حضرت مهدی علیه السلام و سفیانی (مقالات)
امام صادق علیه السلام :
پیش از قیام قایم پنج نشانه حتمی است که عبارتند از یمانی - سفیانی- صدای آسمانی-کشته شدن نفس زکیه- فررفتن زمین در منطقه بیداء[۱]
حضرت مهدی (عج) و سفیانی؛ ظهور منجی و فتنه‌های آخرالزمان
در باور شیعیان، حضرت مهدی (عج) دوازدهمین امام معصوم و منجی موعود است که در آخرالزمان ظهور خواهد کرد تا جهان را از ظلم و ستم پاک کرده و عدل و داد را در سراسر گیتی گسترش دهد. در کنار این باور امیدبخش، روایات اسلامی از ظهور شخصیتی شرور به نام سفیانی خبر می‌دهند که یکی از نشانه‌های مهم نزدیک شدن ظهور حضرت مهدی (عج) است. این مقاله به بررسی شخصیت حضرت مهدی (عج)، ویژگی‌های سفیانی، و ارتباط این دو در رویدادهای آخرالزمان می‌پردازد.
حضرت مهدی (عج)؛ منجی موعود
حضرت مهدی (عج) که با عنوان امام زمان نیز شناخته می‌شود، فرزند امام حسن عسکری (ع) و نرجس خاتون است. او در سال ۲۵۵ هجری قمری در سامرا به دنیا آمد و از همان دوران کودکی به دلیل شرایط سیاسی خاص، از دیدگان مردم پنهان شد. اعتقاد به وجود و ظهور ایشان یکی از اصول اساسی مذهب شیعه است. روایات متعددی از پیامبر اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) درباره ظهور ایشان و نقش او در برقراری عدالت جهانی نقل شده است.
غیبت صغری و کبری
غیبت امام زمان (عج) به دو دوره تقسیم می‌شود: غیبت صغری و غیبت کبری. غیبت صغری از سال ۲۶۰ هجری قمری آغاز شد و حدود ۷۰ سال به طول انجامید. در این دوره، امام زمان (عج) از طریق چهار نائب خاص با شیعیان در ارتباط بود. پس از آن، غیبت کبری آغاز شد که تا زمان ظهور ایشان ادامه خواهد داشت. در این دوره، امام زمان (عج) از دیدگان مردم پنهان است، اما طبق روایات، ایشان بر امور جهان نظارت دارد و شیعیان می‌توانند با توسل به ایشان از الطاف الهی بهره‌مند شوند.
نشانه‌های ظهور
روایات اسلامی نشانه‌های متعددی را برای ظهور حضرت مهدی (عج) ذکر کرده‌اند. این نشانه‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: نشانه‌های حتمی و نشانه‌های غیرحتمی. نشانه‌های حتمی شامل پنج رویداد اصلی هستند: خروج سفیانی، صیحه آسمانی، قیام یمانی، کشته شدن نفس زکیه، و فرو رفتن لشکر سفیانی در بیابان. در میان این نشانه‌ها، خروج سفیانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سفیانی؛ شخصیتی شرور
سفیانی یکی از شخصیت‌های منفی در روایات آخرالزمان است که در شام (سوریه امروزی) خروج خواهد کرد. او از نوادگان ابوسفیان و از دشمنان اهل بیت (ع) است. سفیانی فردی ستمگر و خونریز است که با هدف مقابله با حضرت مهدی (عج) و ایجاد فتنه در جهان قیام می‌کند. روایات توصیف می‌کنند که او در مدت کوتاهی بر مناطق وسیعی از جهان اسلام تسلط می‌یابد و جنایات بسیاری مرتکب می‌شود.
فتنه‌های سفیانی
سفیانی در دوران حکومت خود فتنه‌های بزرگی ایجاد می‌کند. او به کشتار شیعیان و مخالفان خود می‌پردازد و تلاش می‌کند تا مانع ظهور حضرت مهدی (عج) شود. یکی از مهم‌ترین وقایع مرتبط با سفیانی، جنگ او با یمانی و سپس با حضرت مهدی (عج) است. طبق روایات، لشکر سفیانی در نهایت در منطقه بیابانی به نام «بیداء» فرو خواهد رفت و نابود خواهد شد.
ارتباط سفیانی با ظهور حضرت مهدی (عج)
خروج سفیانی یکی از نشانه‌های حتمی ظهور حضرت مهدی (عج) است. روایات بیان می‌کنند که ظهور امام زمان (عج) در زمانی اتفاق می‌افتد که جهان درگیر فتنه‌ها و جنگ‌های بزرگ باشد. سفیانی به عنوان یکی از عوامل اصلی این فتنه‌ها، نقش مهمی در آماده‌سازی شرایط برای ظهور ایفا می‌کند. پس از ظهور حضرت مهدی (عج)، ایشان با سفیانی مقابله کرده و او را شکست خواهند داد.
نقش شیعیان در دوران انتظار
در دوران غیبت کبری، شیعیان موظف به انتظار فرج و آماده‌سازی شرایط برای ظهور حضرت مهدی (عج) هستند. این آماده‌سازی شامل تقویت ایمان، گسترش عدالت، و مقابله با ظلم و فساد است. شیعیان همچنین باید از فتنه‌هایی مانند فتنه سفیانی آگاه باشند و با پیروی از تعالیم اهل بیت (ع)، خود را از گمراهی‌ها دور نگه دارند.
عدالت جهانی پس از ظهور
پس از ظهور حضرت مهدی (عج)، ایشان حکومتی جهانی تشکیل خواهند داد که در آن عدالت و صلح برقرار خواهد شد. در این دوران، تمامی ادیان و مذاهب تحت لوای اسلام ناب محمدی (ص) متحد خواهند شد و جهان از شر ظلم و ستم رهایی خواهد یافت. روایات بیان می‌کنند که در این دوران، زمین برکات خود را آشکار کرده و فقر و نابرابری از بین خواهد رفت.
وظایف منتظران
منتظران ظهور حضرت مهدی (عج) باید همواره به یاد ایشان باشند و با دعا و نیایش، فرج ایشان را از خداوند طلب کنند. همچنین، آن‌ها باید با تقویت ایمان و عمل به دستورات دینی، خود را برای یاری امام زمان (عج) آماده کنند. مطالعه روایات مربوط به ظهور و آگاهی از نشانه‌های آخرالزمان نیز از وظایف مهم منتظران است.
نتیجه‌گیری
حضرت مهدی (عج) به عنوان منجی موعود، امید تمامی بشریت برای رهایی از ظلم و ستم است. در کنار این امید، ظهور شخصیتی مانند سفیانی نشان‌دهنده چالش‌ها و فتنه‌های آخرالزمان است. آگاهی از این رویدادها و آماده‌سازی خود برای ظهور، وظیفه هر مسلمان به ویژه شیعیان است. امید است که با ظهور حضرت مهدی (عج)، جهان به آرامش و عدالت واقعی دست یابد.
1- کتاب «منتخب‌الأثر» اثر آیت‌الله صافی گلپایگانی
2- کتاب «مکیال المکارم» اثر سید محمدتقی موسوی اصفهانی
3- کتاب «دجال و سفیانی در روایات اسلامی» اثر محمد محمدی ری شهری
منابع
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه-باب۵۷