهُ، وَإِلَّا رَكِبْنَا أَعْجَارُ الْإِبِلِ وَإِنْ طَالَ السُّرَى؛ ما را حقی است که اگر آن را به ما دادند، بگیریم و اگر ندادند، بر ترک شتر سوار می شویم و می رویم هر چند که سیر در شب باشد و به دراز کشد!» [۱۴۷]

ما شیعیان و منتظران امام زمان علیه السلام باید بیدار شویم و نگذاریم مولایمان بیش از این بر مَرکب غربت و مظلومیت بنشیند و حقش غصب گردد. ما باید با اخلاق اهل بیتی و با ترویج عملی عدالت و مهربانی و نشر صلح و دوستی در جهان مصلح کل و دولت صلح و آرامشش را به همگان معرفی نماییم و در راستای تحقق این امر الهی در قول و عمل بکوشیم. اکنون ما نباید فقط تاریخ غدیر را ورق بزنیم و بر پیمان شکنان لعن و نفرین نثار کنیم بلکه باید مراقب باشیم که خود پیمان شکن نباشیم، فقط نباید از آنان شکوه کنیم که امام حسین علیه السلام را تنها گذاشتند بلکه باید ببینیم خودمان با امام حسین زمانمان حضرت مهدی علیه السلام چه کرده ایم؟ اکنون تمام پنجره ها باز است برای پرواز در آسمان عشق و محبت امام زمان علیه السلام ، تمام تابلوها او را نشان می دهند، تمام پیامبران و امامان او را می خوانند و منتظر طلوع او هستند، حتی امامان دیگر آرزو می کردند که زمان ایشان را درک کنند و در حکومت الهی اش خدمت کنند! [۱۴۸]


صفحه: 208


احیای شب قدر و روز غدیر و تعظیم شعائر الهی با «لبیک یا مهدی» ممکن است

ما نباید فقط تاریخ کلاس های قبل را مرور کنیم و در تاریخ خود تکانی نخوریم! گریه بر تاریخ تیره چه فایده دارد اگر ما هم تاریخمان را سیاه بنویسیم؟ گریه بر مظلومیت امامان و بی وفایی یاران چه فایده دارد اگر ما نیز بی وفا باشیم و امام زمانمان را مظلوم و تنها وا نهیم؟! باور کنید احیای شب قدر یعنی رسیدن به معرفت و ولایت امام زمان علیه السلام، احیای غدیر یعنی بیعت با امام زمان علیه السلام ، احیای امر اهل بیت علیهم السلام یعنی زنده کردن نام و یاد امام زمان علیه السلام ، تعظیم شعائر الهی یعنی بلند کردن پرچم یاری امام زمان علیه السلام ، گریه برمظلومیت و غربت اهل بیت علیهم السلام یعنی امام زمان را تنها نگذاشتن، پیوند با عاشورا یعنی «لبیک یا مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف» ، پیاده روی اربعین یعنی آمادگی لشکر صاحب الزمان؟ روحی؟ ، درس و عبرت از تاریخ یعنی جدا نشدن از امام زمان علیه السلام و توبه یعنی بازگشت به آغوش امام زمان علیه السلام.

پس اگر می خواهی دیندار واقعی باشی و خدا و تمام پیامبران و امامان را از خود راضی کنی و تاریخ زندگی ات را زیبا بنگاری راهش فقط در پیوند با امام زمان علیه السلام است و این همان پیام غدیر است که باید به گوش همگان رسانده شود.

اگر مرد میدانی بسم الله! تا دیر نشده به امام مهربانت لبیک بگو و با این لبیک به تمام خوبی ها برس. بگو «لبیک یا صاحب


صفحه: 209

الزمان!» و بدان که این لبیک یعنی جدا شدن از تمام تاریکی ها، نیرنگ ها، بداخلاقی ها و زشتی ها و رسیدن به تمام خوبی ها و زیبایی ها... بگو لبیک یامهدی! و در مسیر هدایتش مثل آب جاری شو، خود را در دریای مهر و بندگی اش بیفکن و صبح زیبای دریا شدنت را تماشا کن.

رأس امر به معروف تبلیغ امام زمان علیه السلام است

با توجه به خطبه غدیر و تصریح پیامبر مهربان صلی الله علیه وآله بر تبلیغ ولایت، بسیار روشن و واضح است که تبلیغ امام زمان علیه السلام بر همه ما واجب است و بلکه طبق فرموده آن حضرت در فراز 119، درک ولایت و تبلیغ امام زمان علیه السلام در رأس تمام امر به معروف ها قرار دارد و از همه لازم تر است. پس ترویج و تبلیغ امام زمان علیه السلام که حقیقت غدیر است فقط به خاطر رسیدن به ثواب و پاداش الهی نیست بلکه این کار در واقع بزرگترین وظیفه و سنگین ترین مسئولیتی است که خدا به دوش ما نهاده و عهدی الهی است که با خون شاهرگ مان امضاء شده است. البته هر کس به قدر توانایی خود باید این کار را انجام دهد، مثلا در نشر احادیث و معارف، کسانی که تخصص در امور دینی و روایی ندارند حتما باید زیر نظر کارشناسان مربوطه این کار را انجام دهند و هیچ کاری را بدون کارشناسی دقیق انجام ندهند. بنابراین در یک کلام می توان گفت: پیام خطبه غدیر


صفحه: 210

برای زمان ما این است: درک و تبلیغ امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بر همگان واجب است.

غدیر عشق

غدیر، چشمه سار محبت و ولایت امام زمان روحی فداه است، از کوثرش بنوش و در مسیر یاری اش بکوش، غدیر یعنی بیعت با صلح و دوستی و مهربانی بیعت با علم و پاکی و عدالت، بیعت با امامت و بیعت با خدا، زیرا قرآن به صراحت می فرماید: «إنّ الّذينَ يُبايِعُونَكَ إِنّما يُبايِعونَ الله»، [۱۴۹] هرکس که با امام زمانش بیعت کند با خدا بیعت کرده است.

افتادن نام امام زمان علیه السلام بر زبان ها قبل از ظهور

با توجه به اینکه اهل بیت علیهم السلام در روایات و تعابیر متعدد فرموده اند: «كُلُّنا واحِدٌ أوّلُنا مُحمّد آخِرُنا محمد؛ أوسَطنَا مُحمّد وَكُلَّنا مُحمد؛ فَلا تُفَرِّقُوا بَينَنا» [۱۵۰] بسیار واضح است که فضائل امیرمؤمنان علیه السلام در وجود نازنین فرزندش حضرت بقیة الله تجلی کرده است و آن حضرت آیینه جمال و کمال جد گرامی خویش از غدیر تا ظهور است. از طرف دیگر همان طور که گفتیم اگر وجود نازنین پیامبر


صفحه: 211


رحمت صلی الله علیه وآله قرار باشد جریان غدیر را در زمان ما و عصر حاضر اجرا نماید به یقین امروز دست حضرت ولی عصر روحی فداه را بلند می کند و برای او و امامت و ولایت او از همگان بیعت می گیرد و همه امامان علیهم السلام نیز یار و یاور او خواهند بود، همان طور که وجود نازنین امام حسن و امام حسین علیهما السلام در زمان مولا على علیه السلام كاملاً زير بيرق آن حضرت و علمدار ایشان بودند، در زمان امام مجتبی علیه السلام نیز به همین شکل امام حسین علیه السلام کاملا تسلیم امر برادر بود و با این که خود آن حضرت امام بود اما امام حسن علیه السلام را امام زمان خویش می دانست. اکنون نیز مفهوم خطبه غدیر بر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف صدق می کند و ما باید در فکر و قول و عمل با امام زمان علیه السلام بیعت کنیم و چون در خطبه غدیر، تبلیغ ولایت بر همگان واجب شمرده شده اکنون ما باید با تمام وجود، مُبلّغ ولی عصر و زمان خود باشیم و در این جهت از دیگران سبقت بگیریم، همان طور که امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه «فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ» فرمودند: «منظور از این سبقت گرفتن، سبقت در ولایت و اطاعت امام است.» [۱۵۱]

با این توضیحات اگر ما شیعه امیرالمؤمنین علیه السلام هستیم و اگر بر سفره ولایت و محبت اهل بیت علیهم السلام نشسته ایم وظیفه داریم که علمدار امام زمان مهربانمان باشیم و نام و یاد و معارف او را تبلیغ کنیم و این تبلیغ نام و یاد حضرت، یکی از مهم ترین گام ها در مسیر


صفحه: 212


زمینه سازی ظهور است، زیرا در حدیثی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمودند: «يَظْهَرُ فِی شُبْهَهِ لِيَستَبِينَ فَيَعلُو ذِكرُهُ وَيَظْهَرُ أمرُهُ وَ يُنادي بإسمِهِ وَ كُنيَتِهِ وَ نَسبِهِ وَ يَكثرُ ذَلِكَ عَلَى أَفواهِ المُحِقِّين وَ المُبطلين والمُوافقين و المُخالِفين لِتَلزِمَهُم الحُجّة بمعرفتهم به....

امام زمان علیه السلام در وضعیت شبهه ناکی ظهور میکند تا کاملا جایگاه و ارزش آن حضرت تبیین و روشن گردد و این امر در حالی صورت می گیرد که ذکر و نام آن حضرت بالا می رود و (نشانه های) امر ظهورش آشکار می گردد و او را با اسم و کنیه و نسب می خوانند و نام حضرت روی زبان ها می افتد و اهل حق و باطل و دوست و دشمن از او می گویند... تا حجت بر همگان تمام شود، آنگاه طبق وعده جدش رسول خدا صلی الله علیه وآله خداوند او را ظاهر می سازد.» [۱۵۲]

این روایت به صراحت به ما می فهماند که قبل از ظهور، نام و یاد حضرت به صورت عجیبی در جهان منتشر شده و دوست و دشمن از آن حضرت سخن می گویند.

تبلیغ امام زمان علیه السلام از صد سال عبادت با ارزش تر است

به هر حال احیای نام و یاد حضرت از بهترین توفیقات و عبادات است که هرکس این توفیق نصیبش شود بهترین ها نصیبش شده است. امام سجاد علیه السلام نیز در این زمینه می فرمایند: «خدای تعالی


صفحه: 213


به حضرت موسی علیه السلام وحی فرمود که مرا نزد بندگانم محبوب ساز. حضرت موسی علیه السلام عرض کرد خدایا چگونه این کار را انجام دهم؟ خدا فرمود: «نعمت ها و بخشش های مرا به یادشان بیاور تا مرا دوست دارند و در این مسیر اگر دو کار را انجام دهی ارزش و ثوابش بیشتر از صد سال عبادتی است که روزها را روزه بگیری و شب ها را نماز بخوانی! حضرت موسی علیه السلام گفت: این دو کار چیست؟ خطاب آمد؛ «أن تَرُدَّ آبِقاً عن بابي أو ضالاً عَن فِنائی؛ بنده ای که از در خانه ام گریخته را برگردانی و گمراهی که از درگاه من دور شده را هدایت کنی» موسی علیه السلام پرسید: «منظور از این دو چه کسانی اند؟» ندا آمد: «آبق، شخص گنه کار است که باید او را به سوی من برگردانی و شخص ضال، کسی است که امام زمانش را نمی شناسد و تو باید او را با امامش آشنا کنی» [۱۵۳]

بنابراین تبلیغ امام زمان علیه السلام و شناساندن آن حضرت به دیگران، ثوابی برتر از صد سال عبادت دارد.

لبیک یا صاحب الزمان!

غدیر، چشمه زلال ولایت و دست بیعت با امامت است، اکنون دستان یار به سویت بلند است و تو را می خواند. زمان آن فرا رسیده که سلمان امام زمانت باشی و امام زمان مهربانت را دریابی و با او


صفحه: 214


عهدی دوباره ببندی. عهدی دوباره ببند و بگو: «یا صاحب الزمان! در عید امامت و ولایت عهد می بندم که با شما و برای شما و در مسیر رضای شما باشم...»

اکنون با تمام وجود فریاد برآور و بگو: «لبیک یا مهدی! لبیک یا صاحب الزمان! مرا بپذیر و نگهدارم باش، جانم به فدایت یا صاحب الزمان...»

خوش به حال کسی که خریدار عشق و اطاعت امام زمانش باشد که این همان تجارت پرسود تجار عشق است، همان طور که مولایمان امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «أَنَا التَّجَارَةُ المُرْبِحَةُ الْمُنْجِيةُ مِنَ الْعَذَابِ الْأَلِيمِ الَّتِي دَلَّ عَلَيْهَا فِي كِتَابِهِ، فَقَالَ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى تِجارَةٍ تُنْجِيكُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ؛ من همان تجارت پرسود و نجات دهنده شما از عذاب دردناکم که قرآن پیرامونش فرموده است: ای کسانی که ایمان آورده اید آیا می خواهید به شما تجارتی یاد دهم که شما را از عذاب دردناک رهایی بخشد.» [۱۵۴]

چه تجارتی بهتر از تجارت عشق؟! چه کالایی بهتر از دل و جان؟! وچه خریداری بهتر از یوسف زهرا علیها السلام امام زمان علیه السلام ؟!

هر چند ای خورشید جان از ما نهانی *** دانم ولی همواره با ما مهربانی

بازار پُر زرق است و ما مشتی تهی دست *** بی شک خریدار دل ما بی کسانی


صفحه: 215


خدا را شکر که قلبم پر از محبت شماست!

بهترین سخن برای حسن ختام کتاب، شکر و سپاس خدا به خاطر نعمت امامت و ولایت است. امام جعفر صادق علیه السلام به یکی از اصحاب فرمودند: آیا هر روز صبح، خدا را در برابر برترین و گرامی ترین نعمت ها شکر می کنی؟

او پرسید: برترین نعمت ها کدام نعمت است؟ حضرت فرمودند: «ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام » ؛ سمت راست صورت خود را بر خاک بگذار و بگو: أَللَّهُمَّ لا تَسْلُبْني ما أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ مِنْ وَلايَتِكَ وَ وِلايَةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَعَلَيهِمُ السَّلام ؛ یعنی خدایا نعمت ولایت خودت و ولایت محمد و آل محمّد را از من مگیر.» [۱۵۵] خدایا تو را به خاطر خودت شکر می کنم، به خاطر مهربانی ات، به خاطر این که مرا هم قابل دانستی و هستی ام بخشیدی، به خاطر این که برایم ارزش قائل شدی و بهترین ها را برایم آفریدی، به خاطر قلبی که به من عطا کردی و به خاطر عشق و محبتی که از اهل بیت علیهم السلام در دلم جا دادی. خدایا شکرت که هستی و هستم، خدایا شکرت که مرا سرگشته و شیدای یوسف زهرا حضرت حجت بن الحسن المهدی؟ روحی؟ نمودی و روز به روز بر این عشق و شیدایی افزودی ... خدایا به حق چهارده نور پاک علیهم السلام و به خاطر آقایی و عظمت امیرالمؤمنین علیه السلام پاکی و طهارت حضرت فاطمه زهرا علیها السلام فرج مولای خوبان را برسان و حقیقت غدیر را با ظهورش جهانی بفرما و محبت و ولایتشان را از ما مگیر. آمین ای مهربان ترین مهربانان!


صفحه: 216


فصل پنجم : غدیریه

اشاره

سروده ای از مؤلف برگرفته از خطبه غدیر و فضایل امیرالمؤمنین علیه السلام


صفحه: 217


صفحه: 218

غديريه

دلبرا گوئیا بهار آمد *** فصل گل ها و لاله زار آمد

گوئیا در کنار سرچشمه *** میوه های خدا به بار آمد

وقت آن آمده که پیغمبر *** آشکارا کند گل حیدر

دست او را به دست خود گیرد *** تا شناساند او به ما رهبر

دلبرا موی خود پریشان کن *** در جنون، غیره ها و خویشان کن

هر چه بادا عزیز من بادا *** حق بگفتا که خود نمایان کن

خنده های خدایی ات پیدا *** جلوه های الهی ات برپا

باید از روی دست پیغمبر *** دیده گردد علی ولی الله

یا محمّد به دل مکن پنهان *** آشکارا نما کنون فرمان


صفحه: 219

خوفت از حاسدان نباشد چون *** حامی مرتضی بود رحمان

گر کنی امر ما کنون اجرا *** می شود دین ما به حق برپا

ورنه این دین خدا نمی خواهد *** چون علی می کند مرا معنا

گر علی را تو بر ملا سازی *** می شوم من ز دین تو راضی

ور نه این دین تباه می گردد *** از بر ناکسان شود بازی

یا علی کن قبای من بر تن *** همچو هارون عصای موسی زن

دانم اکنون چه می کشی زین پس *** سینه کن پا به جاتر از آهن

دست تو برتر از کف موساست *** روح تو راحت دل عیساست

پرچم لا اله الا الله *** متکی بر علی ولی الله است

کاروان های حج کجا هستید *** گوئیا محمل سفر بستيد


صفحه: 220

مغز حج روی دست من باقی است *** پس چرا حاج تهی دستید

کاروان ها بگو فرو مانند *** و آن که جا مانده گو که زود آیند

جبرئیل آمده به من گفته *** در کنار غدیر مهمانند

من نگاری ز آسمان دارم *** آیه هایی از کهکشان دارم

اندر این هوا مردم *** بس بزرگ است و پر بها کارم

منبری از برای من آرید *** زین اسب و شتر به پا دارید

در مسیر قدوم من اکنون *** گل بپاشید و گلشنی کارید

به به از این شکوه بی همتا *** جلوه کرده به روی منبرها

یاد روزی که بت شکست مولا *** روی دوش نبی بزد او پا

به به از این تجلّی قرآن *** گوئیا آشکار شد سبحان


صفحه: 221

آینه در جمال پیغمبر *** جان او جلوه گر شد از جانان

زآسمان ها ستاره باریده است *** نور حق سوی ما بتابیده است

اندر این فرش ساده ی خاکی *** دست ماه است و دست خورشید است

دست ها هر دو رفته تا بالا *** شد شروع، دین حق همین حالا

او که وحی است کلام او گفتا *** بار اول علی ولی الله

من نکردم به دین حق تقصیر *** من نکردم به حکم حق تأخیر

جبرئیل آمد و سه بارم گفت *** یا علی را بگو پس از تکبیر

مردمان این امامتان اینجاست *** رمز و راز نجاتتان اینجاست

هرکه من بوده ام بر او مولا *** این علی هست وبر شما مولاست

مردمان دست کبریا اینجاست *** معدن گنج اغنیا اینجاست


صفحه: 222

سید پاک اولیا اینجاست *** این علی هست و بر شما مولاست

مردمان باغ لاله ها اینجاست *** جلوه ی رحمت خدا اینجاست

مهربان با تمام مخلوقات *** این علی هست و بر شما مولاست

مردمان بر شما دوا اینجاست *** معدن بخشش و سخا اینجاست

او که بر قاتلش کند ایثار *** أعجب کل آیه ها اینجاس

مردمان قاضی قضا اینجاست *** عدل پاینده ی خدا اینجاست

سید کل انبیاء اینجاست *** این علی هست و بر شما مولاست

او که خود گفته مهربانم من *** همچو باران آسمانم

گر جهانم دهند که از موری *** دانه گیرم نمی ستانم من

او که اندر زمان ميل نان *** گر می آد ر می آمد کنار او حیوان


صفحه: 223

لقمه ای بهر او عطا می کرد *** چون حیا می نمود علی از آن

مردمان بر شما نوا اینجاست *** سرور کل اوصیاء اینجاست

باصفابا وفا پر از خوبی *** این علی هست و بر شما مولاست

افتخار فرشته ها اینجاست *** آشنا با ستاره ها اینجاست

با تمام بزرگی اش خاکی ست *** این علی هست و بر شما مولاست

گر کلید بهشت می خواهید *** باید اکنون به پیش او آیید

از برای تمام خوشبختی *** صورت اندر ره علی سایید

گر کلید بهشت می خواهید *** بهترین سرنوشت می خواهید

صبح و شب ذکر او به لب گویید *** گر ز او رونوشت می خواهید

هرکه من سیدم و آقایش *** راه صاف على بود راهش


صفحه: 224

من پیمبر شدم برای کسی *** که علي ولی ست مولايش

او وصی است و جانشين من *** او وکیل است و بهترین من

در دو دنیا خدا چنین خواهد *** تا علی باشد هم نشین من

آیه آیه تمام قرآن است *** او دلیل نزول باران است

به خدا مردمان علی یکتاست *** آیه ی بی نظیر جانان است

او نماینده ای زیزدان است *** مایه ی افتخار انسان است

حب او شد نشانه ایمان *** هرکه دارد علی مسلمان است

آيه انما ولی دانید *** بار دیگر کتاب حق خوانید

حق علی را ولیتان کرده *** تا ابد در ره علی مانید

او امام مبین یاسین است *** او ترازو و وزنه دين است


صفحه: 225

حکم حق دست او خدا داده *** چون چراغ تمام آیین است

بعد از او هم امامت اندر ماست *** یک به یک نسل او چو او مولاست

تا قیامت امامت از ایشان *** جاری از حکم حق در این دریاست

اولین عابد خدا حیدر *** اولین یار با وفا حيد

اولین جان فدای پیغمبر *** نور چشمان مصطفی حیدر

هرچه علم است در او بود پنهان *** او بود گنج مخفی سبحان

بحر او را چه می توان گفتن *** وسعتش را نمی توان پایان

او بود بر تمام خلقت سر *** دشمنش را خدا دهد کیفر

رو کند حق به سوی محبوبش *** لن يتوب الاله من أنكر

الاولين و الآخر *** بِعَلی وصیک الحيدر


صفحه: 226

شك فى ذلك فقد كافر *** حُبّ او شد بهشت و بغضش شر

حوض کوثر برای او باشد *** فتح هر در برای او باشد

من نگفتم خدای من گفته *** «ثقل اصغر» قبای او باشد

دوستانش همه سر افرازند *** چهره هاشان سفید و دل بازند

در بهشت خدا به دور مر *** با ولای علی به پروازند

آیه صبر عصر قرآن است *** عالم از نور او چراغان است

من شما را گواه می گیرم *** این علی اولین امامان است

نور حق در علی نمایان است *** نور او در همه امامان است

تاکه مهدی قائمش آید *** آخرین است و مهر پایان است

حق ما را بگیرد او یک جا *** دین ما در جهان کند برپا


صفحه: 227

يوسف مرتضی علی، مهدی است *** مردگان با دمش کند احیاء

بر عدوی علی سلامی نیست *** غیر نسل علی امامی نیست

دین حق را به جز ولایت او *** نکته و جمله و کلامی نیست

این ولایت، رسالت دین است *** غربتش بر بشر چه ننگین است

من رساندم، برای نشر غدیر *** شیعیان را وظیفه سنگین است

رحمت حق به دوستانش باد *** لعنت حق به دشمنانش باد

جبرئیل و فرشتگان هر دم *** نوکر باب آستانش باد

جنب حق است و دست یکتایش *** بوسه گاه فرشتگان پایش

بعد صور ممات و وقت حشر *** مردگان، زنده از دم نایش

او وصی و برادرم باشد *** هر زمان یار و یاورم باشد


صفحه: 228

جایگاه علوم پاک من *** بهترین لطف داورم باشد

ناصر دین کبریا او شد *** صابر صبر اولیا او شد

وارث على علم انبياء او شد *** سرور کل اوصیا او شد

رهبر كل متقی متقین او شد *** آمر امر مؤمنين او شد

در جهان ماه مه جبین او شد *** مالک ملک یوم دین او شد

فاصل بین خیر و شر او شد *** صبح پاینده بشر او شد

آگه از عمق بحر و بر او شد *** عهد و میثاق ما به ذر او شد

بهترین بنده ی خدا او شد *** برترین یار مصطفی او شد

لايق حق انما او شد *** حامل پرچم لوا او شد

بت شکن روی دوش پیغمبر *** فاتح بدر و خندق و خیبر


صفحه: 229

از برای هدایت او رهبر *** معدن علم و ساقی کوثر

او کلید تمام خوشبختی است *** رهنمای شما به هر سختی است

در بسته ای به دستش باز *** یار درماندگان به هر وقتی است

گر تو خواهی کنی مرا امداد *** قلب پیغمبرت نمایی شاد

باید اکنون به او بیعت *** عهد خود را نیفکنی در باد

افتخار فرشتگان مولاست *** یادگار پیمبران مولاست

شمس و خورشید آسمان مولاست *** جسم بی جان، نسیم جان مولاست

اول و آخر جهان مولاست *** آشکار است و هم نهان مولاست

شمع مأوای قدسیان مولاست *** مقتدای ستارگان مولاست

جسم و جان را دوا نمی خواهید؟ *** دردتان را شفا نمی خواهید؟


صفحه: 230

بینوا را نوا نمی خواهید؟ *** دین حق را صفا نمی خواهید؟

او صفای تمام دین باشد *** رهبر كل مؤمنین باشد

هم دوا هست و هم نوا بر ما *** مرهم داغ دل غمین باشد

هست خود را به هست او بگذار *** دست خود را به دست او بگذار

خود رها کن ز خود در این وادی *** هستی ات را به لست او بگذار

هرکه دارد علی چه کم دارد *** هرکه دارد علی چه غم دارد ؟

و آن که بی مهر او بود، مرده! *** آسمانی اگر درم دارد!

با ولای علی تو دریایی *** با ولای علی تو زیبایی

با ولای علی تو هرجایی *** برقراری و زنده، برپایی

با ولای علی تو خوش بویی *** صد فرشته بود به هر مویی


صفحه: 231

خوشگلی، خوش دلی و خوش خویی *** خوش مرامی و خوش سر و رویی

با ولای علی تو مسروری *** از مسیر حرامیان دوری

نسل پاکی، اراکی ات گویم *** تو عزیزی، قلمبه ی نوری

با ولای علی تو دل شادی *** از غم و غصه ها تو آزادی

اهل عشقی و اهل احساسی *** مهربانی همیشه در یادی

با ولای علی تو با نوری *** همچو گنجی نهان و مستوری

دشمن دشمنان دل کوری *** آسمانی پر از شعف ، شوری

با ولای علی تو پاینده *** گر بمیری، هنوز هم زنده

با اطاعت عجین شود روحت *** بنده ای بنده ای خدابنده

بی ولای علی تو بیماری *** بی ولای ولای علی، لجن زاری


صفحه: 232

بی ولای علی تو سرباری *** زهرماری، شراری از ناری

بی ولای علی تو بدبختی *** بد دلی بد قبا و بد رختی

بد گلی بد سرشت و بد طینت *** نسل ناپاک و روح دل سختی

بی ولای علی تو بد بویی *** هم سیه سیرتی، سیه رویی

نور ایمان به دل نداری تو *** بدترین خلق و بدترین خویی

بی ولایش بدون احساسی *** غافل از بوی عطر هر یاسی

بدترین فقر تو بود این که *** بی حسینی، بدون عباسی!

شکر حق دین مصطفی دارم *** بر دلم عشق مرتضی دارم

هرچه هستم دلم خوش است آخر *** پیش پایش ز لطف جا دارم

خانه ی فاطمه گلی باشد *** مأمن عاشق على باشد


صفحه: 233

کهف هر بی پناه دلدار است *** هر که گوید به او بلی، باشد

عشق او را به دل تو محکم کن *** دل به یادش رها ز هر غم کن

کوری چشم دشمن کورش *** دل ز عشقش زلال زمزم کن

با علی باش و پادشاهی کن *** در یمش سينه مثل ماهی کن

اسم اعظ بود به اسم او *** با علی باش و هرچه خواهی کن

با علی باش و سر فرازی کن *** با علی باش و کشف رازی کن

با علی باش و حل معمای *** سخت و پیچیده ی ریاضی کن

با علی کن تو فتح کوه قاف *** با علی باش و علم را بشکاف

با علی باش و گم مکن ره را *** با علی باش و کن دلت را صاف

با علی درد بی دوا درمان *** با علی سیر در هوا آسان


صفحه: 234

با علی در امانی از دیوان *** با علی می رسی تو تا جانان

با علی باش و با خدا جانم *** تا بگویی که غرق بارانم

با علی باش و جلوه حق شو *** تا نگویی دگر «نمی دانم»

عاشقان، این زمان، علی، مهدی است *** بر تمام جهان ،ولی مهدی است

نور پاک تمام معصومان *** در یکی گشته منجلی، مهدی است

مهر حسن ختام ما زهراست *** چون فدایی مرتضی زهراست

گر تو گویی علی ولی الله *** باعث حفظ این ندا زهراست

سبزی از عشق مرتضی گوید *** هردم از خيرة النساء گوید

ز ابتدا تا به آخر عمرش *** از عزیزان مصطفی گوید

***


صفحه: 235

فهرست موضوعات مهم در خطبه غدیر

در این بخش شماره های برخی موضوعات مهم مطرح شده در خطبه غدیر جهت سهولت کار محققان ارائه می گردد

خداشناسی و ستایش پروردگار :

فرازهای: 109/108/107/71/66/12/11/10/9/8/7/6/5/4/3/2/1 134/129/127/126/123/110/

امامت امری از جانب خداست و انتخاب و انتصابش با و تغییرناپذیر است

فرازهای: 43/42/41/36/35/33/27/26/18/17/13/12/11/10 /127/125/124/119/115/113/106/56/48/44/

فضائل امیرمؤمنان علیه السلام :

فرازهای:

/27/26/25/24/23/22/21/20/19/18/17/13/12/11 /45/44/43/42/41/40/39/3/37/34/33/32/31/30/29 /104 /86/85/71/70/69/58/56/54/51/50/49/48/47/46 132/131/130/128/127/125/124/115/114/113/106/105

تصریح به امامت امامان :

فرازهای:

/72/71/70/63/56/48/44/35/34/28/22/21/20 131/129/127/126/125/124/121/120/116/115/114/86/


صفحه: 236

تصریح به این که امامان از فرزندان پیامبر صلی الله علیه وآله و از نسل مولا علی علیه السلام هستند

فرازهای: 125/124/121/116/115/114/86/70/63/58/487/44/20

امامت تا روز قیامت

فرازهای : 116/63/56/34

اشاره به محبان و پیروان امامان علیهم السلام

فرازهای :

106/84/83/82/78/77/76/75/74/50/42/39/19 134/132/131/127/

عباراتی که منکران ولایت، لعن و نفرین شده اند و اهل عذاب شمرده شده اند

فرازهای:

/73/68/65/61/60/54/44/42/39/30/28/27/19 134/84/83/81/80/79

معرفی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در خطبه غدیر

فرازهای :

/96/95/94/93/12/91/10/89/88/87/67/58/56 116/103/102/101/100/99/98/97

تبلیغ ولایت و امامت و غدیر واجب است

فرازهای: 133/127/125/119/64


صفحه: 237

معرفی برخی از آثار مؤلف

1. تفسیر شریک القرآن (تفسیری روان و اهل بیتی از قرآن کریم بر سه محور عقاید، اخلاق و احکام)

2. تفسیر سوره حمد (تفسیری زیبا و اهل بیتی از سوره حمد بر سه محور عقاید، اخلاق و احکام)

3. ترجمه موضوعی صحیفه سجادیه (با سبکی نوین و ترجمه ای روان که به صورت موضوعی تیترگذاری شده است، به انضمام مناجات خمسة عشرة)

4. فاطمه کوثر خدا (کتابی بسیار زیبا پیرامون حضرت زهرا علیهم السلام و عنایات آن بی بی مهربان)

5. مهربانی خدا و اهل بیت علیهم السلام

6. عقاید زیبای شیعه (کتابی جامع پیرامون اعتقادات مکتب اهل بيت علیهم السلام )

7. دست به دامان امام زمان ارواحنا فداه (شرح اسم های مبارک حضرت ولی عصر علیه السلام و نکته هایی معرفتی پیرامون آن حضرت)

8. ندای صاحب الزمان ارواحنا فداه (پیرامون راه های یاری امام عصر علیه السلام و نجات از دوران تاریک غیبت)

9. درد دل امام زمان ارواحنا فداه (شکوه ها گلایه ها و پیامهای مظلومانه و بیدارگر یوسف زهرا علیها السلام )

10. استغاثه به امام زمان ارواحنا فداه (پیرامون استغاثه و دعا برای فرج و نمونه ای از استغاثه های موجود در روایات)

11. چند قدم تا ظهور امام زمان علیه السلام (قدم هایی در جهت زمینه سازی ظهور)

12. از اربعین تا ظهور امام زمان (پیرامون اهمیت اربعین حسینی و همایش و نمایش بزرگ منتظران در مسیر کربلا)

13. یوسف زهرا علیها السلام (احادیث انتظار همراه با اشعاری در مناجات با امام عصر ارواحنا فداه )

14. یاران امام زمان علیه السلام (کتابی جامع پیرامون یاران حضرت، تعداد، ویژگی ها و برنامه های آنان)

15. امام زمان و حضرت زینب علیهما السلام

16. امام زمان و حضرت عباس علیهما السلام

17. امام زمان و حضرت معصومه علیهما السلام

18. امام زمان و حضرت مسیح علیهما السلام

19. امام زمان علیه السلام و کربلایی کاظم ساروقی (پیرامون معجزه امام زمان علیه السلام و حافظ قرآن شدن مردی بی سواد)

20. امام زمان علیه السلام و مسجد جمکران

21. اکسیژن (کتابی با نکته های دقیق معرفتی پیرامون نفس عالم هستی حضرت ولی عصر ارواحنا فداه )

22. بوی پیراهن یوسف (بیان شباهت های امام زیبایی ها و حضرت یوسف علیهما السلام و اشعاری پیرامون آن حضرت)

23. ملاقات با امام زمان علیه السلام در عصر حاضر

24. عشق مردم به امام حسین علیه السلام (داستان هایی زیبا و شنیدنی پیرامون دلدادگی مردم به سیدالشهدا علیه السلام )

25. دعای عرفه امام حسین علیه السلام (با ترجمه ای روان و تیترگذاری موضوعی)


صفحه: 238

26. گل و گوهر (حکمت ها و داستان های شنیدنی و جذاب از علما و خوبان)

27. آداب زندگی (کتابی بسیار زیبا پیرامون راه و روش زیبا زیستن در کلام اهل بیت علیهم السلام )

28. فرزند بهشتی در کلام اهل بیت علیهم السلام (صد و چهل نکته مهم و اساسی در تربیت فرزند)

29. وارونه ها و خرافات در آخرالزمان (کتابی جامع پیرامون خرافات، بدعت ها، فرقه ها و انحرافات در آخرالزمان)

30. شام پریشانی (خلاصه وارونه ها در آخرالزمان)

31. فرار از خرافات (کتابی جالب پیرامون خرافات و رسم های غلط و رائج بین مردم)

32. مرید و مراد (این کتاب راهنمایی برای سالکین الی الله و نقدی فقیهانه بر مرید بازی و گرایش های افراطی است)

33. شهربانو علیها السلام مادر امامان و بانوی ایران (تحقیقی پیرامون افتخار ما ایرانیان مادر امام سجاد علیهما السلام )

34. سفر به عالم ارواح و عالم ذر (کتابی روایی و جذاب پیرامون زندگی ما در عوالم قبل از تولد)

35. روح شهید (پیرامون انتظار و شهادت، امام زمان علیه السلام و شهیدان)

36. گلشن آل یاسین (اشعاری از مولف پیرامون چهارده معصوم علیهم السلام )

37. پر پرواز پیداکن (ترکیبی از شعر نو و کهن پیرامون دوران زیبای ظهور)

38. تو از فرشته بهتری (مجموعه دیگری از اشعار مولف)

39. مهمانی خدا (پیرامون ماه رمضان و اعمال و دعاهای آن)

40. دعای جوشن کبیر (با ترجمه ای روان)

41. سوره انعام و ارتباط با خدا (با ترجمه ای روان و خط زیبا)

42. مفاتیح دل (دعاهای روزمره و معروف و برخی دعاهای مجرب)

43. دعاهای کوتاه و مشکل گشا (دعاهای کوتاه و تاثیرگذار اهل بیت علیهم السلام در زمینه های مختلف)

44. تا آسمان (نمایشنامه)

45. عشق حقیقی من (پیرامون عشق حقیقی و مجازی و محبت خدا و اولیاء الهی)

46. ارواح معین (شرح حال برخی از فقیهان پاک و اولیاء خدا)

47. شهوت نعمت است نه نکبت (پیرامون کنترل شهوت در مسیر درست با دیدی مثبت)

48. ترجمه و شرح کتاب الفائق فى الاصول (از دروس سطوح عالی حوزه)

49. امام زمان علیه السلام و صاف و ساده ها

50. غدیر و امام زمان علیه السلام (به همراه ترجمه روان خطبه غدیر با تیترگذاری موضوعی)

51. از غدیر تا ظهور (به همراه ترجمه روان خطبه غدیر با تیترگذاری موضوعی)

و کتب و مقالات مختلف دیگر که مکتوب یا در دست چاپ اند.


صفحه: 239

معرفی برخی از کتاب های کودک و نوجوان مؤلف

1. آی بچه ها خبر خبر

2 . چهارده قصه از چهارده معصوم علیهم السلام

3. دوازده امام مهربان

4. خورشید خانم برگشته

5. امام زمان مهربان

6. لب پشت بوم خطر داره

7. قوقولی قوقول خبر دار مداد رنگی رو بردار

8. مامان شفا گرفته

9. جشن تولد امام زمان علیه السلام

10. زنبور کوچولو و جوجه ها

11. داستان پیامبر مهربان

12. آموزش وضو و نماز

13. وضو گرفتن اینه

14. کبوترم نامه بره یه عالمه خبرداره

15. سفر به حرم امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه علیها السلام

16. سفر به کربلا

17. اتل متل الفبا

18. فُطرس ملک

19. مهربانی با حیوانات

20. مزه شیرین صلوات

21. ماه درخشان (دو جلدی)

22. داستان تولد امام زمان علیه السلام

23. امام آخر کیه صاحب زمان مهدیه

24. سارا کوچولو

25. لاک لاکی گم شده

26. گاوی پر از طلا

27. عید غدیر

28. بچه های غدیر

29. قصه های قرآنی 1 (روز ماهی گیری)

30. قصه های قرآنی 2 (سفری در شکم نهنگ)

31. احکام نوجوان

32. شعر و رنگ آمیزی میوه ها

33. شعر و رنگ آمیزی حیوانات

34. قصّه های جورناجور (26 قسمت، انیمیشن)

35. رقیه نور عینه، دختر امام حسینه

36. پیرزن ها به بهشت نمی روند

37. دو تا آهوی زیبا برای بهترین ها

38 جشن عبادت (پیرامون جشن تکلیف دختران)

39. نغمه های بهشتی 1 (آموزش سوره های کوثر، قدر، توحید، فیل و مسد، همراه با داستان، شعر و رنگ آمیزی)

40. آموزش تصویری صرفه جویی آب همراه با رنگ آمیزی

41. حیوونای نازنازی

42. قطار سخنگوی شادی (سه جلدی)

43. اسب آسمان (فیلمنامه انیمیشن مهدوی)


صفحه: 240

درباره مركز

بسمه تعالی

جَاهِدُواْ بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ

با اموال و جان های خود، در راه خدا جهاد نمایید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.

(توبه : 41)

چند سالی است كه مركز تحقيقات رايانه‌ای قائمیه موفق به توليد نرم‌افزارهای تلفن همراه، كتاب‌خانه‌های ديجيتالی و عرضه آن به صورت رایگان شده است. اين مركز كاملا مردمی بوده و با هدايا و نذورات و موقوفات و تخصيص سهم مبارك امام عليه السلام پشتيباني مي‌شود. براي خدمت رسانی بيشتر شما هم می توانيد در هر كجا كه هستيد به جمع افراد خیرانديش مركز بپيونديد.

آیا می‌دانید هر پولی لایق خرج شدن در راه اهلبیت علیهم السلام نیست؟

و هر شخصی این توفیق را نخواهد داشت؟

به شما تبریک میگوییم.

شماره کارت :

6104-3388-0008-7732

شماره حساب بانک ملت :

9586839652

شماره حساب شبا :

IR390120020000009586839652

به نام : ( موسسه تحقیقات رایانه ای قائمیه)

مبالغ هدیه خود را واریز نمایید.

آدرس دفتر مرکزی:

اصفهان -خیابان عبدالرزاق - بازارچه حاج محمد جعفر آباده ای - کوچه شهید محمد حسن توکلی -پلاک 129/34- طبقه اول

وب سایت: www.ghbook.ir

ایمیل: Info@ghbook.ir

تلفن دفتر مرکزی: 03134490125

دفتر تهران: 88318722 ـ 021

بازرگانی و فروش: 09132000109

امور کاربران: 09132000109

پانویس ها

  1. سوره لقمان آیه 27. به عنوان نمونه امام هادی علیه السلام در تفسیر این آیه شریفه فرمودند: «نَحنُ الكَلِمات التى لا تُدرَكُ فَضائِلُها وَ لا تُستَقصى»، الاحتجاج ج 2 ص 454.
  2. دعای عرفه، اقبال ص 339 و بلد الامین ص 251 .
  3. از اشعار مؤلف.
  4. علل الشرایع ج 1 ص 161 و غیبت نعمانی ص 237
  5. العمده ص 353 شواهد التنزيل ج 2 ص 223 و بحارالانوار ج 36 ص 155 .
  6. امام زمان علیه السلام و حضرت مسیح علیه السلام ص 75 منتخب الاثر ص 600 و بحار الانوار ج 51 ص 85 .
  7. بحار الانوار ج 25 ص 169 .
  8. سوره مائده آیه 3 .
  9. بحار ج 51 ص 60 .
  10. رجال کشی ص 135 و بحارالانوار ج 47 ص 323 .
  11. سوره قیامت آیه 36 .
  12. الکافی ج 1 ص 23 و تحف العقول ج 1 ص 292.
  13. اعلام الدین ج 1 ص 96 .
  14. اقبال ص 339 و بلدالامین ص 251.
  15. سوره شوری آیه 11.
  16. بحار الانوار ج 3 ص 260 .
  17. قال الصادق علیه السلام «لا يحيط الخلائق بالله عزوجل علما» آفریده های خدا بر ذات او احاطه علمی پیدا نمی کنند.» تفسیر نورالثقلين ج 3 ص 394 .
  18. مجمع البیان ج 2 ص 427 .
  19. روضة الواعظين ص 283 .
  20. مجمع البیان ج 10 ص 325 و الغدير ج 1 ص 239 .
  21. اختيار معرفة الرجال کشی ج 1 ص 46.
  22. اختصاص شیخ مفید ص 223 .
  23. بحار الانوار ج 42 ص 155 .
  24. غرر الحکم ج 1 ص 802 .
  25. بحار الانوار ج 26 ص 2 .
  26. مزار کبیر ص 573 و مصباح الزائر ص 450 .
  27. کافی ج 3 ص 265.
  28. ارشاد القلوب ج 1 ص 971 .
  29. سوره مائده آیه 27.
  30. امالی صدوق ص 641 .
  31. مناقب آل ابی طالب ج 4 ص 131.
  32. الكافي ج 8 ص 270 .
  33. امالی صدوق ص 256.
  34. تصحيح الاعتقادات ج 1 ص 108 و بحار الانوار ج 8 ص 70 .
  35. الفضائل ابن شاذان ص 835 .
  36. الفضائل ابن شاذان ص 84 .
  37. الفضائل ابن شاذان ص 84 .
  38. بحار الانوار ج 26 ص 2 .
  39. عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص 262 .
  40. بحار الانوار ج 36 ص 353 .
  41. خصائص الائمه ص 77.
  42. الکافی ج 4 ص 545 و من لایحضره الفقیه ج 2 ص 205 .
  43. الكافي ج 8 ص311، بحار الأنوار، ج 46، ص349 و تأويل الآيات الظاهرة ص251.
  44. زیارت جامعه، فقیه ج 2 ص 609 .
  45. از اشعار مولف.
  46. بحار لانوار جلد 54 ص 170 .
  47. امالی طوسی ص 233 .
  48. سفر به عالم ارواح و عالم ذر، بصائر الدرجات ص 91 و بحار الانوار ج 5 ص 250 .
  49. سفر به عالم ارواح و عالم ذر، بصائر الدرجات ص.91. بحارالانوار ج 26 ص 279 .
  50. سفر به عالم ارواح و عالم ذر، البرهان ج 1 ص 294.
  51. سفر به عالم ارواح و عالم ذر، تفسیر نورالثقلين ج 1 ص 359 بحار الانوار ج 5 ص 236 .
  52. عن الصادق علیه السلام «... وهذا لايكون الا فى الرجعه»؛ بحار الانوار ج 90 ص 87 .
  53. سفر به عالم ارواح و عالم ذر، بحارلانوار ج 26 ص 260 . البته در این زمینه روایت های متعددی نقل شده است که علاقمندان می توانند در کتاب سفر به عالم ارواح و عالم ذر نوشته مؤلف، این روایات را مشاهده کنند.
  54. الکافی ج 4 ص 499 و الوافی ج 12 ص 68 .
  55. سفر به عالم ارواح و عالم ذر ص 172 و تهذیب الاحکام ج 3 ص 145.
  56. سوره شعراء آیه 214 .
  57. رسالة في معنى المولی شیخ مفید ص 40 و الطرائف ج 1 ص 21.
  58. روایات در این زمینه زیاد است، استاد بزرگوارمان مرحوم آیت الله صافی رحمه الله در کتاب ارزشمند منتخب الاثر ج 1 این روایات را نقل نموده اند.
  59. کتاب سلیم ص 325 ، احتجاج ج 1 ص 223 و ارشاد شیخ مفید ج 1 ص 184 .
  60. سوره نجم آیه 2 تا 4 .
  61. قرب الاسناد ص 10 .
  62. عن ابی عبد الله علیه السلام قال: «الوقتُ المعلوم يوم قيام القائم عجل الله تعالی فرجه الشریف ...» دلائل الامامه ص 453 و بحارالانوار ج 52 ص 376.
  63. مفردات راغب ص 533 .
  64. کنز العمال ح 32977.
  65. المستدرك على الصحیحین ج 3 ص 138 و امالی طوسی ص 578 .
  66. بحارالانوار ج 38 ص 199.
  67. الاصابه ج 8 ص 183.
  68. امالی صدوق ص 89 .
  69. تفسیر سوره حمد نوشته مؤلف 207 و تفسیر صافی ج 4 ص 393.
  70. بحار الانوار ج 16 ص 95 .
  71. الخصال ج 1 ص 21 و تفسیر برهان ج 3 ص 225 .
  72. امالی شیخ مفید ص 460 و المعجم الصغير ج 2 ص 28.
  73. مستدرک حاکم ج 3 ص 129 .
  74. ارشاد مفید ج 1 ص 169 .
  75. صحیح بخاری ج 3 ص 135 .
  76. صحیح بخاری ج 4 ص 1602.
  77. إعلام الورى بأعلام الهدى ج 1 ص 322.
  78. سوره قصص آیه 68.
  79. سوره حجرات آیه 1 .
  80. سوره یونس آیه 15.
  81. كنز العمال ح 34169 و امالی طوسی ص 721 .
  82. سوره هود آیه 86.
  83. «أَمَرَ اللهُ بِولايَتِهِ يَوم التَّرويَه...» بحارالانوار ج 63 ص 951.
  84. پیرامون سد الابواب: مناقب آل ابی طالب علیه السلام ج 2 ص 36 و بحار الانوار ج 39 ص 28.
  85. کتاب سلیم ص 204 امالی صدوق ص ،500، الطرائف ص 113، بحارالانوار ج 2 ص 148 و .....
  86. کتاب سلیم ص 356 و بحار الانوار ج 37 ص 111 .
  87. بحار الانوار ج 28 ص 96 .
  88. سوره اسراء آیه 26.
  89. کافی ج 1 ص 538، امالی صدوق ص 619، احتجاج ج 1 ص 119.
  90. فقیه ج 2 ص 609 و عیون الاخبار ج 2 ص 272 .
  91. المزار ص 265 و بحارالانوار ج 97 ص 360.
  92. تفسیر عیاشی ج 2 ص 142 و نورالثقلین ج 2 ص 343 و بحارالانوار ج 35 ص 355 .
  93. کافی ج 8 ص 107 امالی صدوق ص 156 و محاسن برقی ج 1 ص 159.
  94. الغدير ج 1 ص 291.
  95. کتاب سلیم ص 356 و کنز الفوائد ص 232 .
  96. الغدير ج 1 ص 292 .
  97. امالی صدوق ص 186، کشف الغمه ج 1 ص 306 و بحارالانوار ج 35 ص 183 .
  98. سوره آل عمران آیه 61 .
  99. احتجاج ج 2 ص 165 و امالی شیخ طوسی ص 564 .
  100. امالی صدوق ص 330 و مناقب آل ابی طالب ج 3 ص 147.
  101. روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن ج 6 ص 246 و ج 7 ص 76، بحار الأنوار ج 95، ص 302 ،305 ، الوافی، ج 9، ص 1402 و وسائل الشيعة ج 8 ص 89 .
  102. سوره مائده آیه 3 .
  103. بحار الانوار ج 6 ص 303 .
  104. بحار الانوار ج 95 ص 323 و وسائل الشیعه ج 7 ص 328 .
  105. اقبال الاعمال ج 1 ص 465 .
  106. مسند الامام الرضا علیه السلام ج 2 ص 18 .
  107. بحار الانوار ج 94 ص 119 .
  108. اقبال الاعمال ج 2 ص 279 وسائل الشيعه ج 8 ص 90 و مفاتیح الجنان ص 523 .
  109. تفسیر نور الثقلين ج 1 ص 58 .
  110. ما نیز اگر بر فراز منبرها از تمام معارف و اصول و فروع دین سخن بگوییم ولی از امام زمانمان چیزی نگوییم گویا هیچ تبلیغی نکرده ایم.
  111. ما نیز به پیروی از پیامبر مهربانمان نباید در تبلیغ امام زمان عزیزمان کوتاهی کنیم.
  112. تبلیغ امام آنقدر مهم است که سه بار فرشته وحی نازل می شود و بر ابلاغ آن تأکید می کند در صورتی که با همان بار اول هم قطعا پیامبر صلی الله علیه وآله اطاعت می نمود و نیازی به تکرار نبود. پس این تکرار، اهمیت تبلیغ امامت و ولایت را می رساند.
  113. با وجود زیادی منافقان و ملامت گران و مسخره کنندگان، باز پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله امامت را تبلیغ نمودند، پس در عصر حاضر نیز ما شیعیان با وجود تمام دشمنان و مسخره کنندگان نباید تبلیغ امام زمان علیه السلام را رها کنیم.
  114. پیامبر عزیز ما صلی الله علیه وآله آنچنان مهربان بود که با پیر و جوان و حتی کودکان همنشین می شد و در این میان هر که درد دلی داشت سفره ی دلش را برای آن حضرت می گشود و حضرت با کمال محبت و تواضع به درد دل و سخنان مردم گوش میداد و نسبت به کسی بی توجه نبود. منافقان از این مهربانی حضرت، برداشت بد نموده و لقب «گوش» و «زودباور» را به ایشان دادند. در این جا آیه نازل شد و به آن ها فهماند که حضرت رسول صلى الله عليه وسلم کسی است که از روی محبت و خیرخواهی حرف های شما را گوش می کند. در روایتی خود پیامبر مهربان صلی الله علیه وآله فرمودند: «از آقایی و بزرگواری انسان این است که اگر کسی درد دلی داشت به او گوش فرا دهد.» این از آقایی یک شخص است که درد دل ما را بشنود، حال امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف آقاترین آقاهاست، و در این آقایی و مهربانی به جد مهربانش رسول خدا صلی الله علیه وآله اقتدا نموده است، پس به یقین درد دل ما را می شنود و حرف های ما را گوش می کند و برای ما دل می سوزاند و دعا می کند خوشا به حال کسی از غدیر تا ظهور که از این نعمت بزرگ غفلت نکند و هر روز و شب لحظاتی را صمیمانه با امام زمانش راز و نیاز کند و درد دلش را به امام مهربانش بگوید. این یکی از رموز خوشبختی و سعادت است که انسان هر روز چند دقیقه ای با صاحب مهربانش مناجات کند و سفره دلش را برای محبوب خدا بگشاید، همان وجود مبارکی که «أُذُنُ اللهِ الواعِیه» است یعنی گوش شنوای خداست. البرهان فی تفسیر القرآن ج 5 ص 471.
  115. این عبارت نشان دهنده علم غیب پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله است که از درون افراد و نفاق منافقان باخبر است و از طرفی نشان دهنده کرامت اخلاقی و شرح صدر و ظرفیت عظیم آن پیامبر مهربان است که با اینکه تک تک منافقان را می شناسد رسوایشان نمی کند و به صورت معمولی در بین مردم زندگی می کند و علم غیبش را جز در جایی که خدا صلاح بداند به کار نمی گیرد
  116. اگر پیامبر عزیز صلى الله عليه وسلم ولایت مولا علی علیه السلام را تبلیغ نکند خدا از او راضی نمی شود با این حال ما چطور می توانیم تبلیغ امام زمانمان را نکنیم و توقع داشته باشیم که خدا از ما راضی باشد؟!
  117. کسی که نسبت به امام زمانش بیتفاوت باشد و یا در اعتقاد به او سست باشد خدا توبه اش را نمی پذیرد و در رحمت خدا به سویش بسته است، عشق و دلدادگی و توجه به حجت خداست که کلید پذیرش توبه و رسیدن به بهشت مهربانی خداست. از این رو در روایات، اهل بیت علیهم السلام باب توبه و حطه ما نامیده شده اند امالی شیخ طوسی ص 60 و بصائر الدرجات ج 1 ص 297 .
  118. تمام انبیاء و اولیاء الهی آرزوی هم جواری و یاری امام زمان علیه السلام را داشته اند، حال که این توفیق هم زمانی با آن حضرت نصیب ما شده اگر در مسیر یاری آن عزیز کوتاهی کنیم در قیامت، بزرگ ترین درد حسرت برای ما خواهد بود. وجود مبارک امام صادق علیه السلام فرمودند: «منظور از جنب الله ما اهل بیتیم» و حضرت موسی بن جعفر علیه السلام فرمودند: «جنب الله امیرمؤمنان علیه السلام و امامان بعد از او تا حضرت مهدی علیه السلام می باشند.» و نیز با بیان عبارت «إنّ أشَدّ الناس حَسرةً يوم القيامة» تصریح کردند که شدیدترین حسرت ها و دردهای قیامت برای کسانی است که مولای خود را یاری نکردند. تفسیر نورالثقلین ج 4 ص 495.
  119. این پاورقی که توضیح ثقل اکبر و اصغر است به جهت طولانی بودن در پایان خطبه آمده است.
  120. در این فراز، وجود گرامی پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله به صراحت معنای «ولی» را بیان می کنند و مقصود خود از عبارت «مَن كُنتُ مَولاهُ فَهذا عَلى مَولاهُ» را توضیح می دهند. اگر چه تمام خطبه به نوعی شرح همین عبارت «مَن كُنتُ مَولاه...» است و کسی که به این فراز و سایر فرازهای دیگر خطبه دقت کند به خوبی متوجه می شود که منظور پیامبر صلی الله علیه وآله از کلمه «ولی» فقط دوستی و محبّت نیست بلکه همان اولویت و صاحب اختیار بودن است. همچنین در فراز 40 برخی شئون امامت ذکر شده است که مؤید این معناست.
  121. این دعای مستجاب پیامبر عزیز صلی الله علیه وآله و افتخاری برای یاران و مبلغان امام زمان علیه السلام است زیرا طبق این دعا خدا یار کسانی است که در مسیر یاری امامشان قدم برمی دارند و در مقابل، کسی که امام زمانش را یاری نکند و با آن حضرت مخالفت کند خوار و ذلیل می شود.
  122. هر چه پیرامون مولا علی علیه السلام نازل شده در رابطه با سایر امامان علیهم السلام و حضرت ولی عصر روحی فداه نیز صدق می کند خود اهل بیت علیهم السلام فرموده اند: آنچه در مورد اولین ما نازل شده در مورد آخرین ما هم هست و در روایات متعدد تصریح کرده اند که اهل بیت علیهم السلام نور واحدی هستند. بحار الانوار ج 26 ص 16.
  123. مخالفان ولایت مثل شیطان اند. وجود مبارک امام رضا علیه السلام می فرمایند: «مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِي قَبُولِهِمْ وَلَاءَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ فِي يَوْمٍ غَدِيرِ خُمَ كَمَثَلِ الْمَلَائِكَةِ فِي سُجُودِهِمْ لِآدَمَ وَ مَثَلُ مَنْ أَبَى وَلَايَةَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ فِي يَوْمِ الْغَدِيرِ مَثَلُ إِبْلِيسَ؛ مؤمنانی که در روز غدیر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام را قبول کردند مثل فرشته هایی هستند که بر حضرت آدم علیه السلام سجده کردند و آنها که از ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام سرپیچی کردند مثل شیطان هستند». اقبال الاعمال ج 1 ص 464 .
  124. تبلیغ ولایت آنچنان اهمیت دارد که بهترین پیامبر خدا صلی الله علیه وآله با کمال افتخار از آن به عنوان «رسالت خویش» یاد می کند، بنابراین بسی افتخار و سعادت است اگر ما در راستای رسالت پیامبرمان مبلّغ امام زمانمان باشیم.
  125. عده ای از امویان و منافقان که اسمشان در تاریخ و کتب موجود است با ابوعبیده جراح و معاذ بن جبل و سالم مولی ابی حذیفه مخفیانه وارد کعبه شدند و با یکدیگر عهد و پیمان بستند که بر ضد امام علی علیه السلام اقدام کنند و تا زنده هستند نگذارند که آن حضرت به خلافت دست یابد. ابو عبیده جراح متن قرارداد را نوشت، در بخشی از این صحیفه ملعونه نوشتند: «... اگر محمد از دنیا رفت یا کشته شد خلافت را از اهل بیت او دور می کنیم..» و در صحیفه دوم که سعید بن عاص در محرم سال دهم هجرت آن را نوشت آمده است: «اگر کسی ادعا کند که رسول خدا به طور مشخص فردی را برای مردم معین کرده و اسم و نسب او را بیان نموده کلام باطلی گفته است و اگر کسی ادعا کند که خلافت وراثتی است و از رسول خدا ارث برده می شود کلام محالی را گفته است و اگر کسی ادعا کند که خلافت را رسول خدا برای او معین نموده و دیگران چنین صلاحیتی ندارند دروغ گفته است، زیرا پیامبر فرموده است: اصحاب من مثل ستارگان هستند پس به هر کدام از ایشان اقتدا کنید هدایت می شوید. کسی که به اجتماع مسلمانان ملحق نشود و موجب تفرقه باشد باید کشته شود هر که می خواهد باشد زیرا خدا و پیامبر خونش را مباح نموده و کشتنش را حلال شمرده اند.» سپس این نوشته ها را امضاء کردند و در داخل کعبه زیر خاک پنهان نمودند و ابوعبیده به عنوان امانت دار آن جمع انتخاب شد تا با حضور او متخلف را مجازات کنند. پیامبر عزیز که از طریق وحی، از کارهای آنها باخبر بود وقتی که ابوعبیده را دید با کنایه فرمود: «ایشان امانت دار امت شده است!» همچنین حضرت با تمام هم پیمانان این قضیه صحبت کرد و آنها را از کارشان خبر داد و به آنها هشدار داد که به این توطئه ها ادامه ندهند ولی از غدیر تا ظهور آنها قسم خوردند که چنین کاری نکرده اند، خدا نیز در ردّ سخنان آن ها آیه 74 سوره توبه را نازل کرد. اما آنها از کارشان دست نکشیدند. الکافی ج 1 ص 421 و ج 8 ص 179، اسرار آل محمد، سلیم بن قیس، ص 232 ، ارشاد القلوب ج 2 ص 333، احتجاج طبرسی ج 1 ص 62، طرف من الأنباء والمناقب (سید بن طاووس) ص 564، بحار الانوار ج 28 ص 82 و 102 و ج 24 ص 319 ، مجمع البیان ج 1 ص 56 مرآة العقول ج 5 ص 50 و ....
  126. شایسته است هر روز بعد از نماز صبح با امام زمان عزیزمان تجدید عهد و بیعت نماییم و خواندن دعای عهد صغیر که با این عبارت شروع می شود: «اللهم بلغ مولای صاحب الزمان صلوات الله عليه...» و عهد کبیر که با این عبارت شروع می شود: «اللهم رب النور العظيم...» برای تجدید عهد و پیمان بسیار مناسب است. مفاتیح دل ص 200 و 204.
  127. طبق این فراز، بالاترین تبلیغ ها و واجب ترین امر به معروف ها، ترویج و تبلیغ امامت و ولایت است و ما به عنوان کسی که قرار است به فرموده پیامبر رحمت صلى الله عليه وسلم لبیک بگوییم وظیفه داریم از طریق قلم، بیان، هنر، مال، موقعیت و هر توانمندی و استعدادی که داریم امام زمان عزیزمان را به جهانیان معرفی کنیم و عشق و معرفت آن حضرت را در دل ها احیا نماییم.
  128. اگر محبت و ولایت امام زمان علیه السلام در دل ها شکوفا شود به خاطر این عشق و ارادت، انسان سعی می کند گناه نکند، به خاطر این عشق و ارادت خجالت می کشد که به همسرش یا پدر و مادرش توهین کند، خجالت می کشد سر کسی را کلاه بگذارد، به خاطر این که محبوبش نماز می خواند اوهم به تبعیت از محبوب نماز می خواند و خلاصه اگر این محبت و ولایت تقویت شود به برکتش تمام امور دینی و اخلاقی زنده می گردد اما اگر این محبت و معرفت نباشد و ولایت مهجور شود مابقی امور دین هم بی ارزش است.
  129. طبق این فراز ما همواره باید خدا را به خاطر نعمت ولایت اهل بیت علیهم السلام شکر نماییم و از این نعمت بزرگ غفلت نکنیم. در ذیل آیه شریفه ی «وَ أما بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِتْ»، در روایت فرموده اند: «از نعمت ولایت بگو» به عبارت دیگر یعنی اگر می خواهی نعمت های خدا را بگویی فضائل مولا علی علیه السلام را بگو، خوبی های امام زمانت را بگو. همچنین در ذیل آيه شريفه «ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ» در روایات مختلف فرموده اند: «منظور از این نعمت، نعمت محبّت و ولایت محمد و آل محمد صلی الله علیه وآله است.» در روایتی دیگر از ابو یوسف بزاز نقل شده است : «تَلَا أَبُو عَبْدِ اللهِ علیه السلام هذِهِ الْآيَةَ: «فَاذْكُرُوا آلَاءَ اللَّهِ» قَالَ: «أَتَدْرِي مَا آلَاء اللهِ؟» قُلْتُ: لَا، قَالَ: «هِيَ أَعْظَمُ نِعَمِ اللهِ عَلى خَلْقِهِ وَ هِيَ وَلَايَتُنَا»؛ امام صادق علیه السلام آيه « وَاذكُروا آلاء الله» را تلاوت کرد سپس فرمود: آیا می دانی مراد از نعمتهای الهی چیست؟ منظور بزرگترین نعمت خداوند بر خلقش میباشد که همان ولایت ما اهل بیت است.» به راستی که اگر ما تمام عمر سجده شکر برای نعمت ولایت به جا آوریم باز هم از عهده شکرش برنمی آییم. ما نه تنها در عید غدیر بلکه هر روز باید بگوییم: «أَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّكِينَ بِوِلايَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَالأَئِمَّةِ عَلَيهِمُ السَّلام» و هر روز باید بگوییم: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهَذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلَا أَنْ هَدَانَا الله» امام صادق علیه السلام به ما آموخته اند که هر روز صورت خود را بر خاک نهیم و خدا را به خاطر نعمت ولایت شکر کنیم و بگوییم: «خدایا نعمت ولایت خودت و ولایت محمد و آل محمد را از من مگیر». آدرس روایات: «وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِتْ قَالَ: بِمَا أَنْزَلَ اللهُ عَلَيْكَ وَ أَمَرَكَ بِهِ مِنَ الصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَالصَّوْمِ وَالْحَجِّ وَالْوَلَايَةِ وَ بِمَا فَضَّلَكَ اللهُ بِهِ»؛ تفسیر قمی ج 2 ص 428. و مابقی روایات این پاورقی فرات الکوفی ص 605 المحاسن ج 2 ص 400، مستدرک الوسائل ج 16 ص 248، بحارالانوار ج 7 ص 272 و ج 10 ص 220. اصول کافی ج 2 ص 175 و تفسیر الصافي ج 2 ص 211 .
  130. مجمع البيان ج 3 ص 324، التبیان ج 3 ص 558 ، المواقف ص 405 و....
  131. شواهد التنزيل ج 1 ص 221 .
  132. کتاب سلیم ص 905 .
  133. الکافی ج 1 ص 288 .
  134. الفقيه ج 2 ص 613 و بحارالانوار ج 36 ص 223 .
  135. بحارالانوار ج 26 ص 317.
  136. بحار الانوار ج 23 ص 130 .
  137. معانی الاخبار ص 132.
  138. الاختصاص ص 94، تحف العقول ص 479 و احتجاج ج 2 ص 499 .
  139. سوره نساء آیه 171 .
  140. الوافي ج 2 ص 272 و بحارالانوار ج 30 ص 546 .
  141. ينابيع الموده ج 1 ص 214.
  142. بحار الانوار ج 97 ص 116 .
  143. ارشاد القلوب ج 2 ص 234 .
  144. روضه کافی ص 344.
  145. بحار الانوار ج 2 ص 56 .
  146. تفسیر قمی ج 2 ص 408 و بحارالأنوار ج 9 ص248.
  147. نهج البلاغه حکمت 22 ص 446.
  148. ندای صاحب الزمان علیه السلام این نوشته مؤلف ص 37 تا 49 .
  149. سوره فتح آیه 10.
  150. بحارالانوار ج 26 ص 16.
  151. الكافي ج 8 ص 313 و تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج 1 ص 724 .
  152. الهداية الكبرى ص 39، مختصر البصائر ص 435، المحجّة ص 226 و بحار الانوار ج 53 ص 3 .
  153. تنبيه الخواطر و نزهة النواظر ج 2 ص 108.
  154. سوره صف آیه 10، بحارالانوار ج 1 ص 330.
  155. فلاح السائل سید بن طاووس ص 209.